هشدار کارشناسان در مورد خطر فروپاشی اکوسیستم جهانی

نشریه‌ی تخصصی "طبیعت" Nature در آخرین شماره خود گزارشی منتشر کرده که با همکاری ۲۲ پژوهشگر و متخصص در زمینه‌های مختلف از سه قاره‌ی جهان تهیه شده است. محققان تاثیرات دگرگونی‌های اقلیمی و زیست‌محیطی دوران گذشته (مانند عصر یخبندان) بر گیاهان و جانوران را با دوران کنونی مقایسه کرده‌اند.

آنان تحقیقات خود را بر این پایه انجام داده‌اند که جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ میلادی به ۳ / ۹ میلیارد نفر خواهد رسید و همچنین میزان گرمایش زمین تا آن زمان بیش از دو درجه سانتی‌گراد خواهد بود؛ یعنی فراتر از مرزی که سازمان ملل تعیین کرده است.

به باور کارشناسان، اگر ۵۰ تا ۹۰ درصد اکوسیستم‌های کوچک کنونی در جهان نابود شوند، تمامی شبکه اکوسیستم جهان فروخواهد ریخت. طبق این گزارش در حال حاضر ۴۳ درصد از سطح زمین که عاری از یخبندان است، برای کشاورزی و زندگی استفاده می‌شود. در صورت ادامه این روند، مرز خطرناک ۵۰ درصد تا سال ۲۰۲۵ پشت سر گذاشته خواهد شد.

گزارش نگران‌کننده سازمان ملل درباره سیاست‌های زیست‌محیطی

از سوی دیگر سازمان ملل متحد در گزارشی سیاست‌های زیست‌محیطی در جهان را بررسی و کارنامه‌ای اسف‌بار از آن ارائه کرده‌ است. از ده‌ها هدفی که این سازمان در نشست‌های خود برای بهبود وضعیت آب و هوایی و زیست‌محیطی جهان تعیین و برنامه‌ریزی کرده، تنها در چهار مورد پیشرفتی محسوس و قابل قبول دیده می‌شود.

تهیه‌کنندگان گزارشی تحقیقاتی تحت عنوان "ژئو۵" نیز نسبت به خطر فروپاشی اکوسیستم جهانی در صورت ادامه روند کنونی در جهان هشدار داده‌اند.

آخیم اشتاینر، مدیر اجرایی برنامه‌ی زیست‌محیطی سازمان ملل،س در این باره گفت: «ما باید واقعیت‌ها را بپذیریم و به مقابله با چالش‌هایی برویم که بشریت با آن‌ها روبروست.» وی ضمن اشاره به لزوم تغییر سیاست‌های زیست‌محیطی افزود که نشست ریو۲۰+ در برزیل در ارتباط با توسعه و محیط زیست فرصتی بزرگ در این راه است و چنین فرصتی در هر نسل تنها یک بار دست می‌دهد.

در گزارشی ۵۰۰ صفحه‌ای که سازمان ملل منتشر کرده، از کندی روند انجام برنامه‌هایی انتقاد می‌شود که این سازمان برای بهبود وضعیت محیط زیست در جهان ریخته است. کارشناسان در جریان تحقیقات خود ۹۰ هدف از ۵۰۰ هدفی را که در این راه تعیین و تقریر شده، بررسی کردند.

آنان به این نتیجه رسیدند که تنها در چهار مورد پیشرفت حاصل شده است: کاهش میزان صدور گازهای تخریب‌کننده لایه اوزون، کاهش میزان آلودگی دریاها، کاهش میزان سرب موجود در مواد سوختی و همچنین افزایش دسترسی انسان‌ها به آب پاکیزه.

نشست زیست‌محیطی سازمان ملل در برزیل

به گفته‌ی کارشناسان در برخی از عرصه‌ها، مانند نابودی درخت‌ها و جنگل‌ها، موفقیت‌هایی نسبی حاصل شده، اما در اکثر عرصه‌ها نه تنها وضع رو به بهبودی نگذاشته، بلکه بدتر نیز شده است. صید بی‌رویه ماهی، خشکسالی و تغییرات اقلیمی از مواردی است که در گزارش مزبور به آن اشاره شده است.

مدیر اجرایی برنامه‌ی زیست‌محیطی سازمان ملل در این باره چنین تصریح کرد: «اگر وضعیت به همین منوال ادامه یابد و شیوه‌ی رفتار در رابطه با تولید و مصرف منابع طبیعی دگرگون نشود، دولت‌های جهان با خسارات و زیان‌هایی در ابعادی غیرقابل تصور روبرو خواهند شد.»

بان‌کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل، در نیویورک اعلام داشت که برای آنکه نشست زیست‌محیطی در برزیل با موفقیت همراه شود، باید تلاش‌های زیادی صورت گیرد. وی در این باره تصریح کرد که شخصیت‌های تصمیم‌گیرنده در سراسر جهان باید نشست ریو۲۰+ را به "اولویت شخصی" خود بدل کنند.

این نشست در روزهای ۲۰ تا ۲۲ ژوئن ۲۰۱۲، یعنی بیست سال پس از نشست زیست‌محیطی ریو در سال ۱۹۹۲ برگزار می‌شود و سران و رهبران بیش از یکصد کشور جهان در آن شرکت می‌جویند. باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، و دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا، از چهره‌های غایب در این نشست هستند.