صالحی: راکتور آب سنگین اراک نیز خط قرمز ماست
۱۳۹۲ آذر ۱۰, یکشنبهبه گزارش رسانههای ایران، علی اکبر صالحی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، روز شنبه (۳۰ نوامبر/ ۹ آذر) در سالگرد ترور فیزیکدان هستهای، مجید شهریاری، در دانشگاه شهید بهشتی، پس از شرح نیازمندی ایران به فناوری هستهای برای تضمین "انرژی مطمئن تا ابد" در مورد راکتور آب سنگین اراک گفت: «گفتهاند اراک را باید متوقف کنید چون منشاء پلوتونیوم است و میتواند در ساخت سلاح استفاده شود.»
صالحی این گفته را "از دروغهای بزرگ" خواند و افزود: «رفتار و گفتار شما نشان میدهد شما میخواهید ما راکتور آب سنگین اراک را نداشته باشیم یعنی میخواهید ما را از حق خودمان محروم کنید اما بدانید این خط قرمز ماست و به مانند غنیسازی هرگز از آن عدول نخواهیم کرد.»
این نخستین بار است که از راکتور آب سنگین اراک به عنوان "خط قرمز" نام برده میشود. مقامات جمهوری اسلامی تا کنون همواره از غنیسازی اورانیوم به عنوان خط قرمز ایران سخن گفته بودند. به گزارش خبرگزاری مهر، در یکی از آخرین موضعگیریها در این باره، عباس عراقچی، عضو ارشد هیئت مذاکرهکننده ایرانی در ژنو، روز شنبه (۹ آذر/ ۳۰ نوامبر) در مصاحبه با این خبرگزاری گفت: «غنیسازی تا ابد خط قرمز ایران خواهد بود».
پس از سالها مناقشه، سرانجام هفته گذشته توافقی میان ایران و گروه کشورهای ۱+۵ (پنج کشور دارای حق وتو در شورای امنیت و آلمان) در ژنو صورت گرفت. توافقنامه میان دو طرف موقت و برای شش ماه است. طبق آن برخی تحریمها علیه ایران برداشته میشود، به شرط آنکه ایران بخشهایی از برنامه اتمی خود را متوقف کند.
طبق توافق اتمی ژنو، غنیسازی اورانیوم تا ۲۰ درصد قرار است در ایران متوقف شود، میزان اورانیوم موجود در این کشور کاهش یابد و فعالیتهای ایران در تاسیسات غنیسازی سوخت نطنز، فردو و راکتور آب سنگین اراک گسترش پیدا نکند. افزون بر این، ایران به بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی اجازه میدهد که روزانه از تاسیسات اتمیاش بازدید کنند.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، پس از نشست ژنو و امضای توافقنامه گفت، روند ساخت و ساز در نیروگاه اتمی آب سنگین اراک ادامه دارد و توافق هستهای با ۱+۵، ایران را تنها ملزم به آن کرده که سوخت جدید در این نیروگاه تولید نشود.
همچنین عباس عراقچی، عضو هیئت مذاکرهکننده ایرانی در ژنو، در مصاحبه روز یکشنبه (۱۰ آذر/ ۱ول دسامبر) خود با شبکه یک سیما گفت: «قبول کردیم برنامه خود را از نظر کمی بیشتر از این گسترش ندهیم اما از نظر کیفی و تحقیق و توسعه امکان هر جور گسترشی را داریم.»
کارشناسان اتمی میگویند که پس از راهاندازی راکتور آب سنگین و تزریق سوخت هستهای به آن، در درون سوخت مصرف شده پلوتونیوم ۲۳۹ تولید میشود که از آن میتوان برای ساخت سلاح اتمی استفاده کرد.
ساخت دومین نیروگاه اتمی در بوشهر با کمک روسیه
علی اکبر صالحی در سخنرانی خود همچنین اعلام کرد که ایران درصدد است در سال ۲۰۱۴ ساخت یک نیروگاه هستهای دیگر در بوشهر را به کمک روسیه شروع کند. به گفته صالحی، ایران برای ساخت نیروگاه هستهای ۴ هزار مگاواتی در حال مذاکره با روسیه است. صالحی گفت: «با پیشرفت توافقنامه ژنو، سال آینده شاهد کلنگزنی نیروگاه هستهای دیگری در بوشهر خواهیم بود.»
به گفته صالحی، در گام دوم قرار است تاسیساتی با ظرفیت ۵ هزار مگاوات بدان اضافه شود. طبق گفته صالحی، هدف ایران تولید سالانه ۲۰ هزار مگاوات برق بهوسیله انرژی هستهای است و بدین خاطر است که ایران نیاز به برنامه اتمی و غنیسازی اورانیوم دارد. صالحی گفت: «اگر سوخت این نیروگاهها تامین نشود و غرب یکدفعه استنکاف کند از دادن سوخت به ما، آنگاه ما باید چکار کنیم؟»
روسیه در ماه سپتامبر گذشته کنترل تاسیسات هستهای بوشهر با ظرفیت یکهزار مگاوات را به طور رسمی به مقامات دولت ایران سپرد. ساخت این نیروگاه در سال ۲۰۱۰ با تقریبا یک دهه تعویق تمام شد، اما بهرهبرداری از آن بخاطر مشکلات فنی مکرر تازه سال بعد از آن شروع شد.
از آنجا که نیروگاه اتمی بوشهر قرار است در خدمت تولید برق باشد، غرب به آن انتقادی نمیکند. البته دولتهایی چون آمریکا و اسرائيل همواره این نگرانی را عنوان کردهاند که ایران زیر پوشش استفاده غیرنظامی، به طور پنهانی در حال تولید سلاح اتمی باشد.
نشست بررسی نحوه اجرای توافق هستهای ژنو
در این میان به گزارش خبرگزاری ایسنا، یک مقام مسئول از احتمال برگزاری نشست کارشناسان ایران، آژانس بینالمللی انرژی اتمی و کشورهای ۱+۵ در سطح مدیران کل وزارت امور خارجه ایران و ۱+۵ و نیز معاون مدیرکل آژانس در امور پادمانها در روزهای ۱۸ و ۱۹ آذر (۹ و ۱۰ دسامبر) خبر داد.
به گزارش ایسنا به نقل از این مقام مسئول، نشست کارشناسی و فنی ایران و آژانس برای اجرای توافق هستهای در روز ۲۰ آذر (۱۱ دسامبر) در وین برگزار میشود.
به گفته این مقام مسئول، در نشست وین درباره تعیین زمان بازرسی بازرسان آژانس از معدن گچ بندرعباس و نیز اجرای چهار بند دیگر توافق ایران و آژانس صحبت خواهد شد.
این مقام مسئول گفته است که بودجه بازرسیهای روزانه بازرسان آژانس از تاسیسات اتمی ایران توسط خود آژانس و احتمالا کشورهای غربی تامین خواهد شد. قرار است مدیرکل آژانس گزارشی درباره هزینهها و نیروی مورد نیاز خود تا اوایل ژانویه آماده کند.