معترضان تهرانی در خیابان‌ها
۱۳۸۸ مرداد ۸, پنجشنبه
به نقل از شاهدان عینی، میدان‌ها و چهارراه‌های مرکزی و شمالی تهران از اولین ساعات پنجشنبه در قرق پلیس، درجه‌داران و سربازان مجهز به باتوم بودند.
ورود تدریجی مردم به بهشت‌زهرا از صبح پنجشنبه آغاز شد. آنها در دسته‌های کوچک و پراکنده گرد هم می‌آمدند. حوالی ساعت چهار، زمانی‌که فاتحه‌خوانی بر مزار جان‌باختگان وقایع اخیر آغاز شد، یگان‌ضد شورش با باتوم به جمعیت حمله برد. این حمله مانع حضور گسترده و متراکم جمعیت در قطعه ۲۵۷ شد. در این قطعه، ندا آقاسلطان و سهراب اعرابی دفن شده‌اند.
شاعری که برای شرکت در این مراسم از کرج به بهشت‌زهرا آمده بود، به دویچه‌وله گفت: «ما الان سخت کتک خورده‌‌ایم و در حال برگشت به خانه هستیم. ساعت چهار و نیم که به بهشت‌زهرا رسیدیم، مردم را قبل از ما زده بودند. ما سر خاک سهراب اعرابی رفتیم و فاتحه خواندیم. بعد شلوغ شد و مردم را متفرق کردند. سپس رفتیم سر خاک ندا. آنجا داشتیم فاتحه می‌خواندیم که ناگهان شروع کردند به زدن ما با باتوم. مردم هم شعار دادند. می‌گفتند مرگ بر دیکتاتور، ندای ما نمرده، عدالت‌است که مرده، این دولت است که مرده. اول نیروهای ضد شورش بودند که ما را زدند اما بعد لباس‌شخصی‌ها هم به کمک آنها آمدند. مردم متفرق شدند اما تا ساعت شش و نیم که ما برگشتیم، هنوز در گوشه کنارهای گورستان، مردم در دسته‌های پنج شش نفری جمع بودند و شعار می‌دادند.»
به نقل از خبرگزاری فرانسه، میرحسین موسوی در ساعت ۱۵ و ۳۰ دقیقه وارد بهشت‌زهرا شده اما ماموران امنیتی وی را مجبور به خروج از گورستان کرده‌اند. مهدی کروبی حوالی ساعت ۱۶ و ۳۰ دقیقه وارد بهشت زهرا شد و در محاصره ماموران امنیتی قرار گرفت. شاهدان عینی، تعداد جمعیت حاضر در مراسم بهشت‌زهرا را بین شش تا ده هزار نفر تخمین می‌زنند.
مراسم مصلای تهران
قراربود روز پنجشنبه، تجمعی نیز در مصلای تهران برای چهلم کشتگان برگزار شود. خیابان‌ها و اتوبان‌های منتهی به مصلا، از صبح در کنترل شدید پلیس بودند. این گردهمایی نیز پیش از شکل‌گیری، توسط ماموران انتظامی از هم پاشید.
شاهدی که در راه رفتن به مصلا بود، حوالی ساعت هفت عصر به دویچه‌وله گفت: «در عباس آباد هستم. شیشه‌های ماشین‌ها را شکسته‌اند و دسته‌ای پلیس موتور سوار مردم را به شدت زده‌اند. ماشین‌ها دارند با بوق اعتراض می‌کنند. ما به مصلا نرسیدیم که کتک کاری شروع شد. تجمع‌ها پراکنده‌اند. همه دارند در کوچه‌‌‌‌‌‌‌‌پس کوچه‌ها دنبال راهی به طرف خیابان ولیعصر می‌گردند.»
یک روزنامه‌نگار از درگیری در مسیر مصلا گفت: «اتوبان مدرس به مسیر به مصلا بسته بود. درگیری شدیدی در تقاطع مفتح و ولیعصر پیش آمد و خیلی گاز اشک آور پرتاب کردند. چند اتوبوس خالی هم آورده بودند و رویش نوشته بودند اورژانس. انگار قرار بود عده‌ای را حسابی بزنند و سوار این اتوبوس‌ها کنند.»
گروهی از جمعیت حاضر در بهشت‌زهرا پس از هجوم ماموران، خود را با مترو به ایستگاه مفتح رسانده بودند. از این ایستگاه تا مصلا، کمتر از یک کیلومتر راه است. یک دانشجو به دویچه‌وله گفت: « پلیس از دهانه مترو به مردم حمله کرد و همه به کوچه‌ها فرار کردند. عده زیادی رفتیم در یک آموزشگاه زبان پناه گرفتیم. تعداد پلیس از همیشه بیشتر بود و لباس شخصی‌ها و بسیجی‌ها زیاد نبودند. مردم ترجیح می‌دادند موقع فرار به سمت پلیس بروند تا بسیجی‌ها.»
درگیری در یوسف آباد
محله یوسف‌آباد حوالی ساعت نه شب، صحنه درگیری میان مردم و یگان ویژه نیروی انتظامی بود. یگان ضد شورش با باتوم و گاز اشک آور مردم را متفرق کرد. یک شاهد از استیصال و خستگی پلیس در رویارویی با مردم گفت و خشونت‌های روز پنجشنبه را نسبت به روزهای قبل کمتر توصیف کرد.
امروز موبایل‌ها در مراکز تجمع مردم قطع نشدند. حضور مردم در خیابان‌های ولیعصر، تخت‌طاووس، یوسف آباد و کریمخان تا ساعت ده شب همچنان ادامه داشت.
مهیندخت مصباح
تحریریه: فرید وحیدی