صادرات واکسن آسترازنکا از اتحادیه اروپا به استرالیا متوقف شد

برای نخستین بار است که صادرات واکسن ضدکرونا از اتحادیه اروپا به کشوری ثالث متوقف می‌شود. رسانه‌ها به نقل از محافل اتحادیه اروپا گزارش دادند که ایتالیا مانع از ارسال ۲۵۰هزار دوز واکسن شرکت بریتانیایی-سوئدی آسترازنکا به استرالیا شده است.

علت این اقدام، سامانه‌ای است که از اواخر ژانویه برای کنترل صادرات راه‌اندازی شده است. بر اساس این سیستم، کنسرن‌های داروسازی که تعهداتی در قبال ارسال دارو به اتحادیه اروپا دارند، باید برای واکسن‌هایی که در قلمرو اتحادیه اروپا تولید می‌شوند، درخواست مجوز صادرات بدهند.

در صورتی که تولیدکننده در میزان ارسال واکسن به کشورهای اتحادیه اروپا به شکل نامنظم به زیان آنها عمل کرده باشد، می‌توان از دادن مجوز صادرات امتناع کرد.

آسترازنکا برخلاف قراردادی که داشته است، از میزان ارسال واکسن به اتحادیه اروپا در سه‌ماهه اول سال، به شدت کاست و این اقدام اعتراضات بسیاری را به دنبال داشت.

کشورهای اتحادیه اروپا مسئول صدور مجوز هستند

دو دسته از کشورها از این سامانه استثنا هستند؛ یکی کشورهای شریک و دیگری کشورهای در حال توسعه. سوئیس، اسرائیل و اوکراین جزو کشورهای شریک به حساب می‌آیند.

کشور عضو اتحادیه اروپا که واکسن صادراتی در آن تولید شده، مسئول صدور مجوز صادرات است. کشورهای عضو اتحادیه اروپا پیش از اتخاذ تصمیم در این زمینه از کمیسیون اتحادیه اروپا نظرخواهی می‌کنند.

بر اساس اطلاعاتی که به خبرگزاری آلمان رسیده، در این مورد مشخص، رم و بروکسل اتفاق نظر داشته‌اند. پیش از این با بسیاری درخواست‌های مجوز صادرات از سوی شماری از شرکت‌ها موافقت شده بود. اکثر این درخواست‌ها از سوی دو شرکت بیون‌تک/فایزر بوده که از اروپا به بسیاری کشورها واکسن صادر کرده بودند.

اما آسترازنکا برخلاف بیون‌تک/فایزر و مدرنا، میزان واکسنی را که در قرارداد با اتحادیه اروپا به آن متعهد شده،‌ تحویل نداده است. این شرکت قرار بوده در سه‌ماهه اول سال جاری میلادی ۸۰ میلیون دوز به اتحادیه اروپا تحویل دهد، اما آن را به ۴۰ میلیون دوز کاهش داد.

این عدم تعهد آسترازنکا مسئولان اتحاد اروپا را مظنون کرد به اینکه واکسن تولیدشده در اتحادیه اروپا به کشوری ثالث تحویل داده شده است و به همین دلیل سامانه صادرات واکسن را راه‌اندازی کردند.

محدودیت‌های صادراتی به لحاظ سیاسی برای اتحادیه اروپا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زیرا مطلوب این است که شرکت‌های داروسازی در اروپا تولید کنند و شعبات خود را در همین جا گسترش دهند. از سوی دیگر برای مسئولان اتحادیه اروپا قابل درک است که کنسرن‌های داروسازی تعهداتی در قبال صدور به دیگر کشورها دارند.

از این رو، کمیسیون اتحادیه اروپا تأکید دارد، تا زمانی که شرکت‌ها به تعهدات خود در قبال اتحادیه اروپا عمل می‌کنند، نباید مانع از صادرات آنها شد. وضعیت کنونی اما بدین گونه است: در حالی که از آمریکا و بریتانیا تقریبا هیچ گونه واکسنی به خارج صادر نمی‌شود، از قلمرو اتحادیه اروپا میزان قابل توجهی واکسن به کشورهای ثالث صادر شده است.