واکنشها به تصمیم بحثانگیز ترامپ درباره ارتفاعات جولان
۱۳۹۸ فروردین ۶, سهشنبهدونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا، روز دوشنبه ۲۵ مارس (۵ فروردین) در حالی حاکمیت اسرائیل بر بلندیهای جولان را به رسمیت شناخت که تنشها بار دیگر میان اسرائیل و غزه اوج گرفته است. دونالد ترامپ اعلامیهی به رسمیت شناختن بلندیهای جولان را در کاخ سفید امضا کرد. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در مراسم امضای این اعلامیه حضور داشت.
نتانیاهو که برنامه سفر خود به آمریکا را برای "برخی وقایع امنیتی" کوتاه کرده بود، اقدام ترامپ را "تاریخی" خواند. او ترامپ را به هری ترومن، یکی از رئیسجمهورهای پیشین آمریکا، که اسرائیل را به رسمیت شناخت تشبیه کرد. او همچنین ترامپ را به کوروش، پادشاه ایرانی، تشبیه کرد که یهودیان را از اسارت در بابل آزاد کرد. ترامپ نیز این اقدام را اقدامی خواند که باید "دههها پیش انجام میشده است."
اسرائیل این بخش از خاک سوریه را پس از جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۶۷ اشغال کرد. سازمان ملل متحد همچنان بلندیهای جولان را بخشی از خاک سوریه میداند.
واکنشها
اقدام رئیسجمهوری آمریکا در به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندیهای جولان واکنشهای مختلفی در برداشت.
در خود سوریه، ولید المعلم، وزیر خارجه این کشور در سخنانی در تلویزیون دولتی گفت که "تصمیم دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر جولان، هیچ چیزی را تغییر نخواهد داد." المعلم افزود: «این تصمیم ترامپ تنها به انزوای آمریکا منجر میشود و هر چه سال و زمان بگذرد هیچ تغییری درباره این حقیقت که جولان یک سرزمین اشغالی و متعلق به سوریه است، ایجاد نخواهد شد».
عربستان سعودی هم سهشنبه در بیانیهای از این اقدام به شدت اننتقاد کرد. در این بیانیه آمده است که این امضا "حقیقت" را تغییر نمیدهد. در این بیانیه تاکید شده است که "بلندیهای جولان خاک اشغالشدهی سوریه عرب است و این موضوع با قطعنامههای بینالمللی مرتبط منطبق است."
در این بیانیه آمده است که اقدام ترامپ "اثرات مخرب مهمی بر روند صلح در خاورمیانه و امنیت و ثبات منطقه خواهد داشت."
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزیر امور خارجه روسیه، نیز اقدام ترامپ را "نادیدهگرفتن ساز و کارهای بینالمللی" دانست که "میتواند موج جدیدی از تنش در خاورمیانه را به همراه داشته باشد."
ترکیه نیز این اقدام آمریکا را به شدت محکوم کرده است. در بیانیه وزارت خارجه این کشور آمده است: «تصمیم تأسفبار آمریکا نشان میدهد که دولت این کشور همچنان به رویکرد خود مبنی بر بخشی از مشکل بودن به جای بخشی از راهحل بودن در خاورمیانه ادامه میدهد.»
اقدام ترامپ در اروپا نیز همراهی ندارد. فرانسه و بریتانیا در روزهای گذشته اعلام کرده بود که حاکمیت اسرائیل را بر بلندیهای جولان به رسمیت نمیشناسند. دفتر سخنگوی اتحادیه اروپا در واکنش به رسمیت شناخته شدن حاکمیت اسرائیل بر بلندیهای جولان از سوی ترامپ اعلام کرد که این اتحادیه هیچ یک از تصرفات اسرائیل از سال ۱۹۶۷ به بعد از جمله تصرف بلندیهای جولان را به رسمیت نمیشناسد.
موشکپرانی اسرائیل و غزه در طول شب
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در حالی در جلسه کاخ سفید حضور یافت که تنش میان اسرائیل و فلسطین بار دیگر اوج گرفته بود.او در این جلسه گفت که "اسرائیل (حملات موشکی را) تحمل نخواهد کرد، من تحمل نخواهم کرد." او گفت: «ما هر کاری را که برای دفاع از مردم و کشورمان لازم است انجام خواهیم داد.»
اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی گروه حماس، با صدوریک بیانیه به اسرائیل هشدار داد که فلسطینیها "تسلیم نمیشوند و اگر دشمن از خط قرمز فراتر رود، دشمن را متوقف خواهند کرد. "
حملات موشکی بین اسرائیل و غزه در حالی در طول شب و تا صبح سهشنبه ۲۶ مارس (۶ فروردین) ادامه یافت که شامگاه دوشنبه حماس از آتشبس با میانجیگری مصر خبر داده بود. به گفته یک سخنگوی ارتش اسرائیل در دور جدید تنش دست کم ۳۰ موشک از سوی غزه به خاک اسرائیل شلیک شده است. به گفته ارتش، اکثر این موشکها یا متوقف شدند و یا در فضاهای باز اصابت کردند.
اسرائیل نیز ۱۵ نقطه مختلف در شمال غزه را که از آنها با عنوان اهداف "تروریستی" نام برده است هدف قرار داد. اسرائیل از حمله به دو مجموعه نظامی خبر داده است. ارتش اسرائیل از مستقر کردن تانک و هلیکوپتر نیز خبر داده است.
با شروع درگیریها رهبر حماس به منطقه امن پناه برده و پنهان شده است. ناظران این مساله را نشانهای از احتمال بالا گرفتن تنشها و شاید به وجود آمدن جدیترین رویارویی پس از جنگ ۲۰۱۴ در نظر میگیرند.
دور جدید تنش با حمله موشکی سحرگاه دوشنبه به شهر میشمرت در شمال تلآویو آغاز شد. با اینهمه حماس مسئولیت این حمله موشکی را نپذیرفته است. یک مقام حماس در گفتگو با خبرگزاری فرانسه گفته است: «هیچ کس در جنبش مقاومت، از جمله حماس، از پرتاب موشک از خاک غزه به دشمن سود نمیبرد.» او احتمال داد که موشک به علت وضعیت نامساعد آب و هوا به خطا شلیک شده باشد.
با بالا گرفتن تنشها اسرائیل پناهگاههای عمومی را در بیشتر شهرها بازگشایی کرده است و رویدادهای ورزشی و برنامه معمول حمل و نقل عمومی شهرها در جنوب اسرائیل متوقف شده است.
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، نسبت به تحولات اخیر ابراز نگرانی کرده است و از طرفین خواسته است تا "خویشتنداری حداکثری" از خود نشان دهند.