واکنش فرمانآرا به "ممنوعالکار" بودن محمدرضا گلزار
۱۳۹۲ بهمن ۱۵, سهشنبهبهمن فرمانآرا، کارگردان نامآشنای سینمای ایران در واکنش به اعتراضهایی که به حضور محمدرضا گلزار در فیلم تازهاش شده گفت: «از سازمان سینمایی با ما تماس گرفتند و گفتند بهدلیل "ممنوعالکار" بودن محمدرضا گلزار شما باید قرارداد ایشان را لغو کنید.»
روزنامه شرق سه شنبه (۱۵ بهمن/ ۴ ژانویه) از قول فرمانآرا نوشت: «طبق سخنان آقای روحانی رئیسجمهوری، ما هنرمند ممنوعالکار نداریم. بنابراین من این قرارداد را لغو نمیکنم.»
ممنوعیت پخش تصویر گلزار از سال ۱۳۸۷ مطرح شده و در مورد علت آن خبرهای ضد و نقیضی در رسانهها و سایتهای اینترنتی انتشار یافته است.
آبانماه سال گذشته نیز برخی از سایتهای اصولگرایان با انتشار عکسهایی از گلزار در کنار برخی از هنرندان ایرانی ساکن آمریکا علت ممنوعالتصویر بودن او را ملاقات با کسانی چون گوگوش و ابی عنوان کردند.
هنرمند ممنوعالکار داریم
برخلاف نقل قول فرمانآرا از حسن روحانی مبنی بر این که "ما هنرمند ممنوعالکار نداریم" چنین هنرمندانی در ایران وجود دارند و برخی از آنها مانند جعفر پناهی، فیلمساز معروف، به حکم دادگاه به زندان و محرویتهای طولانی از فعالیتهای هنری محکوم شدهاند.
پناهی تابستان ۱۳۸۹ به اتهام "اجتماع و تبانی و تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی" به ۶ سال حبس تعزیری و ۲۰ سال محرومیت از فیلمسازی، فیلمنامهنویسی، سفر به خارج از کشور ایران و ۲۰ سال ممنوعیت از هر نوع مصاحبه با رسانهها و مطبوعات داخلی و خارجی محکوم شد.
جعفر پناهی اخیرا در واکنش به پیام حسن روحانی به مراسم گشایش جشنواره فیلم فجر، رئیس دولت یازدهم را متهم میکند که "با شعور و آگاهی سعی در پیريزی سانسور جديد دارد."
روحانی در پیام خود "بازگرداندن تماشاگر قهرکرده از سينما" را ضروریترين مسئوليت امروز مديران و سينماگران خواند و به فیلمسازان توصیه کرد "در کنارِ تيرگیهای واقعيت، نقطههايی روشن از حقيقت را هم به تماشاگران" نشان دهند.
انتقاد از توهین به شعور مخاطبان
پناهی در متنی که در اختیار سایت خبرآنلاین قرار داده نوشت، روحانی خوب میداند که سالانه بيش از صد فيلم در ايران ساخته میشود که ۹۵ درصد فيلمهايی است که تماما اختصاص به همان نقطههای روشنی که ايشان میگويند دارد و فقط پنج درصد و يا کمتر است که تلاش میکنند به مردم دروغ نگويد و نقاط را آنگونه که هستند به تصوير کشند، که ۹۰ درصد از اين پنج درصد هم هرگز اجازه نمايش نمیيابند.
برنده خرس نقرهای جشنواره فیلم برلین سال ۲۰۰۶ میپرسد: «چرا اين دستورالعملها فقط برای آن پنج درصد است و هرگز به آن ۹۵ درصد گفته نمیشود که کنار نقاط فرمايشی از حقيقت واقعيت هم سخن بگويند. اصلا چرا بايد هنرمند مجبور باشد نقاط فرمايشی و سفارشی ايشان يا هر سفارشدهنده ديگر را به تصوير کشد.»
جعفر پناهی اين "تحقير و توهين به شعور مخاطبان" را عامل بیاعتتمادی و گریزان شدن آنها از سینما عنوان کرده و میافزاید: «قهر مردم با سينما دقيقا از همين جا آغاز شد که حاکمانشان به آنها امر فرمودند که چه ببيند يا نبينند.»
«روحانی قول بدهد به قولهای انتخاباتی عمل کند»
حسن روحانی در بخشی از پیام خود به جشنواره سی و دوم فجر از هنرمندان خواست که "قول بدهند جايزه اولشان را از مردم سرزمين خودشان بگيرند."
پناهی که هیچیک از ساختههای اخیرش در ایران اجازه اکران عمومی نداشته این سخنان را شبیه شوخی خواند و نوشت: «وقتی اجازه نمیدهند يک فيلم حتی در يک سينما در ايران به نمايش در آيد، چگونه درباره آن میتوان از مردم، منتقدان و دستاندرکاران سينما درخواست قضاوت کرد.»
جعفر پناهی سخنان روحانی را مانند پیامهای تکراری مسئولان قبلی میداند که نه تنها راهگشا نبوده که در قهر مخاطب با سینما بسیار موثر بوده است.
این فیلمساز منتقد در پایان از روحانی میخواهد "به مردم قول بدهد که يک درصد به قولهای زمان انتخابات وفادار بوده و با تدبير دور از اميد، نمیخواهد سانسوری تازه بنا کند!"
پناهی همراه با نسرین ستوده در سال ۲۰۱۲ به عنوان برگزیدگان جایزه ساخاروف پارلمان اروپا برای فعالان حقوق بشر و مدافعان آزادی بیان معرفی شدند که به دلیل ممنوعالخروج بودن در مراسم اعطای جایزه حضور نداشتند.
یک هیئت پارلمان اروپا آذر ماه امسال در جریان سفر به تهران این جایزه را در سفارت یونان به برندگان ایرانی آن تحویل داد. این اقدام با خشم و اعتراض شدید اصولگرایان روبرو شد.