سفر گزارشگر سازمان ملل به ایران برای بررسی تاثیر تحریمها
۱۴۰۱ اردیبهشت ۱, پنجشنبهآلنا دوهان، گزارشگر ویژه سازمان ملل "در امور تحریمهای قهری و یکجانبه" از تاریخ ۱۷ تا ۲۸ اردیبهشت ماه سال جاری به ایران سفر میکند. وبسایت سازمان ملل در بیانیهای هدف سفر او به ایران را "جمع آوری اطلاعات دست اول در رابطه با تأثیر منفی اقدامات قهری یکجانبه بر برخورداری از حقوق بشر"، "ارزیابی این تاثیرات" و "تدوین توصیهها و دستورالعملهای مربوطه" برای کاهش یا از بین بردن آنها" اعلام کرده است.
بنا بر این بیانیه گزارشگر ویژه سازمان ملل علاوه بر دیدار با مسئولان حکومتی با "آژانسهای سازمان ملل متحد در ایران و همچنین سازمانهای بینالمللی، سازمانهای منطقهای، نهادهای مالی بینالمللی، نهاد ملی حقوق بشر و نمایندگان جامعه دیپلماتیک حاضر در تهران دیدارهای خصوصی خواهد داشت."
به کانال دویچه وله فارسی در اینستاگرام بپیوندید
آلنا دوهان همچنین با "سازمانهای غیردولتی، جامعه تجاری و جامعه مدنی، بهویژه سازمانهایی که فعالیتهایشان ممکن است تحت تأثیر تحریمهای اجباری یکجانبه قرار گرفته باشد و همچنین با دانشگاهیان و کارشناسانی که در این زمینه تخصص دارند"، دیدار خواهد کرد.
او که پیشتر در توییترش از این سفر خبر داده، در سپتامبر ۲۰۲۲ گزارشی از نتایج کار به پنجاه و یکمین نشست شورای حقوق بشر ارائه خواهد کرد.
سوالاتی درباره تاثیر تحریمها
در بیانیه سوالاتی نیز به منظور همکاری با او برای انجام تحقیقاتش طرح شده است. از جمله این که "چه نوع تحریمهایی بیشترین تأثیر منفی را داشته است، کدام بخشهای جامعه بیشتر تحت تاثیر قرار گرفتهاند و تأثیر تحریمها بر گروههای اجتماعی آسیبپذیر از جمله افراد بیکار و فاقد حمایتهای اجتماعی، دارای معلولیت، سالمندان و همچنین تأثیر خاص تحریمهای یکجانبه بر زنان و کودکان چه بوده است.
از جمله سوال شده است: «آیا فعالیت بازیگران بینالمللی و ملی امور بشردوستانه در ارسال کمکهای انسانی و اجرا و توسعه پروژههای بشردوستانه در ایران تحت تأثیر تحریمهای یکجانبه قرار میگیرد؟»
گزارشگر سازمان ملل قصد دارد در این باره نیز کنکاش کند که «دولت ایران برای کاهش اثرات سوء تحریمهای یکجانبه چه اقداماتی انجام داده است.»
جمهوری اسلامی در نقض حقوق بشر در صدر جدول حکومتهای سرکوبگر قرار دارد، اما سالهاست که به هیچ گزارشگری اجازه ورود به این کشور و بررسی مستقل تاثیرات سیاستهای جمهوری اسلامی بر حقوق شهروندی در ایران داده نشده است.
تحریم، سیاست فریبکارانه و سوءمدیریت
تاثیر تحریمهای یکجانبه آمریکا به ویژه در رابطه با تهیه دارو و امکانات پزشکی همواره از مواردی بوده که سازمانهای حقوق بشری به آن اعتراض کردهاند. اما نوک تیز اعتراضها، بخصوص در اوج پاندمی کرونا متوجه حکومت ایران بوده است.
سازمان دیدهبان حقوق بشر در اطلاعیهای که تابستان گذشته منتشر کرد استدلال مقامات جمهوری اسلامی درباره کمبود واکسن را که مدعی شده بودند تحریمهای بینالمللی دلیل آن است، رد کرد و این را فاقد هرگونه سند و مدرکی خواند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
از این گذشته مسئولان دولت ایران نیز بارها اذعان کردهاند که یکی از دلایل اصلی کمبود دارو، عدم شفافسازی در ساختار اقتصاد این کشور است. علی ربیعی، سخنگوی دولت دوازدهم، دیماه ۹۸ به مشکلات نقل و انتقال پول برای تهیه واکسن کرونا اشاره کرده و علت امر را نپیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) اعلام کرده بود.
حکومت جمهوری اسلامی تا آنجا پیش رفت که گروهی از فعالان مدنی و وکلا را بازداشت کرد؛ گروهی که قصد "اقدام حقوقی برای دفاع از حقوق مردم برای دسترسی به واکس" داشت.
در دی ماه سال ۹۹ ده فعال اجتماعی و صنفی در نامهای به میشل باچله، کمیسرعالی حقوق بشر سازمان ملل و چند مقام دیگر بینالمللی، منع ورود واکسن آمریکایی و بریتانیایی از سوی علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی را از دلایل مرگ و میر بالای شهروندان دانستند. آنها حکومت ایران را متهم کردند که با انتشار اخبار "کذب و فریبکارانه" میخواهد "قصور و بیکفایتی" خود در مهار کرونا و تلفات آنرا پنهان کند.
سال گذشته همچنین دهها تشکل و چهره فعال در حوزه صلح، حقوق بشر و مسائل انساندوستانه در نامهای به وزیران امور خارجه، دارایی و بازرگانی آمریکا، خواستار لغو تحریمهایی علیه ایران شدهاند که به نحوی به مقابله با کووید ۱۹ و کنترل اپیدمی مربوط میشود.
در آخرین هفتههای دولت ترامپ نیز ۷۵ تن از نمایندگان دموکرات مجلس نمایندگان و سنای آمریکا در نامهای به استیون منوچین، وزیر دارایی و مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت ایالات متحده از آنها خواستند تا دولت ترامپ در دو ماه باقیمانده کاریاش ترتیبی دهد تا محدودیتهای جهانی برای ارسال کیتهای آزمایشگاهی، دستگاههای تنفسی و دیگر وسایل ضروری برای مقابله با همهگیری کرونا به ایران موقتا برداشته شوند.