نصرت کریمی، هنرمند سرشناس سینمای ایران درگذشت
۱۳۹۸ آذر ۱۲, سه‌شنبه
نصرت‌الله کریمی، هنرمند قدیمی سینما و تئاتر ایران دوشنبه ۱۲ آذر در سن ۹۵ سالگی بر اثر کهولت سن در منزل خود در تهران درگذشت.
نصرت کریمی در سال ۱۳۰۳ در تهران متولد شد. کار هنری را در جوانی با پیوستن به گروه عبدالحسین نوشین آغاز کرد. در دهه ۱۳۲۰ نوشین با تشکیل یک اکیپ تئاتری با شرکت جوانان بااستعداد و اجرای نمایش در تئاترهای فردوسی و سعدی، می‌کوشید برای تئاتر مدرن ایران پایه‌هایی استوار بسازد. کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به این تلاش‌ها پایان داد.
نصرت کریمی که به عنوان گریمور و بازیگر با گروه نوشین همکاری داشت و دین خود را به "استاد" در کتابی در بزرگداشت او ثبت کرده است، در سال ۱۳۳۱ برای تحصیل در رشته سینما به اروپا رفت. او پس از چند سال آموزش و تجربه‌اندوزی در ایتالیا و چکسلواکی (سابق) در سال ۱۳۴۳ به ایران برگشت.
کریمی در عرصه‌ها و رشته‌های گوناگون، از جمله نویسندگی، بازیگری، طراحی، گریم برای سینما و تئاتر، تولید فیلم‌های انیمیشن و نمایش‌های عروسکی کارهای زیادی ارائه داده است. پس از انقلاب، که به خاطر پیشینه و رفتار "غیر اسلامی" از فعالیت هنری باز ماند، به تدریس روی آورد و به کارهایی "متفرقه" مانند پیکرتراشی و پرورش گل پرداخت.
کریمی علاوه بر گذراندن یک دوره تخصصی فیلم‌های عروسکی در ساخت چند مجموعه تلویزیونی نیز فعالیت داشته است. برخی فیلم‌هایی که نصرت‌الله کریمی در آنها عموما به عنوان نویسنده، کارگردان و بازیگر حضور داشت عبارتند از: درشکه‌چی، خانه‌خراب و میهمان ناخوانده و محلل. بازی او در سریال معروف "دایی جان ناپلئون" هم در خاطره‌ها مانده است.
هنرمندی چندوجهی
به خصوص دو فیلم درشکه‌چی و محلل در کارنامه کریمی برجسته شده‌اند.
درشکه‌چی در خلق حال و هوای جنوب شهر، بدون توسل به عناصر ساختگی و کلیشه‌ای مانند الواطی و چاقوکشی، بسیار موفق است. این فیلم به عقیده صاحب‌نظران داستان عشقی نامتعارف را به ساده‌ترین زبان سینمایی روایت می‌کند. فضایی آشنا و مأنوس می‌سازد و در میان مشتی شخصیت‌های زنده و جاندار، مناسباتی واقعی برقرار می‌کند. در این فیلم زن و مردی میانسال الفتی دیرین داشته اما از هم جدا افتاده‌اند. اکنون که همسران خود را از دست داده‌اند، دیگر بر سر عشق آنها مانعی نیست و مایل به ازدواج هستند. اما غیرت "مردانه" و تعصبات "ناموسی" مانع از پیوند آنهاست. تنها پس از سختی‌های فراوان و برخوردهای تلخ است که این مانع از سر راه برداشته می‌شود.
فیلم سینمایی "محلل" که به یکی از داستان‌های کوتاه صادق هدایت گوشه‌چشمی داشته، مزاحمت باورهای سنتی و به ویژه ناسازگاری آنها را با دنیای امروز به خوبی نشان می‌دهد. نمایش فیلم واکنش تند محافل دینی را به دنبال داشت که به توقیف فیلم انجامید و پس از انقلاب برای سازنده‌ی آن گرفتاری به بار آورد.
نصرت کریمی پس از تولید دو فیلم یادشده از سینمای دلخواه خود دور شد. می‌توان گفت که موانع فرهنگی و فشارهای سیاسی او را از ادامه راهش باز داشتند. از آن پس او گاه در مقام کارگردان و بیشتر در نقش بازیگر در فیلم‌هایی شرکت کرد که بیشتر به گیشه توجه داشتند و کمدی بی‌مایه را به طعن و طنز کوبنده ترجیح می‌دادند.
این هنرمند پس از انقلاب دوران سختی گذراند و چند سالی با هول و وحشت به سر برد. کریمی مدتی به زندان افتاد و سپس از کار هنری منع شد.
کریمی در سال‌های پس از انقلاب خلاقیت هنری خود را در رشته‌های دیگری مانند پیکرسازی و گریم عرضه کرد. او همچنین در آموزشگاه‌های هنری به تدریس پرداخت، تجربه و دانش هنری خود را در اختیار جوانان قرار داد و در کلاس‌های خود نیز همواره بر اهمیت رویکرد اجتماعی سینما تأکید کرد.
قرار است مراسم تدفین این هنرمند شنبه ۱۶ آذر برگزار شود.