سفر ناگهانی مکرون به ریاض برای گفتوگو درباره تحولات منطقه
۱۳۹۶ آبان ۱۹, جمعهامانوئل مکرون که در خاورمیانه به سر میبرد، شامگاه پنجشنبه (۹ نوامبر/ ۱۸ آبان) در اقدامی از پیش برنامهریزینشده به عربستان سعودی رفت. او اعلام کرد که صبح پنجشنبه تصمیم گرفته راهی عربستان شود. رئیس جمهوری فرانسه با انتشار این ویدیو در حساب توییتری خود نوشت: «برپایی صلح پایدار، هدف مذاکره من با طرفهای گفتوگوست».
به گزارش خبرگزاری دولتی عربستان سعودی (SPA)، مکرون در ملاقات با محمد بن سلمان در ساعات پایانی پنجشنبه، "حمله موشکی به شهر ریاض را محکوم کرد". بر این اساس، در این ملاقات درباره تحولات اخیر در منطقه خاورمیانه، از جمله هماهنگی در مبارزه با تروریسم گفتوگو شده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
رئیس جمهوری فرانسه پیش از سفر به عربستان در دوبی گفته بود: «معتقدم مهم است که برای تأمین ثبات در منطقه و مبارزه با تروریسم با عربستان سعودی همکاری کنیم». مکرون گفته بود در عربستان تصریح خواهد کرد که "ثبات لبنان تا چه اندازه از نگاه من مهم است". پس از آنکه سعد حریری، نخستوزیر لبنان در ریاض اعلام کرد از مقام خود کنارهگیری میکند، عربستان از شهروندان خود خواست لبنان را ترک کنند. با کنارهگیری حریری، آینده سیاسی لبنان و پیامدهای احتمالی آن برای منطقه ناروشن شده است.
همزمان رخدادی دیگر صلح و ثبات در خاورمیانه را تهدید میکند. روز شنبه شورشیان حوثی یمن که از سوی جمهوری اسلامی حمایت میشوند، موشکی بالستیک به خاک عربستان سعودی شلیک کردند. عربستان اعلام کرد که این موشک را در حوالی فرودگاه ملک خالد ریاض، پایتخت عربستان سعودی، رهگیری و منهدم کرده است.
ریاض در واکنش به این حمله در روز دوشنبه راههای دریایی، آبی و خاکی یمن را بست و اعلام کرد که این حمله موشکی را "تعرض نظامی مستقیم" میداند. این رخداد به تنشها در مناسبات تهران-ریاض دامن زده است.
پیشنهاد "برجام موشکی"
مکرون با وجود انتقاد از ایران همچنان از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پشتیبانی میکند. او در امارات گفته بود: «اگر بیتفاوت میماندیم، موضوع یا بلافاصله به جنگ ختم میشد یا به عدم کنترل [برنامه هستهای تهران] که نتیجهی آن وضعیتی شبیه به وضعیت کرهی شمالی میبود؛ وضعیتی که برای من قابل قبول نمیبود».
رئیس جمهوری فرانسه خواهان دستیابی به توافقی مشابه بر سر برنامه موشکی ایران شده است. جمهوری اسلامی بارها تأکید کرده که برنامه موشکی تهران قابل مذاکره نیست.
امانوئل مکرون از دیدار با ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی سخنی به میان نیاورده بود. در رسانههای رسمی عربستان هم گزارشی از چنین ملاقاتی منتشر نشده است. به گزارش آسوشیتد پرس، این میتواند نشانهی آن باشد که فرانسه معتقد است اکنون شاهزاده محمد بن سلمان ارکان قدرت را در اختیار دارد؛ با توجه به اینکه شایعاتی هم دربارهی کنارهگیری ملک سلمان مطرح شده است.
مکرون همچنین دربارهی موج دستگیری شاهزادههای سعودی اظهار نظر نکرده و این موضوع را از جمله امور داخلی عربستان دانسته است.
رئیس جمهوری فرانسه پیش از سفر به عربستان، دو روز در امارات عربی متحده بود. او در روز چهارشنبه موزهی لوور ابوظبی را افتتاح کرد و روز پنجشنبه از پایگاه نظامی کشورش در نزدیکی موزه دیدن کرد. "کمپ صلح" از سال ۲۰۰۹ در بندر "زاید" ابوظبی برپا شده است.