مروری بر شش دهه مبارزه پزشک آلمانی با جذام در پاکستان

پزشک و راهبه نامدار آلمانی، روت فاو Ruth Pfau اگر زنده بود امروز، نهم سپتامبر ۲۰۱۹، نود ساله می‌شد. او زمانی به طور اتفاقی به پاکستان رفت و تا زمان مرگش در ۱۷ اوت ۲۰۱۷، برای نزدیک به شش دهه در این کشور به مداوای جذامیان پرداخت.

به نوشته "دی ولت" شهرت و محبوبیت روت فاو در پاکستان چنان بود که وقتی در سن ۸۷ سالگی درگذشت صدها نفر در مراسم خاکسپاری او در کراچی حضور یافتند و این مراسم به طور زنده از تلویزیون سراسری پخش شد.

مراسم خاکسپاری روت فاو با تشریفات کامل رسمی برگزار شد؛ تشریفاتی که در پاکستان و به طور معمول فقط مخصوص سربازان جان‌باخته در دفاع از کشور یا مقام‌های ارشد حکومتی است.

شاهد خاقان عباسی، نخست وزیر وقت پاکستان گفته که این کشور به خاطر "ازخودگذشتگی و خدمات بی‌نظیر" روت فاو به او احترام می‌گذارد و یادش را پاس می‌دارد.

فرشته کراچی، مادر جذامیان

از این پزشک آلمانی با عنوان‌های ستایش‌آمیزی نظیر "فرشته کراچی" و "مادر جذامیان پاکستان" یاد می‌شود و از او به خاطر تلاش‌هایش بارها در سطح بین‌المللی تقدیر شده است.

روت فاو، نهم سپتامبر ۱۹۲۹ در شهر لایپزیک به دنیا آمد و آن گونه که خود می‌گوید گرایشش به سمت رشته پزشکی بیشتر ناشی از خشم بوده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

او در این باره در زندگینامه خود نوشته است: «اندکی بعد از جنگ جهانی اول بود و من باید ۱۷ ساله بوده باشم که برادر کوچکم به شدت بیمار شد. ما تقریبا چیزی برای خوردن نداشتیم و پزشکی هم در دسترس نبود. تا پدرم با داروهای لازم به خانه برگردد برادرم مرده بود.»

روت فاو می‌نویسد پس از مرگ برادرش با خود گفته چنین چیزی نباید اتفاق بیفتد و تصمیم گرفته به هر قیمتی پزشک شود. در پی این تصمیم او در شهرهای کلن و بن مشغول تحصیل و پزشک متخصص زنان شد.

او که همان زمان راهبه‌شده بود تصمیم می‌گیرد به یک کشور خارجی و "هر کجا باشد" برود. روت فاو در یک مصاحبه گفته است که آن زمان و با توجه به اقتصاد رو به شکوفایی آلمان پس از جنگ دوم با خودش فکر کرده که این کشور بدون وجود او نیز اموراتش می‌گذرد.

در راه هند و ماندن در پاکستان

این که راهبه و پزشک آلمانی در پاکستان ساکن شد بیشتر حاصل اتفاق بوده است. او که در زمان خروج از آلمان ۲۹ ساله بود قصد داشت به هند برود که در پاکستان به خاطر مشکل دریافت ویزا مدتی معطل ماند و در بندر کراچی اقامت یافت.

روت فاو در دوران این اقامت در یکی از محله‌های فقیرنشین کراچی برای نخستین بار با بیماران مبتلا به جذام برخورد می‌کند. او در یکی از کتاب‌های خود شرح داده که چطور جذامیان در "کلان‌شهر بی‌رحم" کراچی طرد و مجبور به گدایی در کنار خیابان می‌شدند.

این تجربه‌های دردناک سرآغاز تلاش برای مداوا و رسیدگی به بیماران جذامی بود که ابتدا از یک کلبه محقر چوبی شروع شد. از آن دوران تصاویری وجود دارد که پزشک آلمانی را در میان حاشیه‌نشینان کراچی و در حال مداوای جذامیان نشان می‌دهد.

مدتی بعد و با کمک‌های مالی از اروپا، کلبه محقر چوبی به بیمارستانی تبدیل شد که یکی از هسته‌های اصلی برنامه ملی مقابله با جذام در پاکستان محسوب می‌شود.

روت فاو از سال ۱۹۷۹ به عنوان مشاور ملی برنامه کنترل جذام و سل همکاری خود با دولت پاکستان را آغاز کرد و ۱۹۸۸ شهروند افتخاری این کشور شد.

ناجی ۵۰ هزار جذامی

او برای پیشبرد فعالیت‌های خود بنیادی تاسیس کرد که در سرتاسر پاکستان هزار همکار دارد و نهاد غیر انتفاعی مقابله با جذام و سل در آلمان حامی اصلی آن به شمار می‌رود. این نهاد می‌گوید اقدامات روت فاو به نجات جان بیش از ۵۰ هزار جذامی منجر شده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

به نوشته روزنامه "تاگس اشپیگل"، پزشک نامدار آلمانی در کنار بسیاری دیگر از نشان‌های افتخار و جایزه‌ها، جایزه آلبرت شوایتزر را نیز دریافت کرده و جایزه "بامبی" به عنوان قهرمان ساکت یا کم هیاهو نصیب او شده است. موسسه "رامون ماگسای سای'" Ramon Magsaysay نیز که به نوبل آسیا شهرت دارد جایزه سال ۲۰۰۲ خود را به روت فاو اهدا کرد.

روت فاو که تا زمان مرگ همچنان به کار ادامه می‌داد، به جز رسیدگی به بیماران جذامی در پاکستان، به عنوان یکی از حامیان بین‌المللی حقوق بشر و تلاشگر تفاهم میان ملت‌ها نیز شناخته می‌شد.