هشدار صفوی درباره زد و بند آمریکا و روسیه در سوریه
۱۳۹۵ مهر ۳, شنبهیحیی رحیم صفوی، مشاور نظامی علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ابراز نگرانی کرد که همکاریهای آمریکا و روسیه در مورد بحران سوریه به نادیده گرفته شدن سهم ایران منجر شود زیرا به گفتهی او این دو کشور "با هم زد و بندهایی میکنند".
فرمانده پیشین سپاه پاسداران در یک گفتوگوی تلویزیونی که متن آن روز شنبه، سوم مهر ماه در برخی رسانهها، از جمله روزنامه شرق منتشر شد به سیاستمداران ایرانی هشدار داد که مراقب نقشآفرینی دو قدرت جهانی در تحولات سوریه باشند.
بیشتر بخوانید: نماینده مجلس: استقرار جنگندهای روسی در همدان خلاف قانون اساسی است
او گفت: «هماکنون ساز و کاری بین آمریکاییها و روسهاست که امیدواریم آمریکاییها سر روسها کلاه نگذارند و روسها را در یک بازی که منافع آمریکاییها بیشتر باشد یا در بازیای که سهم کمتری به ایران داده شود، قرار ندهند»
عرصه غیرقابل اعتماد سیاست
رحیم صفوی میگوید دنیای سیاست قابل اعتماد نیست و در این عرصه پیش از اطمینان و اعتقاد "بازیگری و منافع مطرح است".
فرمانده پیشین سپاه در ادامه افزود: «بایستی سیاستمداران ما در سیاست خارجی و جمهوری اسلامی حواسشان باشد در میان این بازیگران بینالمللی منافع ایران و سهم ایران نادیده گرفته نشود.»
به تازگی برملا شدن استفاده روسیه از پایگاه هوایی نوژه همدان برای بمباران مواضع مخالفان دولت بشار اسد در سوریه، با واکنشها و انتقادهای زیادی روبرو شد.
حشمتالله فلاحتپیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در نشست علنی ۲۷ مرداد حضور بمبافکنهای روسی در پایگاه نوژه را مغایر با قانون اساسی عنوان کرد.
بیشتر بخوانید:هشدار یک نماینده مجلس درباره همکاری هستهای با روسیه
مسعود پزشکیان، نایب رئیس مجلس در واکنش به نمایندگانی که خواستار بحث در یک نشست غیرعلنی درباره حضور نظامی روسیه در همدان شدهاند تاکید کرد که امکان ندارد چنین اقدامی "بدون اجازه رهبری" انجام شده باشد.
سابقه بدعهدیهای روسها
مشاور ارشد خامنهای در پاسخ به این پرسش که آیا اجازه استفاده از پایگاه نوژه به معنی زیادی اعتماد کردن به روسهای نیست؟ گفته است: «خیر، رهبری و دولتمردان ما کاملا با هوشیاری اقدام میکنند؛ یعنی از یک عقلانیت سیاسی و تعاملات راهبردی با روسها، این اقدام انجام میشود.»
پیش از این و در جریان سپردن تکمیل واحدهای دوم و سوم نیروگاه اتمی بوشهر به یک پیمانکار روسی شماری از نمایندگان مجلس با یادآوری سابقه بدعهدیهای روسیه خواستار بازنگری در همکاری با این کشور شدند.
فلاحت پیشه ۲۲ مرداد در گفتوگو با پایگاه اطلاعرسانی مجلس خاطر نشان کرد که روسیه به هشت قطعنامه علیه جمهوری اسلامی رأی موافق داده که یکی از آنها "مهلکترین" بوده و باعث ارجاع پرونده هستهای ایران به شورای امنیت سازمان ملل شده است.
بیشتر بخوانید: وزیر دفاع: حضور هواپیماهای روس ربطی به مجلس ندارد
او همچنین با توجه به بدعهدی روسیه در تحویل سامانه پدافند هوایی "اس ۳۰۰" تصریح کرد که روسها در دورانی که جمهوری اسلامی به ویژه از سوی آمریکا و اسرائیل با حمله موشکی تهدید میشد از تحویل این سامانه دفاعی خودداری کردند و این کار را زمانی انجام دادند که با توافق هستهای سایه تهدیدها از سر ایران کنار رفت.
احتمال کاهش نفوذ ایران
حدود دو هفته پیش وزیران خارجه آمریکا و روسیه پس از مذاکراتی طولانی بر سر اعلام آتشبس موقت در سوریه به توافقی رسیدند که ایران نیز از آن استقبال کرد.
با این همه بازیگران مهم در بحران سوریه اختلافهای عمیقی دارند. ایران، حزبالله لبنان و برخی گروههای شیعه عراقی فعالترین حامیان رژیم بشار اسد محسوب میشوند که از طریق حملههای هوایی روسیه پشتیبانی میشوند.
در همین حال آمریکا از برخی گروههای مخالف بشار اسد حمایت میکند که دولت سوریه و ایران آنها را گروههای تروریستی میخوانند.
آینده شخص بشار اسد نیز از موضوعهای مورد اختلاف میان طرفهای درگیر در سوریه است. علی اکبر ولایتی مشاور امور بینالملل خامنهای به تازگی بشار اسد را خط قرمز جمهوری اسلامی خوانده است.
این در حالی است که آمریکا معتقد است اسد نباید در آینده سوریه نقشی داشته باشد و حزبالله لبنان را یک گروه تروریستی میداند. از سوی دیگر ایران سوریه را "خط مقدم جبهه مقاومت" در برابر اسرائیل ارزیابی میکند.
جمهوری اسلامی به شدت نگران است که نزدیکی آمریکا و روسیه به قیمت متزلزل شدن رژیم بشار اسد و از دست رفتن نفوذ ایران در سوریه و منطقه تمام شود.
ظاهرا بر همین اساس رحیم صفوی با اشاره به زد و بند احتمالی میان دو قدرت جهانی گفته است: «بنابراین باید مراقب منافع خود باشیم بهویژه در ایجاد امنیت پایدار و عمق دفاع استراتژیک برای ایران.»