روحانی: قویترین ائتلاف بینالمللی علیه خشونت تشکیل شود
۱۳۹۳ مهر ۳, پنجشنبهحسن روحانی، رئیسجمهور ایران روز پنجشنبه (۲۵ سپتامبر/ سوم مهر) در مجمع عمومی سازمان ملل سخن گفت. وی در ابتدای سخنان خود گفت: «از منطقهای میآیم که بخشهای مهمی از آن در آتش تندوری و افراط میسوزد و افراطگرایی همسایگان ما را تهدید میکند.»
وی در بخشی دیگر از سخنانش با اشاره به "جهانیشدن تروریسم"، افزود: «از نیویورک تا موصل، از دمشق تا بغداد، از شرقیترین تا غربیترین نقطه جهان، از القاعده تا داعش، افراطیون جهان یکدیگر را یافتهاند و ندا سر دادهاند که متحد شوید اما آیا ما در برابر افراطیون متحدیم؟»
روحانی با بیان اینکه افراطیگری یک مسئلۀ منطقهای نیست، "غربستیزی امروز" را فرزند "استعمارگری دیروز" خواند و گفت: «همه آنان که در ایجاد و تقویت این گروههای تروریست نقش داشتهاند، باید به اشتباهات خود در پدیدار شدن افراطیگری اعتراف کنند و نه تنها در پیشگاه گذشته که در برابر آینده هم عذرخواهی کنند.»
رئیسجمهور ایران راه حل مبارزه با تروریسم را "تحقق عدالت و توسعه" دانست و تصریح کرد: «تروریسم در بستر فقر، بیکاری، تبعیض، تحقیر و بیعدالتی میروید و با فرهنگ خشونت رشد میکند.»
حسن روحانی در بخش دیگری از سخنانش گفت: «من در شگفتم این گروههای آدمکش، گروه خود را اسلامی مینامند و شگفتآورتر آنکه رسانههای غربی نیز در همراهی با آنان، این نام مجعول را که تنفر همه مسلمانان را برمیانگیزد، تکرار میکنند.»
انتقاد از "دموکراسی صادراتی"
حسن روحانی خشونت را یک "بیماری مسری و در حال سرایت به سایر نقاط جهان" خواند و افزود: «ما همواره معتقد بودیم که دمکراسی، با کوله پشتی، نمیآید؛ دمکراسی، محصول رشد و توسعه است، نه جنگ و تجاوز.»
به گفته رئیسجمهوری اسلامی، دمکراسی وارداتی در یک جامعهی توسعه نیافته به دولت ضعیف منتهی میشود و دولت ضعیف هم به شدت آسیبپذیر است.
روحانی با بیان اینکه "وقتی پای ژنرالها به منطقه باز شد، انتظار نداشته باشید دیپلماتها به استقبال آنان بروند"، گفت: «وقتی جنگ شروع شد، دیپلماسی به پایان میرسد. وقتی تحریم آغاز شد، نفرت عمیق از تحریمکنندگان هم شروع میشود. وقتی فضای خاورمیانه امنیتی شد، پاسخ آن هم امنیتی میشود.»
وی با اشاره به طرح "گفتوگوی تمدنها" که توسط محمد خاتمی، رئیس جمهوری اسبق ایران، ارائه شد، تصریح کرد: «ایران روزی همه را به گفت وگو دعوت کرد که هنوز جنایت ۱۱ سپتامبر رخ نداده بود و روزی به جهان عاری از خشونت و افراطیگری خواند، که هنوز خشونتهای اخیر ظهور نکرده بود.»
روحانی سال گذشته در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل پیشنهاد "جهان عاری از خشونت و افراطیگری" را ارئه کرده بود.
رئیسجمهور ایران، خاورمیانه را "تشنهی توسعه" و "خسته از جنگ" خواند و تاکید کرد: «این حق طبیعی مردمانِ سرزمین های حاصلخیز خاورمیانه است که از زندگی توأم با صلح و رفاه، برخوردار باشند.»
ائتلاف میان سیاستمداران معتدل
حسن روحانی در بخش دیگری از سخنرانی خود خواهان متحد شدن "نخبگان معتدل" شد: «در منطقۀ ما سیاستمداران و نخبگان معتدلی وجود دارند که مورد اعتماد ملتهای خویشاند. آنان نه غربستیزند و نه غربگرا؛ به نقش استعمار در عقب افتادگی ملتهای منطقه آگاهند، اما از نقش ملتهای خویش در راه توسعهیافتگی نیز غفلت نمیورزند.»
وی افزود: «این نخبگان میتوانند با جلب اعتماد مردم قویترین ائتلافهای ملی و بینالمللی علیه خشونت را تشکیل دهند.»
رئیسجمهورایران صدای این نخبگان را "صدای واقعی مردم اعتدالگرا در جهان اسلام" خواند و اضافه کرد: «صدای آشنای یک افغان خسته از جنگ؛ عراقی قربانی افراطگری؛ سوری هراسان از تروریسم؛ و لبنانی نگران، از خشونت و فرقه گرایی.»
روحانی همچنین از کشورهایی انتقاد کرد که با "ادعای رهبری ائتلاف، در پی ادامۀ برتریجویی در منطقه" هستند.
پرونده هستهای ایران و "ایرانهراسی"
رئیسجمهور ایران در بخشی دیگر از سخنانش با انتقاد از تحریمهای بینالمللی علیه این کشور گفت که ایران آماده رفع نگرانی از فعالیتهای هستهای خود است: «در صورتی که طرفهای مذاکرهکننده متقابلا از عزم کافی برخوردار باشند و بتوانیم به موفقیت کامل برسیم، فضای کاملا متفاوتی از نظر همکاریهای منطقهای و جهانی به وجود خواهد آمد.»
وی ضمن طرح این ادعا که تهران در یک سال گذشته برای اعتمادسازی در موضوع هستهای به شفافترین صورت ممکن عمل کرده، گفت: «بر این باوریم که موضوع هستهای یک راه حل بیشتر ندارد و آن فقط مذاکره است.»
به گفته روحانی، این همکاریها به ویژه در زمینه "مبارزه با خشونت و افراطگرایی" خواهد بود. وی با بیان اینکه "مصالحه با ایران به نفع همه و به ویژه کشورهای منطقه" است، افزود: «ایران به ادامه مذاکرات هستهای، رفع دوسویه ابهامات، احترام متقابل و اصول پذیرفتهشده بینالمللی پایبند است.»
رئیس جمهور ایران دستیابی به توافق را "فرصتی تاریخی برای غرب" دانست؛ فرصتی که غرب ، به گفته روحانی، میتواند با استفاده از آن نشان دهد که با توسعه و پیشرفت دیگران مخالف نیست.
حسن روحانی همچنین ایران را "سرزمین امنیت، ثبات و آرامش" خواند و افزود که سیاست این کشور در جهت تعامل سازنده با کشورهای همسایه است.
وی افزود: «طرح موضوع تلاش ایران برای سلطه بر کشورهای مسلمان همسایه، افسانهای بیش نیست». وی این موضوع را بخشی از برنامه "ایرانهراسی" ارزیابی کرد.
روحانی با اشاره به اینکه همه کشورهای منطقه باید در نظر داشته باشند که "همه ما در یک کشتی نشستهایم"، گفت: «در مسائل سیاسی و اجتماعی تا امنیتی و نظامی، همه ما نیازمند همکاریهای گسترده برای دستیابی به تفاهم مشترک و دائمی هستیم.»
یک روز پیش از سخنرانی حسن روحانی باراک اوباما، رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا، در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل گفت که کشورش به دنبال "راهحلی دیپلماتیک" برای حل اختلافات هستهای با ایران است: «پیام من به مردم و رهبران ایران پیامی ساده و شفاف است: نگذارید این فرصت از دست برود.»
برخی ناظران امیدوارند که مسائله مبارزه با "دولت اسلامی" (داعش سابق) بتواند دیدگاههای ایران و ایالات متحده را به یکدیگر نزدیکتر کند و از بدین ترتیب راه رسیدن به تفاهم در مسئله هستهای هموار شود. با این حال مقامهای آمریکایی میگویند که این دو موضوع مستقل از یکدیگر هستند و مبارزه با تروریسم توجه به فعالیتهای هستهای ایران را کاهش نخواهد داد.