معضل بنزین؛ نزدیک شدن انتخابات و هراس از تکرار آبان ۹۸
۱۴۰۲ مرداد ۲۴, سه‌شنبه
با انتشار اخباری مربوط به احتمال گران شدن بنزین و ایجاد صف‌های طولانی در مقابل پمپ بنزین‌ها، علی‌اکبر نژادعلی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران روز دوشنبه ۲۴ مرداد اعلام کرد "وضعیت ذخایر سوخت کشور مناسب" و عرضه بنزین در جایگاه‌های سوخت به‌ویژه در استان تهران "مطلوب" است.
باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از او "شایعات" مربوط به افزایش قیمت بنزین را تکذیب کرد. نژادعلی گفت: «مردم توجهی به شایعات افزایش قیمت و کمبود سوخت نداشته باشند و همان‌گونه که اطلاع‌رسانی شد، هیچ‌گونه مصوبه‌ای از طریق دولت و مجلس درباره افزایش قیمت بنزین ابلاغ نشده است و قرار نیست قیمت بنزین افزایش یابد.»
مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران از "اندکی" ازدحام در پمپ‌بنزین‌ها سخن گفت و آنرا "روال سنوات قبل مربوط به ایام پرمصرف و پرسفر" در تابستان دانست.
در روزهای گذشته تصویرها و ویدئوهای زیادی از شهرهای مختلف ایران منتشر شده که حاکی از تعطیلی برخی پمپ بنزین‌ها و شکل‌گیری صف‌های طولانی مقابل جایگاه‌های سوخت است.
افزایش بهای بنزین آن هم چند ماه مانده به انتخابات
اگرچه مقام‌های جمهوری اسلامی تلاش می‌کنند اطمینان دهند که وضع "مناسب" است، اما بسیاری با تجربه سال‌های قبل صحت این اظهارات را باور ندارند. به ویژه که گرانی بنزین در عین حال یادآور سرکوب خونین اعتراضات در آبان ۱۳۹۸ است.
روزنامه اعتماد از راه‌حلی بینابینی نوشته و می‌گوید افزایش قیمت بنزین تا انتخابات منتفی است. گزارش می‌گوید این بار دولت سعی می‌کند "راه‌حل میانه‌ای را برای معضل افزایش مصرف سوخت در کشور انتخاب کرده و آن نوعی محدودیت برای سوختگیری خودروهاست."
اعتماد به ویدیویی از اظهارات سخنگوی صنف جایگاه‌داران سوخت استناد کرده است. رضا نواز در این ویدیو می‌گوید: «در پایتخت، اگر کسی یک بار با کارت سوخت شخصی سوختگیری انجام دهد، ۶۰ لیتر بعدی را بلافاصله نمی‌تواند سوختگیری کند و این امکان با ۳ تا ۸ ساعت تاخیر در اختیار صاحبان خودرو قرار می‌گیرد.»
به باور این رسانه، دولت این بار به جای استفاده از مکانیزم افزایش قیمت به "کنترل تقاضا" روی می‌آورد و می‌افزاید: «شاید تیم اقتصادی دولت و البته نمایندگان مجلس کمتر از شش ماه مانده به یک انتخابات دیگر، به این نتیجه رسیده‌اند که شوک قیمتی بنزین، اثرات ناگواری بر جامعه دارد.»
نازل‌های از کار افتاده
خبرگزاری تسنیم علت وضع فعلی را یک مشکل اساسی در سیستم توزیع بنزین در ایران دانسته و به "نازل‌های از کار افتاده و خارج از مدار در جایگاه‌های عرضه سوخت" اشاره کرده است. تسنیم نوشت: «حدود ۵۸ هزار نازل سوختگیری در جایگاه‌های عرضه بنزین در سراسر کشور وجود دارد که از این تعداد هم‌اکنون دو هزار و ۹۰۰ دستگاه از مدار خارج هستند. دلیل خرابی این نازل‌های سوخت، عمدتا خرابی کارت‌خوان‌های نصب شده بر روی این نازل‌هاست».
بیشتر بخوانید:اضافه شدن بنزین به بحران‌های انرژی ایران
این خبرگزاری به نقل از سخنگوی صنف جایگاه‌داران نوشت پمپ بنزین‌ها "گاها بیش از آنچه جایگاه‌های سوخت شلوغ باشند، شلوغ دیده می‌شوند و دلیل آن هم همین خرابی کارت‌خوان‌های سامانه هوشمند سوخت است که موجب شده نازل‌هایی که با این مشکل مواجه‌اند از مدار خارج باشند."
در گزارش آمده اگرچه آمار رسمی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی نشان می‌دهد که "تنها ۵ درصد نازل‌های سوخت از مدار خارج است"، اما در کلانشهرهایی چون تهران "قطعی نازل‌های سوخت حتی تا یک سوم ظرفیت یک جایگاه را نیز شامل می‌شود که این موضوع عامل اصلی ایجاد صف در برخی پمپ بنزین ها است."
ماجرای ۹۸ و دفاع از افزایش بهای بنزین
عباس عبدی در یادداشتی برای اعتماد نوشت: «آنان که ماجرای ۱۳۹۸ را تشدید کردند، اکنون نمی‌دانند با چه منطقی باید از افزایش قیمت بنزین دفاع کنند؟ مشکل آنان این است که راه‌های عجیب و غریب دیگری را پیش گرفته‌اند. راه‌هایی مثل محدودیت‌ها در زدن بنزین، راه‌هایی که جز دردسر نتیجه مثبت دیگری ندارد. »
این تحلیلگر سیاسی به ارز ۴۲۰۰ تومانی به عنوان "پوست خربزه" و ارز ۲۸ هزار تومانی به مثابه "پوست موزی" اشاره کرد که زیر پای اقتصاد کشور گذاشته شده و افزود: «البته بنزین ۱۵۰۰ تومانی حتی خطرناک‌تر از آن است. اگر این بنزین موجب مصرف غیر بهینه و افزایش مصرف می‌شود، ارز ۲۸ هزار تومانی نیز به همین گونه عمل می‌کند.»
مصطفی رضا حسینی قطب‌آبادی، یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی نیز احتمال داد که دولت در حال آماده سازی جامعه برای افزایش قیمت سوخت است.
آبان ماه سال ۹۸ و در پی افزایش یکباره قیمت بنزین اعتراض‌های گسترده‌ای در شهرهای مختلف ایران رخ داد که با سرکوب خشونت‌آمیز نیروهای انتظامی و امنیتی روبرو شد. صدها نفر ظرف چند روز کشته شدند.