علت سانحه مرگبار اتوبوس دانشآموزان هرمزگانی
۱۳۹۶ شهریور ۱۱, شنبهامروز (شنبه ۱۱ شهریور/۲ سپتامبر) در بندرعباس مراسم عزاداری برای کشتههای اتوبوس حامل دانشآموزان هرمزگانی برگزار شد. ایلنا نوشته است که مراسم تشییع شش دانش آموز در محل گلزار شهدای بندرعباس برگزار شده است. پس از آن پیکرها را به خانوادهها تحویل دادهاند تا به خاک سپرده شوند. سه دانش آموز در رودان، دو نفر به میناب و یک نفر هم به جزیره هرمز منتقل خواهند شد.
کمیسیون عالی ایمنی راهها نتایج اولیه بررسی تصادف اتوبوس دانشآموزان هرمزگانی را منتشر کرد. ایسنا گزارش داده است که بنا بر این بررسی پس از برخورد اتوبوس با قرنیز پل و ترکیدگی لاستیک جلو، کنترل از دست راننده خارج شده و اتوبوس پس از طی حدود ۱۰۰ متر به پهلوی راست واژگون شده است.
بنا بر همین تحقیقات سرعت اتوبوس مجاز بوده و مشکل فنی نداشته است. به گفته تقی مهری، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تصاویری که از این حادثه ثبت شده نشان میدهد که "راننده در حین رانندگی خوابآلود بوده است". او این را هم اضافه کرد که مسئولان قضایی در حال تحقیق درباره این موضوع هستند.
اتوبوس حامل دانشآموزان دختر نخبه استان هرمزگان حدود ساعت ۳ و ۴۵ دقیقه بامداد جمعه ( ۱۰شهریور/۱ سپتامبر) در محور بندرعباس- داراب در ۴۰ کیلومتری شهر داراب واژگون شد. هفت دانشآموز، یک مربی و یک کمکراننده اتوبوس کشته شدند. ۳۳ نفر زخمی شدهاند که حال تعدادی از آنها وخیم گزارش شده است. نخاع دو نفر قطع شده و سه نفرشان قطع عضو شدهاند.
اردوهای "عزا"
این تصادف نه اولین بود و نه احتمالا آخرین از این نوع خواهد بود. روزنامه " شرق" در گزارشی در همین باره با عنوان "اردوهای بیبازگشت" به این واقعیت تلخ پرداخته است که «نه یکبار و دوبار و سهبار، حداقل هر دو، سه سال یکبار خبر واژگونی اتوبوس حامل دانشآموزان، یا غرقشدنشان در استخر و دریا به گوشمان میرسد؛ اردوهای دانشآموزیای که انگار بدون کمترین برنامه مدونی دانشآموزان بیگناه را به قربانگاه میبرند.»
"شرق" مروری کرده بر تاریخچه این حوادث؛ از جمله سقوط اتوبوس حامل دانشجویان ریاضی شرکتکننده در بیستودومین دوره مسابقات ریاضی دانشجویی در سال ۷۲ که از اهواز راهی تهران بود. اتوبوس آنها به دره غلطید و شش نفر از دانشجویان نخبه ریاضی دانشگاه صنعتی شریف کشته شدند. چهار سال بعد در اسفند سال ٧٦، اتوبوس شامل دختران مدرسه شاهد که از مناطق جنگی بازمیگشتند، واژگون شد و ١٠ دختر در این سانحه درگذشتند.
و یا آمار کشته شدن دانشآموزان "راهیان نور" که نشان میدهد از سال ٨٦ تا ٩١ یعنی ظرف تنها پنج سال، حداقل صد دانشآموز جان خود را در سفرهایی که به این مناسبت برنامهریزی میشوند، از دست دادهاند. "شرق" نوشته است: «مسئلهای که هربار به دلایلی مسکوت باقی میماند و البته مسئولان مربوطه حتی حاضر نیستند برنامهای مدون برای این سفرها تنظیم کنند تا شاهد آسیبدیدن دانشآموزان نباشیم.»
تکاپوی مسئولان
اما علیرغم هر تلاشی برای "مسکوت باقی" ماندن علل این حوادث، واقعیت این است که هر بار اذهان عمومی نسبت به بیبرنامگی مسئولان و اهمیت ندادن آنها به جان و سلامت دانشآموزان حساسیت بیشتری نشان میدهد. واکنش مردم چه در پیادهروهای بندرعباس، چه در فضای مجازی گویای این حساسیت است.
صبح امروز (شنبه ۱۱ شهریور/۲ سپتامبر) تقی مهری، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی در یک نشست خبری در شهرک آزمایش تهران از ضرورت برنامهریزی و شیوههای جدید برای اعزام دانشآموزان سخن گفت. او در پاسخ به یکی از سوالها در مورد ممنوعیت تردد شبانه برای اردوهای دانشآموزی گفت که این موضوع نیازمند شیوهنامهای است که آموزش و پرورش باید تدوین کند و البته چنین موضوعی را میتوان مد نظر قرار داد.
با این همه معلوم نیست که این "شیوهنامه" چگونه تنظیم و اجرا شود و چقدر در حفظ ایمنی جان مسافران جوان جادههای ایران تاثیرگذار باشد. روشن نیست که حتی اگر شیوهنامه راه و مسافرت دانشآموزان تنظیم و اجرا شود، تکلیف حوادثی که در اردوهای دانشآموزی به مرگ یا علیل شدن دانشآموزان منجر میشوند، چه خواهد شد.
نمونهها بسیارند: غرقشدن شش نفر از دختران دانشآموز مدرسه طه در استخر مصنوعی پارک شهر تهران در اردیبهشت ۸۱. مرگ آنها تنها یک دلیل داشت: سوارشدن ١٧ دانشآموز بر قایقی که گنجایش چهار نفر را داشت. "شرق" نوشته است که "احتمالا مسئولان مدرسه برای صرفهجویی در هزینه، روی جان دخترکان مدرسه قمار کرده بودند."
آنچه فعلا در رسانههای ایران مشهود است تکاپوی مسئولان برای "ابراز همدردی" با خانوادههای داغدار است. تصاویر زیادی از دیدار وزیر آموزش و پرورش، معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش و بسیاری دیگر از دیدارها با دختران دانشآموز زخمی در بیمارستان منتشر شده است. آنها به محل حادثه رفتهاند تا به گفته خود "از نزدیک" در جریان جزئیات قرار بگیرند و "متوجه" شوند که "نسبت به کدام بند آییننامه بیدقتی صورت گرفته یا اینکه آییننامه اجرا شده و کوتاهی از راننده بوده است."
بیشتر بخوانید:کشته شدن دانشآموزان نخبه در اثر واژگونی اتوبوس