واردات کالا از آمریکا در دولت مورد حمایت خامنهای
۱۳۹۴ آبان ۱۶, شنبه۲۹ مهرماه سرانجام رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای در نامهای خطاب به رئیس جمهور، حسن روحانی با اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) موافقت کرد.
او در پایان این نامه از روحانی خواست: «مراقبت فرمایید که وضعیت پس از برداشته شدن تحریمها، به واردات بیرویه نینجامد، و بخصوص از وارد کردن هرگونه مواد مصرفی از آمریکا جداً پرهیز شود.»
محمدرضا نعمتزاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت، حدود ده روز بعد اعلام کرد که طی بخشنامهای جلوگیری از واردات کالاهای مصرفی آمریکایی اجرایی خواهد شد.
بیشتر بخوانید: پاسخ روحانی به شرط و شروط خامنهای درمورد برجام
"جنبه نمادین حضور آمریکا"
نعمتزاده در بخشنامهای که ۱۴ آبان ابلاغ شد با اشاره به نامهی خامنهای نوشت: «لازم است کلیه معاونان و روسای سازمانها ضمن تلاش در تقویت تولید ملی از واردات کالاهای مصرفی آمریکا جلوگیری نموده و اجازه عرضه کالاهای مصرفی آمریکا که جنبه نمادین حضور آمریکا در کشور میباشد را ندهند.»
در این بخشنامه هیچ اشارهای به نوع کالاهای مورد نظر نشده و منظور از کالاهایی که بیانگر "جنبه نمادین حضور آمریکا در کشور" هستند روشن نیست.
به نظر میرسد حساسیت نشان دادن خامنهای نسبت به واردات کالاهای مصرفی آمریکا بیشتر جنبه شعاری و تبلیغاتی دارد و هدف آن در سایه قرار دادن عقبنشینیهای کممانند ایران در مذاکرات هستهای و گذشتن از خطوط قرمز ترسیم شده در جریان مذاکرات باشد.
مسعود کرباسیان، رئیس کل گمرک ایران چهارم آبان اعلام کرد که تا آن زمان محدودیت واردات کالا از هیچ کشوری به جز اسرائیل به این سازمان ابلاغ نشده است.
بیشتر بخوانید: «واردات کالاهای مصرفی آمریکایی متوقف میشود»
جهش واردات از آمریکا در دولت احمدینژاد
تب مخالفت با ورود کالاهای آمریکایی به ایران در حالی بالا گرفته که میزان این واردات در دولت محمود احمدینژاد که از حمایت همهجانبه خامنهای برخوردار بود به شدت افزایش یافته بود.
خبرگزاری ایلنا شنبه، ۱۶ آبان در گزارشی نوشت: «در یک ماه گذشته برخی رسانهها در قالب پروژه "مقابله با نفوذ"، هرگونه واردات از آمریکا را بخشی از پروژه نفوذ در شرایط پساتحریم عنوان میکنند.»
بنابر این گزارش، رسانهها حامی حکومت در حالی نسبت به واردات از آمریکا هشدار میدهند که در شش سال نخست دوره احمدینژاد بیش از یک و نیم میلیارد دلار کالای آمریکایی وارد ایران شده است.
به گزارش ایلنا در چهار سال عمر دولت نهم واردات کالا از آمریکا از کمتر از ۱۰۰ میلیون دلار به بیش از ۵۶۷ میلیون دلار رسیده است.
مهدی غضنفری، معاون وقت وزیر بازرگانی اردیبهشت ۸۸ در گفتوگو با روزنامه اعتماد جزئیات بیشتری از افزایش واردات کالا از آمریکا در دولت اول احمدینژاد فاش کرده است.
بیشتر بخوانید: در زمان احمدینژاد ۱۴ تن "سنگپا" وارد ایران شد
احمدینژاد و ۹ برابر شدن واردات
در سال پایانی دولت دوم محمد خاتمی (سال ۸۳) تراز بازرگانی ایران و آمریکا مثبت بوده و در برابر حدود ۱۰۰ میلیون دلار صادرات حدود ۷۷ میلیون دلار کالای آمریکایی وارد ایران شده است.
چنان که غضنفری گفته، و گزارش ایلنا نیز آن را تائید میکند، در نخستین سال دولت نهم، واردات از آمریکا با ۲۶ درصد افزایش تقریبا برابر میزان صادرات به این کشور بوده است.
به گفتهی معاون وقت وزیر بازرگانی این روند معکوس تا پایان دولت نهم ادامه داشت تا جایی که واردات از آمریکا در سال ۸۷ با ۲۲۲ درصد افزایش نسبت به سال پیش از آن نزدیک به ۵۴۹ میلیون دلار شد.
بیشتر بخوانید: آمریکا: هنوز درهای ایران را به روی تجارت باز نمیبینیم
مطابق آماری که این مقام مسئول ارائه کرده، در سال یاد شده صادرات ایران به آمریکا با افتی ۲۸ درصدی روبرو بود و به اندکی بیش از ۶۳ میلیون دلار رسید.
به عبارت دیگر تنها با گذشت چهار سال از "یکدست شدن حاکمیت" و حضور "مرد" مورد حمایت خامنهای در کاخ ریاست جمهوری، تراز مثبت تجاری با آمریکا از میان رفت و واردات کالا از این کشور نزدیک به ۹ برابر صادرات شد.