1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

صدوبیستمین سالروز تولد هنر سینما

PB۱۳۹۴ دی ۷, دوشنبه

در سال ۱۸۹۵ آگوست و لویی لومیِر فرانسوی در پاریس برای نخستین بار تصاویر متحرک را روی پرده به نمایش عموم گذاشتند. سینماتوگراف این امکان را فراهم کرد. این رخداد تاریخی، لحظه‌ی تولد سینما شمرده می‌شود.

https://p.dw.com/p/1HUXf
آگوست (چپ) و لویی لومیر
آگوست (چپ) و لویی لومیرعکس: dpa/akg images

این که شامگاه ۲۸ دسامبر ۱۸۹۵ (۷ دی ۱۲۷۴) در سالنی در بلوار کاپوسین پاریس چه اتفاقی افتاد، با جزئیات نقل شده است؛ اینکه عصر "تصاویر متحرک" به صورت رسمی آغاز شد. از آن لحظه تاریخی اما هیچ تصویری وجود ندارد.

برادران لومیر، آگوست و لویی، چون اولین بار بود دستگاه اختراعی خود، سینماتوگراف را به صورت رسمی در معرض دید همگان می‌گذاشتند، به احتمال زیاد آنقدر مشغول بودند که فراموش کردند این لحظه را هم به صورت تصویری ثبت کنند.

البته تنها ۳۳ نفر به دیدن این دستاورد تاریخی آمده بودند؛ جمعیتی کوچک که برای برگزارکنندگان مراسم نومیدکننده بود. هر چه باشد قرار بود، آنطور که پلاکات‌های تبلیغاتی در پاریس وعده داده بودند، یکی از مهمترین رویدادهای دوران اتفاق بیافتد.

برای این مراسم یک سالن بیلیارد تغییر دکوراسیون داده شده بود و با وجود استقبال کم مخاطبان، در نهایت همه چیز به خوبی پیش رفت. تماشاگران برای نخستین بار فیلمی کوتاه دیدند که عنوانی ساده داشت: "کارگران کارخانه لومیِر را ترک می‌کنند".

برادران خلاق

برادران لومیر این فیلم سیاه و سفید را از کارخانه خود تهیه کرده بودند. در این فیلم چند ثانیه‌ای سالن تولید دیده می‌شد و کارگرانی که در پایان کار روزانه کارخانه را ترک می‌کردند؛ یک سگ ولگرد هم در میان جمعیت بالا و پایین می‌پرید. اینها نخستین بازیگران تاریخ فیلم نامیده شدند.

برادران لومیر به عنوان افرادی مبتکر و مخترع در خارج از مرزهای فرانسه هم شناخته شده بودند. آن دو کارخانه‌ای در لیون (جنوب فرانسه) داشتند که در آن صفحه‌های عکاسی (نسل قدیمی فیلم عکاسی) تولید می‌شد. این کارخانه ۳۰۰ کارگر داشت.

صحنه‌ای از فیلم "رسیدن قطار به ایستگاه سیوتا" (برادران لومیر)
صحنه‌ای از فیلم "رسیدن قطار به ایستگاه سیوتا" (برادران لومیر)عکس: picture-alliance/akg

لویی و آگوست لومیر خیلی زود تکنیکی را ابداع کردند که در آن یک پروژکتور تک‌عکس‌ها را پشت سر هم روی پرده می‌انداخت. این دستگاه را سینماتوگراف نامیدند.

تماشاگران نخستین فیلم‌ها ابتدا در سالن نمایش وحشت‌زده می‌شدند. برخی از تماشاگران فیلمی که ورود قطار به ایستگاه راه‌آهن را نشان می‌داد، با دیدن صحنه یادشده پشت صندلی‌های سینما سنگر گرفتند.

برادران لومیر پیشگام عکاسی رنگی هم بودند و برای آن تکنیک‌های نوینی ارا‌ئه کردند. آنها در سال ۱۹۰۷ اختراع صفحه‌های عکسی اتوکروم (رنگی) را به نام خود ثبت کردند. با این صفحه‌ها برای نخستین بار امکان عکاسی رنگی فراهم شد.

این دو برادر علاقه کمتری به سوژه عکاسی داشتند و بیشتر به جنبه فنی قضیه می‌پرداختند.

برادران لومیر در عین حال خیلی زود علاقه خود را به بسط و گسترش اختراعاتشان از دست دادند. آنها در سال‌های پایانی دهه‌ی ۱۸۹۰ دستگاه‌ها و حقوق ثبت‌شده به نام خود را به شرکت "پاته" فروختند. نام این شرکت در سال‌های بعد به عنوان پایه‌گذار صنعت سینما در تاریخ جاودانه شد.

آگوست و لویی لومیر نخسین کسانی نبودند که فیلم را با پروژکتور روی پرده برای تماشاگران به نمایش گذاشتند. مستقل از آنان، در آمریکا، بریتانیا و آلمان هم فن‌اوری‌های مشابهی ابداع شد. با وجود این ۲۸ دسامبر ۱۸۹۵ در پاریس زادروز سینما خوانده می‌شود.