شمارش معکوس برای تحریم ایران در شورای امنیت
۱۳۸۹ خرداد ۱۹, چهارشنبهکلود هلر، رئیس دورهای شورای امنیت از مکزیک تایید کرد که شورای امنیت سازمان ملل در ساعت ۱۰ صبح چهارشنبه (۹ ژوئن) به وقت نیویورک قطعنامهی چهارمی را علیه جمهوری اسلامی به رای خواهد گذاشت. این قطعنامه دربرگیرنده تحریمهای جدیدی علیه ایران خواهد بود.
هیلاری کلینتون، وزیر امورخارجه آمریکا در خلال دیدار خود از اکوادور گفت: « تحریمهای جدید بیسابقه و مهم هستند». کلینتون وحدت جامعهجهانی در قبال برنامه اتمی ایران را موضوعی مهم خواند.
در مقابل احمدینژاد در روز سهشنبه (۸ ژوئن) در استانبول اظهار داشت، اگر پیشنویس قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت به تصویب رسد، ایران به هیچعنوان با گفتوگو در خصوص برنامه هستهای خود موافقت نخواهد کرد.
مقامات ایران تصویب قطعنامهی جدید را به مثابه نادیده انگاشتن تفاهمنامهی سه جانبه تهران تلقی میکنند. احمدینژاد در نشست مطبوعاتی خود در استانبول گفت: «من گفتهام که دولت آمریکا و همپیمانان این کشور در اشتباه هستند اگر فکر میکنند که میتوانند چوب قطعنامه را به نمایش در آورند و سپس بنیشنند و با ما وارد مذاکره شوند. چنین چیزی هرگز رخ نخواهد داد.»
محمد خزاعی، سفیر دائم جمهوری اسلامی در سازمان ملل گفت: «متاسفانه باید بگویم که از نظر ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران این اقدام عجولانه راه تعامل را از مسیر طبیعی خود منحرف کرده و نشان دهنده آن است که طرفهای متقابل راه تقابل را برگزیدهاند، که در این صورت جمهوری اسلامی ایران راهی جز برخورد مناسب با راه دوم را نخواهد داشت.»
ناظران سیاسی بر این باورند، که تصویب تحریمها در شورای امنیت راه برای تحریمهای شدیدتر از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا باز میکند. به گفته دیپلماتهای غربی تحریمها با رای بالایی در شورای امنیت تصویب خواهد شد. هنوز روشن نیست که سه کشور برزیل، ترکیه و لبنان با چه رایی (ممتنع و یا مخالف) در تصمیمگیری شورای امنیت شرکت خواهند جست.
سپاه پاسداران در کانون تحریمهای جدید
بیش از همه شرکتها، بانکها و افرادی مورد تحریمقرار خواهند گرفت که به نحوی با برنامه هستهای و موشکی ایران در ارتباط هستند. هدف این قطعنامه تغییر سیاست تهران در قبال جامعه جهانی است.
در پیشنویس قطعنامه نام بیش از ۴۰ شرکت ایرانی ذکر شده است. فردی به نام جواد رحیقی نیز به علت ارتباط با برنامه اتمی ایران در فهرست کنونی شرکتها و افراد تحریمی قرار دارد. ظاهراَ گفتوگو و رایزنی درباره افزودن نام افراد و شرکتهای دیگر همچنان ادامه دارد.
"قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا" و موسسات وابسته به آن نظیر "مکین"، "فاطر" و "رهاب" از جمله شرکتهای سپاه پاسداران به شمار میآیند، که بر روی فهرست تحریمهای احتمالی قرار دارند. هنوز بدرستی روشن نیست که تا چه اندازه نسخه نهایی تحریمها با پیشنویس کنونی منطبق است.
نام موسساتی نظیر "مجتمع صنعتی امین"، "صنایع تسلیحاتی"، "صنایع شهید خرازی"و "صنایع شهید ستاری" نیز بر روی فهرست کنونی دیده میشود.
قطعنامه همچنین اجازه کنترل تمام محمولههایی دریایی و هوایی به ایران را در نظر گرفته است. در صورت تصویب تحریمها، کشورهای جهان مجاز به بازرسی محمولهی کشتی و هواپیماهای ترابری به ایران خواهند بود. توقیف و ضبط کالاهای مشکوک اتمی برای ایران از این پس مجوزی قانونی خواهد داشت.
فعالیت صنایع اتمی ایران در خارج نظیر استخراج اورانیوم و یا شرکت در تاسیسات اتمی دیگر کشورها، بر طبق قطعنامه جدید ممنوع اعلام شده است.
تحریم تسلیحات و فنآوری موشکی
تحریم فنآوری موشکی و معاملات تسلیحاتی یکی دیگر از موارد مهم تحریمها به شمار میآید. قطعنامه انتقال موشک و یا تجهیزات مربوط به آن را منع کرده است.
توقف ساخت و آزمایش موشکهای بالیستیکی در ایران هدف تحریمهای جدید تلقی میشود. کشورهای جهان مجاز به ارسال مستقیم و یا غیرمستقیم قطعات و تکنولوژی موشکی به ایران نیستند.
فروش تسلیحات سنگین از جمله خودروهای زرهی، تانک، هواپیما و هلیکوپترهای جنگی و ناوهای رزمی به جمهوری اسلامی بر طبق تحریمهای جدید مجاز نیست. البته این موارد پیشتر در قطعنامههای گذشته شورای امنیت نیز منظور شده بودند، اما در پیشنویس قطعنامه فعلی گسترش بیشتری یافتهاند.
SI/SJ