ماليات معاملات ارزى جهان براى مبارزه با فقر
۱۳۸۴ اسفند ۵, جمعه
براى حل اين مشكل چه بايد كرد؟ تنها اميد بستن به تلاش كشورهاى صنعتى جهان كافى نيست. رهبران كشورهاى عضو اتحاديه اروپا ، سال گذشته تصويب كردند كه براى تحقق ”طرح هزاره” سازمان ملل متحد تا سال ۲۰۱۵ ميلادى ۷ دهم درصد درآمد ناخالص ملى كشورهاشان را به كمك‌هاى عمرانى كشورهاى فقير اختصاص دهند. هدف نهائى طرح هزاره، به نيمه رساندن تعداد انسان‌هائى است كه از فقر مطلق رنج مى‌برند. بسيارى از كشورهاى عضو اتحاديه اروپا، هنوز گامى در اين مسير برنداشته‌اند. اما احزاب حاكم آلمان، پائيز سال گذشته، هنگام عقد پيمان ائتلاف بر سر تشكيل دولت جديد، متعهد شدند كه به اين وعده عمل كنند. به گفته خانم هايدمارى ويچورك سئول وزير همكارى‌هاى اقتصادى و كمك‌هاى عمرانى آلمان، اين كشور بودجه كمك هاى عمرانى خود را در سال ۲۰۰۶ به ۵۱ صدم درصد درآمد ناخالص ملى افزايش خواهد داد و تا سال ۲۰۱۵ به ۷ دهم درصد آن خواهد رساند.
طرح جهانى مارشال
مجمع جهانى اقتصاد اجتماعى، نام نهادى بين‌المللى است كه در سال ۲۰۰۳ ميلادى به وسيله سازمان‌هاى اجتماعى و طرفدار حفظ محيط زيست بنياد نهاده شد. هدف نهائى اين نهاد عادلانه تر كردن روند جهانى سازى است.
اين هفته ”واهو كارا” كارشناس سياست‌هاى عمرانى كنيا، به دعوت مجمع اقتصاد اجتماعى اتريش به وين سفر كرد تا ديدگاه‌هاى خود را در باره روند جهانى سازى با گروه هاى اجتماعى در ميان بگذارد. وى در جريان اين سفر، با اشاره به آمار تلفات ناشى از گرسنگى و بيمارى هاى قابل پيش گيرى گفت: ”روند جهانى سازى، به مشكلات اقتصادى و اجتماعى انسان‌ها هيچ توجهى ندارد”.
فعالان مجمع اقتصاد اجتماعى، براى مقابله با اين وضعيت ، طرحى را پيشنهاد داده‌اند كه به ”طرح جهانى مارشال” معروف است. اين طرح، با الهام از طرح مارشال آمريكا تهيه شده است كه پس از جنگ جهانى دوم به بازسازى آلمان كمك كرد. مبتكران طرح جهانى مارشال، اميدوارند كه از طريق اعمال فشار براى افزايش بودجه كمك‌هاى عمرانى جهان، بتوانند با فقر و گرسنگى به مبارزه جدى بپردازند و نهاد خود را به وزنه مقابلى در برابر سازمان تجارت جهانى تبديل كنند. سازمان تجارت جهانى، در كنار بانك جهانى و صندوق بين‌المللى پول، راهكارهاى جهانى شدن سرمايه را دنبال مى‌كند. رفع موانع فروش محصولات كشاورزى و غذائى جهان سوم در كشورهاى صنعتى ثروتمند، يكى از مهمترين اين راهكارها به شمار مى‌رود.
مجمع اقتصاد اجتماعى بر اين نظر است كه بودجه طرح جهانى مارشال نبايد تنها به كمك‌هاى عمرانى كشورهاى صنعتى محدود شود، بلكه صاحبان سرمايه اى كه از روند جهانى شدن سود مى برند، مى‌بايست در تامين اين بودجه مشاركت ورزند. پيشنهاد مشخص مجمع، بستن نوعى ماليات بر معاملات ارزى جهان است كه از آن به عنوان ”ماليات توبين” نام برده مى‌شود.
”فرانس فيشلر” كميسر امور كشاورزى اتحاديه اروپا و رئيس فعلى مجمع اقتصاد اجتماعى اين قاره، به نشريه اينترنتى ”كورير” وين گفت: ”محققان، مدت‌ها است ثابت كرده‌اند كه بستن ماليات بر معاملات ارزى، نه تنها در سطح جهان، بلكه در سطح اروپا نيز تحقق پذير است و به رشته بانكدارى هم زيان نمى‌رساند”. به عقيده وى، اخذ ماليات توبين حتى سبب شفافيت در انتقالات پولى جهان خواهد شد.
پارلمان اتريش هم اكنون سرگرم بحث درباره اين نوع ماليات است. سه ايالت اتريش، همراه با حدود ۱۰۰ نهاد غير دولتى اين كشور، تاكنون از وضع "ماليات توبين" پشتيبانى كرده‌اند. فعالان مجمع اقتصاد اجتماعى اتريش اميدوارند ساير كشورها نيز از ابتكار آن‌ها در زمينه وضع ماليات معاملات ارزى استقبال كنند.