نقش آلمان در تولید قرصها و داروهای روانگردان
این روزها "دراگها" (قرصهای روانگردان) به طور مخفیانه در گوشه و کنار جهان تولید میشوند. بسیاری از این قرصها ابتدا توسط شیمیدانان آلمانی و به سفارش شرکتهای نظامی این کشور تولید شدند.
پیش به سوی جنگ
نازیها در دوران جنگ جهانی دوم سربازان را پس از مصرف مواد روانگردان به جبهه میفرستادند. در سال ۱۹۳۹ این دسته از سربازان را به لهستان اعزام کردند و سال پس از آن به فرانسه. در جریان حمله به فرانسه ۳۵ میلیون قرص روانگردان متآمفتامین (شیشه) بین سربازان آلمانی توزیع شده بود. این قرصها به "شکلات زرهپوشها" مشهور شده بودند.
آماده و جسور
این تنها آلمانیها نبودند که به سربازان قرصهای روانگردان میدادند. نیروهای متفقین نیز از این قرصها استفاده میکردند. یک شیمیدان ژاپنی محلول روانگردانی را تولید کرد که در ارتش نازی به نام قرص معجزهگر خوانده میشد. یک شرکت دارو سازی آلمانی در برلین به نام "تملر" موفق شد این محلول را بهبود بخشیده و قرص "شیشه" تولید کند.
آیا هیتلر مشتری اصلی قرص شیشه بود؟
مورخان درباره مصرف قرص شیشه توسط هیتلر اختلاف نظر دارند. در پروندههای پزشکی هیتلر در بخش داروهای تجویز شده توسط دکتر شخصی او دارویی وجود دارد که با حرف "x" مشخص شده است، دارویی که همه روزه در اختیار هیتلر قرار میگرفت اما روشن نیست که چه بوده است. اطلاعات به دست آمده حاکی از آن است که هیتلر روزانه ترکیبی از داروهای بسیار قوی مصرف میکرده است.
هروئین بهمثابه داروی معجزهآسا
تجربه شیمیدانان و داروسازان آلمانی درباره مواد مخدر سابقهای طولانیتر دارد و به قرن نوزدهم بر میگردد. شرکت بایر در آن قرن هروئین را به عنوان داروی درمان سرفه تولید کرد. در تبلیغ این دارو نوشته شده بود: «قطع سرفه به لطف هروئین». هروئین هم برای درمان افراد سالمند تجویز میشد و هم برای کودکانی که از آسم، صرع، شیزوفرنی و نارساییهای قلبی رنج میبردند.
شیمیدان خلاق
فلیکس هوفمان به خاطر ساخت آسپرین به شهرت رسید. اما او فراتر از آن، زمانی که در حال آزمایش با اسید استیک بود، به هروئین دست یافت. هروئین تا سال ۱۹۷۱ در آلمان آزاد بود و پس از آن خرید و مصرف آن ممنوع شد.
کوکائین برای چشمپزشکی
در سال ۱۸۶۲ شرکت "مرک" واقع در شهر دارمشتات آلمان برای مصارف چشمپزشکی و بیحسی موضعی اقدام به تولید کلان کوکائین کرد. یک شیمیدان آلمانی به نام آلبرت نیمان پیش از آن موفق شده بود از برگهای گیاه کوکا که در آمریکای جنوبی میروید، آلکالوئیدی به دست آورد که توسط او کوکائین نامیده شد. نیمان اندکی پس از کشف خود در اثر بیماری ریوی درگذشت.
نشئگی و سرزندگی
روانشناس نامآشنای اتریشی، زیگموند فروید که به پدر روانکاوی شهرت دارد، از کوکائین برای اهداف علمی استفاده میکرد. در مطالعات مربوط به کوکائین، فروید این دارو را بی ضرر ارزیابی کرده بود. مادهای که باعث نشئگی و سرزندگی شده و میتواند ظرفیت و تحمل فرد را برای کار کردن افزایش دهد. اما فروید پس از آنکه دوستش در اثر استفاده بیش از حد از کوکائین مرد، نظرش را تغییر داد.
امتیاز اکستازی
بسیاری گمان میکنند که قرص روانگردان اکستازی که به قرص پارتیها شهرت یافته، توسط یک شیمیدان آمریکایی به نام آلکساندر شولگین تولید شده است. اما در واقع یک شرکت آلمانی به نام "مرک" در سال ۱۹۱۲ امتیاز روغن بیرنگی را به ثبت رساند به نام MDMA یا ۳و۴ متیلندیاکسیدمتاآمفتامین. اما در آن ایام شیمیدانان بر این باور بودند که این ماده استفاده تجاری ندارد.
سایه بلند گذشته
اکتشافات و تولیدات این شیمیدانان آلمانی تاثیرات بسیاری بر زندگی امروز مردم جهان دارد. به عنوان نمونه بر اساس ارزیابی سازمان ملل، تنها در سال ۲۰۱۳ حدود ۱۹۰ هزار نفر در جهان به خاطر مصرف داروهای روانگردان جان خود را از دست دادهاند. این در حالی است که بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، سالانه میلیونها نفر در اثر مصرف الکل جان خود را از دست میدهند.