واکنش‌ها به تصویب قطعنامه "نسل‌کشی" ارامنه در مجلس آلمان
۱۳۹۵ خرداد ۱۴, جمعه
واکنش‌ها به "نسل‌کشی" خواندن کشتار ارامنه در مجلس سراسری آلمان (بوندستاگ) همچنان ادامه دارد. مجلس فدرال آلمان ۲ ژوئن (۱۳ خرداد) با وجود اعتراض شدید ترکیه، قطعنامه‌ای تصویب کرد که در آن کشتار ارمنی‌ها در بیش از یک صد سال پیش (۱۹۱۵ و ۱۹۱۶) توسط امپراتوری عثمانی "نسل‌کشی" قلمداد شده است.
بیشتر بخوانید: آلمان نیز کشتار ارمنی‌ها در جنگ جهانی اول را "نسل کشی" خواند
دولت ترکیه بی‌درنگ خشم خود را از این تصمیم ابراز کرد. نه تنها سفیر ترکیه در آلمان به ترکیه فراخوانده شد بلکه کاردار سفارت آلمان نیز به وزارت خارجه ترکیه احضار شد.
بیشتر بخوانید: خشم ترکیه از تصویب قطعنامه مجلس آلمان در رابطه با "نسل‌کشی" ارمنیان
رسانه‌های ترکیه یک‌صدا از تصمیم مجلس آلمان در این زمینه انتقاد کردند. تنها روزنامه منتقد دولت، جمهوریت بود که بیش از آن که آلمان را نشانه رود، انتقاد خود را متوجه سیاست‌های حزب حاکم ترکیه کرد.
جمهوریت در مقاله‌ای با عنوان "تنهایی سال ۱۹۱۵" با اشاره به انزوای روزافزون ترکیه در بحث‌های مربوط به نسل‌کشی نوشت: «حزب عدالت و توسعه و [رجب طیب] اردوغان باز هم در دیپلماسی جنگ باختند.»
روزنامه سوچو که به کمالیست‌ها تعلق دارد و منتقد حزب عدالت و توسعه محسوب می‌شود، به شدت به آلمان تاخت. این روزنامه تصویری از آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان با سبیلی هیتلری، در یونیفورم نازی‌ها و همراه با پرچم صلیب شکسته که نماد نازیسم است، منتشر کرد و نوشت: «نوادگان هیتلر ترکیه را به نسل‌کشی متهم و محکوم کردند.»
سوچو نوشت: «آلمان که در جنگ جهانی دوم نسل‌کشی را آغاز و شش میلیون یهودی را قتل عام کرد و با ارسال اسلحه به حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) فرزندانمان را شهید می‌کند این قطعنامه به اصطلاح نسل‌کشی را تصویب کرده است. ما خشمگینیم.»
روزنامه صباح نیز که مواضع حزب حاکم عدالت و توسعه را بازتاب می‌دهد با اشاره به ائتلاف آلمان و امپراتوری عثمانی در جنگ جهانی اول در مقاله‌ای با عنوان "برادران هم‌رزم ما از پشت به ما خنجر زدند" نوشت: «سربازان ما زندگی خود را بیهوده برای آلمان فدا کردند.»
حریت نیز که پیش از این از منتقدان سیاست‌های حزب حاکم بود، اما در طول ماه‌های گذشته بیش از پیش به مواضع دولت نزدیک شده رأی مجلس آلمان را به باد انتقاد گرفت و نوشت: «شرم بر شما.»
حریت نوشت، مجلس آلمان با تصویب قطعنامه "نسل‌کشی" ارامنه "لطمه‌ای عمیق" به روابط دیرین ترکیه و آلمان وارد آورد.
با این حال نخست‌وزیر ترکیه روز جمعه (۳ ژوئن) گفت، رأی مجلس آلمان به قطع کامل روابط دو کشور منجر نخواهد شد. به گزارش خبرگزاری دولتی آنادولوی ترکیه، بینالی یلدریم در آنکارا با این که تصمیم مجلس آلمان را "نادرست" خواند اما بر اهمیت روابط دو کشور تأکید کرد.
او گفت: «هیچ کس نباید انتظار داشته باشد که این تصمیم یا تصمیم‌هایی مشابه باعث شود که مناسبات با آلمان به یک‌باره به تیرگی بگراید.»
واکنش ارمنی‌ها
ارمنی‌ها از رأی مجلس آلمان استقبال کردند. ده‌ها نفر در قفقاز جنوبی از آلمان به این خاطر سپاسگزاری کردند. شامگاه پنج‌شنبه (۲ ژوئن) بیش از صد نفر که عمده آن‌ها ارمنی بودند در برابر سفارت آلمان در ایروان، پایتخت ارمنستان گرد آمده و با برپایی تظاهرات بر دوستی خود با آلمان تأکید کردند.
استپان گریگوریان، مدیر ارمنی مرکز جهانی‌سازی و همکاری‌های منطقه‌ای در گفت‌وگو با خبرگزاری آلمان تصمیم بوندستاگ را مهم تلقی کرد و گفت، از آن جا که آلمان متحد تنگاتنگ عثمانی بود و در صد سال گذشته نیز همکاری‌های خود با ترکیه را هر چه نزدیک‌تر کرد بسیار مهم است که درست همین کشور، جنایت‌هایی را که از سوی امپراتوری عثمانی بر ارمنی‌ها رفته، "نسل‌کشی" تلقی کرده است.
او گفت، این تصمیم برای دولت ترکیه "چالش بزرگی" خواهد بود.
به گفته ارامنه، در جریان جنگ جهانی اول یک و نیم میلیون ارمنی جان خود را از دست دادند. ترکیه این شمار را بسیار کم‌تر خوانده و به شدت با اطلاق واژه "نسل‌کشی" در قبال این واقعه مخالفت می‌کند.