روحانی: دوران پیام از طریق بلندگوها و منبرها تمام شده است
۱۳۹۳ اردیبهشت ۲۷, شنبه
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، روز شنبه (۱۷ مه/ ۲۷ اردیبهشت) در سخنانی در چهارمین جشنواره فناوری اطلاعات به موانع و انسدادها در زمینه گسترش و اشاعه امکانات اینترنتی و دیجیتالی در کشور انتقاد کرد.
او دنیای اطلاعات امروز را "دنیایی عجیب و غریب" توصیف کرد و با ذکر آمارهایی در باره میزان استفاده گسترده جهانیان از فیس‌بوک و گوگل و یوتیوب گفت: «ما کم کم به نقطه‌ای می‌رسیم که جایی برای استبداد پیام نباشد. دیگر دوران پیام از طریق بلندگوها، منبرها و تریبون‌های یک‌طرفه به سر آمده و امروز هر پیامی در دنیا بازتاب وسیعی دارد و پیام‌ها قوی‌تر و تاثیرگذارتر است.»
مضمون حرف‌های روحانی در جشنواره فناوری عمدتا به انتقادی تلویحی به جناح محافظه‌کار حاکم و رویکردهای انسدادگرایانه آن در قبال اینترنت و امکانات متفاوت آن برمی‌گشت. روحانی با یادآوری ممنوعیت‌ها در ایران بعد از انقلاب برای ویدئو و ماهواره و تسلیم‌شدن نهایی ممنوع‌کنندگان تلویحا رفتار کنونی در قبال اینترنت را هم حاصل درس‌نگرفتن از آن تجارب دانست. او با بیان این که "ما نباید دنیای سایبری را به عنوان دنیایی بدانیم که به اضطرار و ناچار وارد دنیای آن شده‌ایم" پرسید: «چرا ما در برابر فضای مجازی این همه دچار تزلزل هستیم، چرا به جوانان اعتماد نمی‌کنیم.»
با شمشیر چوبین نمی‌توان با تهاجم فرهنگی مقابله کرد
روحانی با اشاره‌ای تلویحی به بحث نگرانی‌هایی که پیوسته رهبر جمهوری اسلامی و اصولگرایان در زمینه "تهاجم فرهنگی غرب" ابراز می‌کنند گفت که نحوه کنونی مقابله با این "تهاجم" این است که "دائم سپر به دست گرفته‌ایم و شمشیرمان هم چوبی است" . او افزود: «دائما می‌ترسیم که تیری به ما نخورد و در گوشه‌ای منزوی می‌شویم، اگر شمشیر هم در دست می‌گیریم شمشیر چوبی است. اگر تهاجم فرهنگی وجود دارد که وجود دارد راهش شمشیر چوبی نیست باید با ابزار مدرن‌تر با این تهاجم فرهنگی مقابله کنیم و منفعلانه و ترسو وارد صحنه نشویم.»
روحانی در ادامه با تاکید بر این که "حق ارتباط با شبکه جهانی به عنوان حق شهروندی را به رسمیت می‌شناسیم" تصریح کرد: «اگر روزگاری سواد به مفهوم خواندن و نوشتن بود و روزگار دیگر به معنای ورود به دبیرستان و دانشگاه، امروز سواد به معنای ورود آسان به جامعه بزرگ اطلاعاتی و اینترنت است.»
روحانی با بیان ضرورت فعال‌شدن در شبکه‌های اجتماعی گفت که بدون چنین حضوری دستیابی به صنعت دانش‌بنیان و خدمات دانش‌بنیان ممکن نیست. او گفت که "تبلیغ فرهنگ اسلامی- ایرانی کار دولت نیست" و این کار را در توان بخش خصوصی، مردم و شرکت‌های دانش‌بنیان دانست.
تشریح آخرین وضعیت ضریب گسترش فناوری نوین اطلاعاتی بخش دیگری از سخنان حسن روحانی را تشکیل می‌داد. او با تصریح این که ایران "در زمینه زیرساخت و ابزار و امکانات فنی هنوز در سطح پایین" است، گفت: «ما در سیم کارت در دنیا در رده پانزدهم هستیم و تعداد موبایلمان ۶۵ میلیون است و در این زمینه از وضعیت متوسطی برخورداریم، اما وقتی که به پهنای باند می‌رسیم در رده صد و پنجاه و سوم جهان قرار داریم که این خیلی پایین است.»
دولت الکترونیکی و رده صدم ایران در گستره بین‌المللی
روحانی همچنین در زمینه ایجاد "دولت الکترونیکی" و تسهیل در ارتباطات مردم با دستگاه‌های اجرایی و خدماتی نیز گفت که حرکت در این زمینه به گام‌هایی محدود منحصر بوده و هنوز گام‌های بلندی برداشته نشده است: «بعد از مراجعه حضوری، پست و نامه نیز رده دوم را دارند و حل مشکلات از طریق ابزار الکترونیکی و اینترنت در رده خیلی پایین‌تری نسبت به دو روش قبلی قرار دارد و اگر ما می‌خواهیم وقت مردم کمتر تلف شود، سفرها کمتر و کارها دقیق‌تر شود، باید دولت را الکترونیکی کنیم، (ولی در حال حاضر) ما در دنیا در رده صدم در زمینه دولت الکترونیکی هستیم».
اینترنت و یوتیوب و فیس‌بوک و سایر مولفه‌های مربوط به فضای مجازی در ۱۵ سال گذشته پیوسته از سوی جناح محافظه‌کار حاکم بر ایران به عنوان ابزاری برای "تهاجم فرهنگی غرب" و مسبب "فساد اخلاقی" معرفی شده‌اند. از همین رو بودجه و امکانات کلانی به فیلترینگ گسترده و ایجاد "ارتش سایبری" برای کنترل و انسداد ارتباطات اینترنتی در ایران اختصاص یافته است.
دولت روحانی نیز از زمان روی کارآمدن با توجه به مقاومت اصولگرایان، چندان موفقیتی در برچیدن محدودیت‌های یادشده نداشته است، هر چند که شماری از اعضای این دولت به‌رغم محدودیت‌ها و فیلترینگ در شبکه‌های مجازی عضوند و با مخاطبان ارتباط گسترده‌ای دارند. در هفته‌های گذشته دامنه فیلترینگ به سرویس اینترنتی مبادله اطلاعات عکس و تصویر و متن "واتس‌آپ" هم کشید که نهایتا با دستور روحانی این تحریم برداشته شد.