قیام شبکههای اجتماعی علیه آزار جنسی زنان
۱۳۹۳ آبان ۱۰, شنبه
بر اساس نتایج بررسی سازمان عامالمنفعه "Stop Street Harassment" (به مزاحمت خیابانی پایان دهید)، ۶۵ درصد زنانی که در آمریکا از آنها سوال شده، دستکم یک بار در زندگی مزاحمت خیابانی را تجربه کردهاند.
در سالهای اخیر زنان راحتتر در مورد چنین تجربیاتی سخن میگویند. صحبت در این مورد به شبکههای اجتماعی هم کشیده شده است. بسیاری کارزارهای اینترنتی با چنین مضامینی بارها و بارها توسط کاربران بازنشر میشوند. بسیاری از قربانیان آزار جنسی و مزاحمت خیابانی میگویند، به کمک شبکههای اجتماعی حس میکنند تنها نیستند و کمتر احساس شرم میکنند.
تجربیات شخصی، انگیزه ادامه راه
یکی از تازهترین تجربهها از آزار خیابانی زنان مربوط به شوشانا رابرتز ۲۴ ساله است که تصویر حدود ۱۰ ساعت پیادهروی خود در نیویورک را ضبط کرده است. در ویدئویی حدودا دو دقیقهای که از این تجربه منتشر شده، بیش از ۱۰۰ مورد مزاحمت خیابانی جنسی دیده میشود؛ تصاویری آشنا: متلکهای گزنده عابران یا مردانی که تنها به متلک بسنده نمیکنند و با زنان همراه میشوند.
این ویدئو در یوتیوب بیش از ۲۶ میلیون بار مشاهده شده و بیش از ۷۰ هزار کامنت زیر آن نوشته شده است. برخی از نظردهندگان با انتقاد از تهیهکننده فیلم نوشتهاند، بسیاری از متلکهایی که شوشانا رابرتز بهعنوان مزاحمت خیابانی مطرح کرده، در واقع یا تعریف و تمجید هستند یا نشان میدهند که مردان از او خوششان میآید.
هر چند رابرتز به تجاوز هم تهدید شده، اما همه جنبههای این تجربه هم آزاردهنده نبوده است. از زمان انتشار این ویدئو بسیاری با او ابراز همدردی کرده یا پشتیبانی خود از او را اعلام کردهاند.
مطالب بیشتر در صفحه ویژه عشق، سکسوالیته و زندگی مشترک
حرکتی دیگر علیه آزار جنسی زنان از لندن آغاز شد. لاورا بِیتس هنگامی که دید هیچکس به مزاحمت و آزار جنسی او در اتوبوسی در لندن واکنشی نشان نمیدهد، تصمیم گرفت با پدیده تحقیر جنسیتی در زندگی روزمره مقابله کند. به اعتقاد او، آزار خیابانی زنان در بسیاری از جوامع پدیدهای پذیرفته شده است.
بیتس تصمیم گرفت کاری کند که زنان قربانی مزاحمتهای خیابانی خود را مقصر ندانند یا از سر خجالت سکوت نکنند. او با این هدف پایگاهی اینترنتی به راه انداخت که در آن تجربیات روزمره زنان از آزار خیابانی و تحقیر جنسیتی منتشر میشود. پای Everyday Sexism Project تا کنون به ۱۹ کشور باز شده است. این پروژه میکوشد نشان دهد، تحقیر جنسیتی تا چه حد در جهان گسترش یافته است.
پس از آنکه رسانهها پروژه لاورا بیتس را معرفی کردند، این زن بریتانیایی هم به مرگ و تجاوز تهید شد. البته او معتقد است که نمیتوان صدایی را خاموش کرد، وقتی ۲۵ هزار صدای دیگر پشتیبان آن هستند.
نظرات متفاوت در اینترنت و رسانهها
پروژهای دیگر در سال ۲۰۱۳ در آلمان به راه افتاد. یک فمینیست فعال در اینترنت با هشتگ Aufschrei# (فریاد) بستری مشابه برای به اشتراک گذاشتن تجربیات زنان فراهم کرد. این ایده پس از آن به ذهن فمینیست آلمانی رسید که یک روزنامهنگار زن مدعی شد، یکی از سیاستمداران آلمان در جریان یک مصاحبه حرفی بر زبان آورده و پا را از حد مشخصی فراتر گذاشته است.
بسیاری از سیاستمداران و روزنامهنگاران علیه روزنامهنگار آلمانی لب به سخن گشودند یا دست به قلم بردند. به زعم منتقدان، زن روزنامهنگار بیش از حد غلو کرده بود. برخی حتی گفتند، اگر "متلک" مورد اشاره را به جای سیاستمدار مسن، جرج کلونی (بازیگر مشهور هالیوود) بر زبان میراند، این روزنامهنگار آن را نه به آزار یا تحقیر جنسیتی، بلکه به تعریف و تمجید تعبیر میکرد.
تغییر جایگاه
در فیلم کوتاه "Opressed Majority" (اکثریت مظلوم) ساخته النور پوریا، کارگردان فرانسوی، دوربین یک مرد "خانهدار" را در طول یک روز همراهی میکند. در این فیلم نقشها جابهجا شدهاند؛ مرد خانهداری میکند و همسر او نقش مرد خانواده را بر عهده دارد. این بار این یک مرد است که پیشداوریها، سوءاستفادههای جنسی و آزارهای جنسی و زبانی زنان را تجربه میکند. "اکثریت مظلوم" میپرسد، اگر مردها در جامعهای زنسالار زندگی میکردند، چه اتفاقی میافتاد؟
در برخی کشورها نقش مردان در جامعه و خانواده بسیار پررنگتر است و به همان اندازه آزار زنان شدیدتر. بر اساس یک گزارش سازمان ملل، ۳/ ۹۹ درصد از زنان مصری دستکم یک بار آزار و مزاحمت جنسی را تجربه کردهاند. این مزاحمت عموما به صورت تماسهای بدنی ناخواسته یا متلک بودهاند.
كوليت غنيم، فیلمساز مصری، و تینه فن لون، عکاس-مستندساز بلژیکی-آمریکایی، تلاش کردهاند با این مشکل مقابله کنند. آنان آزار همهگیر زنان در خیابانهای مصر را "اپیدمی جدید در مصر" مینامند. این دو روی فیلم مستندی کار میکنند که آزار خیابانی زنان در خیابانهای قاهره موضوع آن است.
این دو زن فیلمساز به عنوان تبلیغ برای فیلم خود - "The People’s Girl" (دختر مردم) – کلیپی را در اینترنت منتشر کردهاند. در این ویدئوی کوتاه مردانی به تصویر کشده شدهاند که هنگام عبور غنیم از روی پلی در قاهره به او زل میزنند یا متلک میگویند.
این ویدئو نظرها را به پروژه مشترک این دو فیلمساز و درخواست آنان برای پشتیبانی مالی از آن جلب کرد. "دختر مردم" در ژانویه ۲۰۱۵ (زمستان ۹۳) آماده نمایش خواهد بود.