مجتبی یوسفی‌پور: "جدایی نادر از سیمین" و "سخنرانی پادشاه"

راستش پاسخ گفتن به پرسش ساده ی شما کمی دشواراست، یکی به علت آنکه تمامی فیلم‌ها را ندیده‌‌ام و دیگر آن‌که همیشه ترس هست از فراموشی فیلمی در هنگام فکر کردن و نوشتن پاسخ این پرسش.

اما به هر حال، با توجه به این‌که بالطبع به علت زندگی در خارج از ایران، بخت دیدن تمامی تولیدات سال گذشته سینمای ایران را نداشته‌ام، از میان آن‌ها که دیده‌ام به گمانم بتوانم بی هیچ تردیدی "جدایی نادر از سیمین" را برگزینم. دلایل هم به گمانم روشن هستند: کم پیش می‌آید در سینمای ایران فیلمی ببینیم که تمامی بازیگران در سطح خوب به بالا بازی کنند، فیلمنامه حساب شده و درست نوشته شده باشد و این اندازه کم ایراد باشد، کارگردانی جمع و جور باشد و بدون ادا و اطوار حرفش را بزند و مهم تر از همه سعی کند، بدون اداهای فیلم هنری سازی، قصه‌ای را تعریف کند. هرچند در مقام مقایسه، اگر بنا به انتخاب باشد از میان کارهای فرهادی کاربرگزیده‌ی من این فیلم نخواهد بود.

نکته‌ی دیگری که در هنگام اندیشیدن به "جدایی نادر از سیمین" نباید فراموش کرد محتوای فیلم است؛ پرداختن به قشر متوسط جامعه و به تصویر کشیدن بخش‌هایی از زندگی آدم‌های جامعه که سال‌هاست به دلایل مختلف جای خالی‌شان در بسیاری از فیلم‌های ایرانی به چشم می‌خورند. به همین علت "جدایی نادر از سیمین" را می‌توان یکی از معدود فیلم‌های این سال‌ها دانست که آینه‌ای تقریبا بی لک و غبار در برابر تماشاگرش می‌گذارد تا خود را در آن ببیند و یک بازنگری در خود داشته باشد. به‌ویژه آن‌که داستان حول محور مشکلی می‌گردد که روز به روز بیشتر و بیشتر در جامعه‌ی ایرانی ریشه می‌دواند و تبدیل به عملی عادی می شود: دروغ و دروغ گفتن. و دیگر آن‌که بر خلاف فیلم‌های جشنواره‌ای ایرانی، "جدایی نادر از سیمین"، ضعف‌هایش را در پشت نقاب ریاکارانه‌ی هنری بودن پنهان نمی‌کند.و البته اضافه می‌کنم امسال هنوز فیلم‌های "مرهم" و "یه حبه قند" را ندیده‌ام.

"سخنرانی پادشاه"، کارگردان: تام هوپر

اما از میان فیلم‌های غیرایرانی که از ژانویه امسال تا کنون دیده‌ام و بیشتر تولیدات سال گذشته هستند، معمولا فیلمی را که به دیگران برای دیدن توصیه می‌کنم "سخنرانی پادشاه" است: یک کارگردانی خوب از فیلمنامه‌ای عالی به همراه بازی خوب بازیگرانی قدرتمند. فیلم، درامی تاریخی است و مبتنی بر واقعیتی روی داده در تاریخ نزدیک.

فیلم بر دیالوگ‌هایش استوار است و معمولا آثار پردیالوگ وابسته به بازیگرانشان هستند، برای همین، فیلم برای کسانی که از دیدن بازی‌های خوب و یک قصه‌ی سرراست لذت می‌برند بهترین گزینه است؛ جفری راش چون همیشه عالی است و کالین فرث یکی از بهترین بازی‌هایش را ارائه می‌دهد. و البته فیلم تنها یک داستان تاریخی ساده نیست، موضوع رفاقت بین دو شخصیت اصلی فیلم و نشان دادن شکل گرفتن آن در طول فیلم‌، یکی از خطوط فرعی داستان است که فیلم را از تک بعدی بودن خارج کرده و تماشاگر را بیشتر با آن و شخصیت‌هایش درگیر می‌کند. و البته باز تاکید می‌کنم این انتخاب صرفا بر اساس تولیدات امسال است و در مقام مقایسه به گمان من "سخنرانی پادشاه" شایستگی پیشی گرفتن از رقبایش در اسکار امسال را داشت.