نخستین سفر رئیس‌جمهور جدید آلمان به اسرائیل
۱۳۹۱ خرداد ۸, دوشنبه
رئیس‌جمهور آلمان در این سفر چهار روزه با شیمون پرز، همتای اسرائیلی خود، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این کشور و همچنین شماری از بازماندگان فاجعه‌ی هولوکاست دیدار خواهد کرد. یوآخیم گاوک را در این سفر دانیلا شات، شریک زندگی‌اش و دیتر گرامان، رئیس شورای مرکزی یهودیان در آلمان، همراهی می‌کنند.
دفتر ریاست‌جمهوری آلمان هدف از سفر یوآخیم گاوک به اسرائيل را "نشان همبستگی با این کشور در زمان‌های سخت" و همچنین تأکید بر "تعهد پایدار" آلمان در کمک به تشکیل یک دولت فلسطینی خواند.
این نخستین سفر رسمی یوآخیم گاوک به کشوری غیراروپایی از زمان تصدی پست ریاست‌جمهوری آلمان است.
آقای گاوک سفر زودهنگام خود به اسرائیل را "خواست قلبی" خود نامیده و مسئولیت آلمان در برابر اسرائیل و مبارزه با یهودستیزی را از ارکان اصلی سیاست آلمان برشمرده است. بر اساس اعلان دفتر ریاست‌جمهوری آلمان بحران خاورمیانه و برنامه هسته‌ای ایران از موضوعات صحبت در دیدار یوآخیم گاوک با مقامات اسرائیلی است.
رئیس‌جمهور آلمان در پایان سفرش در مراسم افتتاح یک مدرسه دخترانه درمناطق فلسطینی که با کمک‌های آلمان ساخته شده، شرکت خواهد کرد و در رام‌الله با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و سلام فیاض، نخست‌وزیر جدید فلسطین دیدار و گفت‌وگو می‌کند.
هشدار نسبت به یهودی ستیزی در آلمان و اروپا
سفیر جدید اسرائیل در برلین در آستانه سفر رئیس‌جمهور آلمان در سخنانی نسبت به افزایش یهودی‌ستیزی در آلمان و اروپا هشدار داد. این دیپلمات ارشد اسرائیلی با اشاره به جدیدترین شعر گونتر گراس، شاعر آلمانی و برنده جایزه نوبل ادبی، پدیده‌ی یهودی‌ستیزی در آلمان را رو به گسترش توصیف کرد.
گونتر گراس در این شعر که بحث‌های زیادی را در رسانه‌های آلمانی دامن زد، از رویکرد اسرائیل در مناقشه هسته‌ای با ایران به شدت انتقاد کرده و اسرائیل را خطری برای صلح جهانی خوانده بود.
پیش‌تر شماری از چهره‌های سیاسی سرشناس آلمان از جمله وزیر خارجه این کشور سخنان گراس را مورد نکوهش قرار دادند و اسرائیل نیز در واکنش به این امر سفر این نویسنده آلمانی به اسرائیل را ممنوع کرد.
روابط اسرائیل و آلمان
همبستگی با اسرائیل یکی از اصول مهم سیاست آلمان به شمار می‌رود و کنراد آدناوئر، نخستین صدراعظم این کشور نیز از همان ابتدا تلاش‌هایی را برای بهبود روابط میان آلمان و اسرائیل به عمل آورد که در نهایت منجر به امضای موافقتنامه‌ی پرداخت غرامت از سوی آلمان به اسرائیل در سال ۱۹۵۳ شد. دو کشور روابط سیاسی با یکدیگر را از سال ۱۹۶۵ آغاز کردند و امروزه آلمان یکی از متحدان اصلی اسرائیل در جهان است.
یکی از دلایل مورد توجه بودن سفر یوآخیم گاوک به اسرائیل به دلیل پیشینه زندگی رئیس‌جمهور کنونی آلمان است. آقای گاوک، ۷۲ ساله، کشیش و یکی از فعالان حقوق شهروندی در آلمان شرقی سابق است که پس از فروپاشی نظام سوسیالیستی آلمان شرقی به مدت ۱۰ سال ریاست نهادی را مشهور به "اداره‌ی گاوک" برعهده داشت.
وظیفه‌ی اصلی این نهاد جمع‌آوری و حفاظت و سازماندهی پرونده‌های مربوط به فعالیت‌های سازمان‌اطلاعات و امنیت آلمان شرقی بود.
حکومت آلمان شرقی سابق در آن زمان خود را "دولتی ضدفاشیست" می‌نامید که هیچ‌گونه مسئولیتی در قبال تاریخ سیاه دوران نازی‌ها ندارد. از این رو آلمان شرقی سابق به طور رسمی هیچ‌گونه رابطه سیاسی با اسرائیل نداشت.
نظر آلمانی‌ها در مورد اسرائیل
دیتر گرامان، رئیس شورای مرکزی یهودیان در آلمان و یکی از همراهان رئیس‌جمهور در این سفر، دیدار یوآخیم گاوک از اسرائیل را فرصتی برای تقویت پیوند دوستی میان دو کشور دانست و آلمان را "بهترین دوست" اسرائیل در اروپا قلمداد کرد.
به گفته‌ی دیتر گرامان مردم اسرائیل نظر مثبتی به آلمانی‌ها دارند، اما در مقابل آلمانی‌ها دید چندان مثبتی به این کشور ندارند. او اظهار امیدواری کرد که این سفر بتواند گامی را در بهبود هر چه بیشتر این وضعیت بردارد.
بر اساس یک همه‌پرسی که از سوی هفته‌نامه آلمانی "اشترن" تهیه شده، ۵۹ درصد آلمانی‌ها اسرائیل را کشوری "خشن" خوانده و دو سوم نیز بر این باور بوده‌اند که اسرائیل منافع خود را بدون توجه به کشورها و ملت‌های دیگر دنبال می‌کند.
تنها ۳۶ درصد از پرسش‌شوندگان آلمانی گفته‌اند که اسرائیل کشوری دوست‌داشتنی است. این شمار نزدیک به ده درصد کمتر از آمار بدست آمده از نظرسنجی مشابهی است که ۳ سال پیش انجام گرفت.
بسیاری از آلمانی‌ها بر این باورند که کشورشان بیش از ۶۰ سال پس از پایان حکومت نازی‌ها دیگر تعهد ویژه‌ای در برابر اسرائیل ندارد.