سرطان بیشتر حاصل "بدشانسی" است تا عوامل ژنتیکی و محیطی
۱۳۹۳ دی ۱۲, جمعه
نتایج یک پژوهش علمی، منتشره در مجله علمی ساینس در روز جمعه (۲ ژانویه/ ۱۲ دی) حاکی از آن است که بیماری سرطان اغلب نتیجه "بدشانسی" در جهش‌های اتفاقی حین تقسیم سلولی است و نه عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی یا عوامل محیطی.
بررسی یادشده که توسط پژوهشگران آمریکایی در دانشگاه "جان هاپکینز" صورت گرفته است، با مطالعه و کندوکاو در آمارهای انواع مختلف سرطان در بافت‌های انسان ارائه شده است.
پژوهشگران به این نتیجه دست یافته‌اند که دوسوم سرطان‌ها را می‌توان با جهش اتفاقی در ژن‌ها که در بدن منجر به رشد تومور می‌شود، توضیح داد، در حالی که یک‌سوم باقیمانده به عوامل محیطی و ارثی بستگی دارد.
دکتر برت فوگل‌اشتاین، استاد سرطان‌شناسی در دانشکده پزشکی دانشگاه "جان هاپکینز" می‌گوید: «این مطالعه نشان می‌دهد که شما می‌توانید با کشیدن سیگار یا سایر عادت‌های رفتاری، احتمال ابتلای خود به سرطان را افزایش دهید.»
بیشتر بخوانید: سرطان در کذام نقاط دنیا مرگبارتر است؟
او می‌افزاید: «با این حال بسیاری از انواع سرطان‌ها در مقیاسی وسیع به بدشانسی در جهش ژنتیکی منجر به سرطان بستگی دارد بدون آن که شیوه زندگی و عوامل ارثی در پیدایش آنها نقشی داشته باشد.»
او در مورد کسانی که در معرض عوامل خطرسازی مانند دود سیگار یا آفتاب شدید قرار داشته اما هرگز به بیماری سرطان دچار نشده و عمر طولانی کرده‌اند، می‌گوید که آنها از این "ژن‌ها" در امان مانده و "خوش‌شانس" بوده‌اند.
تقسیم سلول‌های پایه
تیم پژوهشی دانشگاه "جان هاپکینز" با مطالعه اطلاعات مربوط به دفعات تقسیم سلولی در طول عمر متوسط انسان‌‌ها نور تازه‌ای بر مطالعات سرطان‌شناسی افکنده است.
تقسیم سلولی فرایندی طبیعی برای بدن انسان است و کمک می‌کند تا سلول‌های تازه جای سلول‌های کهنه را بگیرند.
کارشناسان از مدت‌ها پیش دریافته بودند که سرطان می‌تواند ناشی از ناهنجاری‌های اتفاقی به هنگام تقسیم سلول‌های پایه باشد. اما تازگی این مطالعه در این است که برای نخستین بار تلاش شده تا شمار سرطان‌های حاصل از این اشتباه اتفاقی با تعداد سرطان‌هایی با زمینه‌های محیطی یا ارثی مقایسه شود.
طبق این مطالعه، ۲۲ نوع سرطان در ۳۱ بافت مختلف می‌تواند حاصل این جهش‌های اتفاقی باشد. در ۹ مورد دیگر عوامل محیطی یا ارثی نقش بیشتری داشته‌اند. سرطان‌های ریه و پوست که با دود سیگار یا نور شدید آفتاب ارتباط دارند و برخی از سرطان‌هایی که تصور می‌شود عوامل ارثی در آنها نقش زیادی داشته باشند، در زمره این ۹ مورد باقیمانده هستند.
این یافته به این معناست که باید بر مراحل اولیه ابتلا به سرطان و تقسیم‌های اتفاقی سلولی بیشتر تمرکز کرد تا پیش از گسترش سرطان بتوان جلوی آن را گرفت.
کریستین توماستی، استادیار تومورشناسی در دانشکده پزشکی دانشگاه "جان هاپکینز" خاطرنشان می‌سازد: «تغییر شیوه زندگی و عادت‌ها کمک بزرگی در جلوگیری از ابتلا به سرطان‌هایی معین به حساب می‌آیند. با این همه این‌ها ممکن است در مورد سایر سرطان‌ها چندان مؤثر نباشند.»
او ادامه می‌دهد، در مورد این نوع از سرطان‌ها باید بیشتر بر مراحل ابتدایی و درمان‌پذیر ابتلا به آنها تمرکز کرد.
نویسندگان این بررسی می‌گویند، پژوهش جدید شامل سرطان‌های پستان و پروستات نمی‌شود. به این دلیل که پرونده‌هایی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته، اطلاعات دقیقی درباره میزان تقسیم سلولی در اندام‌های یادشده در بر نداشتند.