عراقچی: تصویب برجام در مجلس به نفع منافع ملی نیست

عباس عراقچی، معاون امور حقوقی و بین‌الملل وزارت امورخارجه ایران در گفت‌وگو با شبکه دو صدا و سیمای جمهوری اسلامی تلاش کرد گروهی از نمایندگان مجلس را که خواهان تصویب برجام هستند، متقاعد کند که این کار به مصلحت ایران نیست.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما او در این گفت‌وگو تاکید کرد که هدف جدل در کنگره آمریکا بر سر توافق هسته‌ای با ایران، نه تصویب که رد آن است.

سخنان عباس عراقچی اشاره‌‌ای غیر مستقیم به مواضع تندروهای مجلس در ایران است که آن‌ها هم بر ضرورت به بحث گذاشتن برجام در مجلس به این دلیل پافشاری می‌کنند که بتوانند احتمالا آن را رد کنند.

در این رابطه روزنامه شرق در شماره روز شنبه (۱۷مرداد/۸ اوت) نوشت که مخالفت با تصویب توافق هسته‌ای در مجلس به علت نگرانی از کارشکنی تندروها است؛ تندروهایی که بررسی توافق در صحن علنی میدان را برای ادامه تاخت ‌و تازهایشان علیه دولت، مذاکرات و توافق مهیا خواهد کرد.

عباس عراقچی پرسیده است که چه ضرورتی دارد که مجلس برجام را برای دولت لازم‌الاجرا و آن را تبدیل به قانون نماید، در حالی ‌که طرف‌های مقابل کشورهای گروه (۱+۵) آن را در پارلمان ‌کشورهای خود تصویب نمی‌کنند.

بیشتر بخوانید: اعتراض عراقچی به انتشار محتوای جلسه‌ای خصوصی با صدا و سیما

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما نوذر شفیعی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز با اشاره به عدم "ورود مجلس در قطعنامه ۵۹۸" گفت که "بعد از تصویب برجام و تبدیل آن به قانون اگر طرف‌های مقابل از اجرای آن سر باز زدند آن وقت باید دوباره در مجلس قانونی تصویب کنیم و آن را رد کنیم."

استدلال مخالفان تصویب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در مجلس این است که "اگرچه طبق اصل ۷۷ قانون اساسی همه موافقتنامه‌ها و معاهدات بین‌المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد اما برجام برنامه اقدام مشترک است که دو طرف به صورت داوطلبانه اجرا می کنند."

بیشتر بخوانید:فیروزآبادی: توافق اتمی محاسنی دارد، مجلس تصویب نکند

اما برجام بالاخره "موافقتنامه و معاهده بین‌المللی" است یا آن که در حیطه اختیارات شورای عالی امنیت ملی است و از حوزه اختیارات مجلس خارج؟ ده روز پیش علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، گفته بود که توافق اتمی وین نیازمند تصویب مجلس شورای اسلامی نیست چراکه "اسم توافق وین برنامه جامع اقدام مشترک است و معاهده یا کنوانسیون نیست". او گفت :«نمی‌دانم توافق قرار است طبق چه تعریفی به مجلس رود.»

موافقان بسیار در برابر مخالفان انگشت‌شمار؟

توافق هسته‌ای ایران را به منابع مالی قابل توجهی می‌رساند که نبود آن‌ها بنا به گفته مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی در دو سال آخر دولت محمود احمدی‌نژاد نظام را تا پای فلج اقتصادی کشانده بود. به همین دلیل نیز خلاصی از تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل گشایشی است برای بسیار از نهادهای سیاسی – نظامی – اقتصادی ایران. برخی چهره‌های مهم این نهادها به وضوح پشت قرارداد هسته‌‌ای صف بسته‌اند.

بیشتر بخوانید:یک نماینده مجلس ایران: توافق هسته‌ای به رای گذاشته خواهد شد

حسن فیروزآبادی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، روز شنبه (۸ اوت/ ۱۷ مرداد) یادداشتی را منتشر کرد که در آن ضمن برشمردن "محاسن" برنامه جامع اقدام مشترک و همچنین قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، به همان نکته‌ای اشاره کرده بود که عباس عراقچی بر آن تاکید دارد؛ این که داوطلبانه بودن تعهدات برجام نکته مثبتی است و مجلس شورای اسلامی نباید با تصویب برجام برای جمهوری اسلامی تعهد حقوقی ایجاد کند، به عبارت دیگر وضعیت داوطلبانه بودن نباید اجرای برجام را به الزام‌‌آور تبدیل کند.

حملات لفظی شدید، "کارت برنده" تندروها

تندروها در مجلس ایران اصرار دارند که متن توافق هسته‌ای به تصویب مجلس برسد اما سخنگوی دولت می‌گوید موضوع به شورای عالی امنیت ملی مربوط است. کمیسیون ویژه مجلس که قرار است موضوع توافق هسته‌ای وین را رسیدگی کند به پیشنهاد ۱۵ نماینده تشکیل شده است.

آن دسته از رسانه‌های داخلی که موافق برجام هستند نیز با اطمینان می‌گویند که تندروهای مجلس شانسی برای رد توافق ندارند. با این حال این گروه از نمایندگان تا این جا موفق شدند رئیس مجلس را با خواست خود همراه کنند. علی لاریجانی در ابتدا گفته بود: «مجلس شورای اسلامی از باب اصول قانون اساسی باید نسبت به این گونه معاهدات بین‌المللی نظر بدهد، اما در برخی موارد نیز نظر نداده است مثل قطعنامه ۵۹۸.» اما او نیز با فشار "دلواپسان" از دولت روحانی خواسته است تا توافق جامع هسته‌ای را در قالب لایحه به مجلس بفرستد.

محمد سقایی، از نمایندگان تندرو مجلس نیز روز جمعه ( ۱۶ مرداد/۷ اوت) به سایت "خانه ملت" گفت: «نگاه رئیس مجلس مبنی بر اینکه باید برجام به صورت یک لایحه از جانب دولت به مجلس ارائه شود تا مورد بررسی قرار گیرد، نگاهی صحیح و کارشناسی است.»

استدلال او این بود که در چهارچوب توافق هسته‌ای تعهداتی متوجه دولت ایران است و "بر این اساس این یک موافقت‌نامه است و طبق قانون اساسی باید این موافقت‌نامه برای تصویب به مجلس بیاید، یعنی در واقع ما به اسم آن کار نداریم و به محتوا کار داریم."

در این میان ظاهرا کار بیش از همه برای علی لاریجانی دشوار شد که میان دو صندلی نشست و از نمایندگان مجلس خواست موضوع توافق هسته‌‌ای را به اختلاف درونی تبدیل نکنند.

او هدف حملات لفظی بی‌سابقه‌ای قرار گرفت و پاره‌ای نمایندگان "دلواپس" علیه او گفتند که چون روحانی و هاشمی، لاریجانی را رئیس مجلس کرده‌اند، او نمی‌گذارد مسائل هسته‌ای در مجلس طرح شوند. کار به جایی کشید که گفته شد "سگ مشایی و احمدی‌نژاد به این‌ها شرف دارد".