واکنشهای مخالف به اظهارات محمد البرادعی
۱۳۸۶ آبان ۸, سهشنبهدو هفته پس از سفر ولادیمیر پوتین به ایران، روز سهشنبه، ۳۰ اکتبر، سرگئی لاورف، وزیر خارجه روسیه بدون اعلام قبلی راهی تهران شد. به گزارش خبرگزاری روسی اینترفاکس،"میخائیل کامنین"، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، گفته است که مذاکرات لاورف در تهران حول پارهای از موضوعات مربوط به برنامه اتمی ایران و مناسبات دو جانبه تهران و مسکو دور خواهد زد. خبر خبرگزاری فارس نیز حاکی از آن است که طرف اصلی مذاکرات وزیر خارجه روسیه در تهران، محمود احمدینژاد، رئیس جمهور اسلامی ایران است.
ادامه مذاکره کارشناسان آژانس در تهران
سفر لاورف به ایران در حالی انجام میشود که هیئتی از کارشناسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به سرپرستی اولی هاینونن، معاون این آژانس از روز دوشنبه در تهران است تا مذاکرات در بارهی رفع ابهام از برنامه هستهای جمهوری اسلامی را پیگیری کند. این مذاکرات که از یک ماه پیش به تناوب جریان یافته، در دور اخیر حول این مسئله دور میزند که چرا ایران تهیه طراحی سانتریفیوژهای پی ۲ را در اظهارنامهی سال ۲۰۰۳ خود مسکوت گذاشته است. این امر سبب شد که آژانس و کشورهای غربی جمهوری اسلامی را به مخفیکاری متهم کنند و بر ابهامات و سوءظنها نسبت به برنامه اتمی این کشور افزوده شود. سانتریفیوژهای پی ۲ نسبت به نسل قبل از خود، سانتریفیوژهای پی ۱، در غنیسازی اورانیوم قابلیت و ظرفیت بسیاری بیشتری دارند.
ایران تا کنون این گونه عنوان کرده است که سال ۱۹۹۵ تلاشهایی برای خرید طراحی پی ۲ داشته است ولی تا سالها بعد فعالیت خاصی برای توسعه و تولید این نوع از سانتریفیوژها انجام نداده است.
گزارشی که به شورای امنیت خواهد رفت
نتایج مذاكرات هاینونن در تهران در گزارش نوامبر محمد البرداعی كه به طور همزمان به شورای حكام و شورای امنیت ارسال میشود ارایه خواهد شد. قرار است گروه ۵+۱ در اواخر نوامبر بر اساس همین گزارش نوع رویکرد بعدی خود در قبال پرونده هستهای ایران را مشخص کند.
همزمان با مذاکرات تهران، واکنشها به سخنان محمد البرادعی، دبیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنان ادامه دارد. البرداعی روز یکشنبه (۲۸ اکتبر) در مصاحبهای با شبکه تلویزیونی سی ان ان گفت که آژانس هیچ نشانهای در دست ندارد که حاکی از تلاش ایران برای ساختن بمب اتمی باشد. وی روز دوشنبه نیز در اظهاراتی مشابه در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، گفت که آژانس و ایران در خصوص طرح مربوط به حل همه مسایل باقی مانده مربوط به راستی آزمایی توافق كردهاند. البرادعی این توافق را "گامی مهم در مسیر صحیح" توصیف کرد.
مدیرکل آژانس اتمی البته تأسف خود را از امتناع ایران از توقف غنیسازی اورانیوم پنهان نکرد و بار دیگر از این کشور خواست که در این زمنیه نرمش نشان دهد و با شفافیت بیشتری در مورد برنامه هستهایاش عمل کند.
مخالفت آمریکا با اظهارات البرادعی
در این میان، اظهارات البرادعی در مورد مبرابودن ایران از تلاش برای ساختن بمب اتمی با واکنش شدید مقامات آمریکایی و فرانسوی روبرو شده است.
دانا پرینو، سخنگوی كاخ سفید در واکنش به سخنان یادشده نوشت: ایران كشوری است كه اورانیوم را غنی سازی و بازفرآوری میكند و همین دلیل رفتن به سوی سلاح هستهای است.
زلمای خلیل زاد، نماینده آمریكا در سازمان ملل نیز روز دوشنبه به خبرنگاران گفت كه وظیفه البرادعی رسیدن به توافقی با ایران برای تعلیق برنامه غنی سازی اورانیوم بوده است. به گفتهی وی در صورتی كه ایران با درخواستهای سازمان ملل موافقت نكند قطعنامه جدیدی برای افزایش تحریم ها علیه این كشور بررسی خواهد شد.
همچنین به گزارش خبرگزاری فرانسه، شان مك كورمك، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز در واشنگتن در واكنش به اظهارات فنی محمد البرادعی به خبرنگاران گفت: " او هر چه مایل باشد میگوید. البرادعی رئیس یك آژانس فنی است. من فكر می كنم ما میتوانیم دیپلماسی را در این خصوص هدایت كنیم." مک کورمک افزود: "ما از فعالیت آژانس تقدیر میكنیم اما این كشورهای عضو جامعه بینالمللی هستند كه باید مسوول دیپلماسی در رابطه با ایران و برنامه هستهییاش باشند."
وزیر دفاع فرانسه: شواهد ما چیز دیگری میگوید
در این میان وزیر دفاع فرانسه که مشغول دیدار از کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس است نیز، در اظهاراتی کم سابقه، گفتههای البرادعی را تلویحاَ بیاساس توصیف کرده است. به گفته وی شواهدی در دست است که خلاف اظهارات دبیرکل آژانس را نشان میدهند و از تلاش ایران برای ساختن بمب اتمی حکایت دارند. این سخنان وزیر دفاع فرانسه، با واکنش تند سخنگوی وزارت خارجه فرانسه روبرو شد. محمد علی حسینی که روز سهشنبه در تهران در یک کنفرانس مطبوعاتی سخن میگفت، حرفهای وزیر فرانسوی را در تناقض با مواضع اتحادیه اروپا مبنی بر تشویق گفتوگوهای سیاسی و در پیروی سادهلوحانه از دولتمردان آمریكا توصیف کرد که به گفته وی طی ماههای اخیر لطمات شدیدی را به اعتبار و حیثیت فرانسه وارد ساخته است. حسینی افزود: " ادعاهای واهی وزیر دفاع فرانسه با هدف القای شبهه و تردید در فضای امنیت و ثبات خلیجفارس و مرعوب ساختن كشورهای منطقه برای مقاصد تجاری و فروش سلاح و گسترش مسابقه تسلیحاتی صورت میگیرد."