وایمار خواهر خوانده‌ی شیراز
۱۳۸۸ خرداد ۱۶, شنبه
با امضای قرارداد فرهنگی میان مسئولین وایمار و شیراز، از فوریه‌ی گذشته این دو شهر به عنوان دو کانون تاریخی ادب و فرهنگ، پیوند خواهر‌خواندگی بسته‌اند. در چهارچوب برنامه‌های "فستیوال دیوان شرق- غرب وایمار" در ماه اکتبر سال جاری میلادی، برنامه‌ی بزرگداشت حافظ در وایمار اجرا خواهد شد. دکتر کلاوس گالاس، کارشناس فرهنگی و سرپرست "فستیوال دیوان شرق- غرب وایمار" در گفتگویی با دویچه وله از برنامه‌های این فستیوال و سفر به ایران می‌گوید:
دویچه‌وله: دکتر گالاس، به چه دلیل شما سفر گروه "فستیوال دیوان شرق و غرب وایمار" را به ایران برنامه ریزی کردید؟
"فستیوال دیوان شرق غرب وایمار" که من بنیان‌گذار آن هستم، با ایده‌ی گفت‌وگو میان دو جهان اسلام و مسیحیت تأسیس شد. فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر خارجه‌ی آلمان، ریاست افتخاری آن را برعهده دارد. من حدود یک سال و نیم برای سازماندهی این فستیوال فعالیت کردم. این فستیوال از دو بخش تشکیل شده است. در بخش اول قرار است ارکستر شهر وایمار تحت سرپرستی رهبر ارکستر ایرانی در تخت جمشید، در آرامگاه حافظ، در شیراز و در تهران برنامه‌هایی اجرا کند.
بخش دوم این فستیوال شامل برنامه‌ی هنرمندان ایرانی‌ست که به وایمار سفر و در این شهر و شهرهای دیگر برنامه اجرا می‌کنند. بخش اول برنامه را ما برای تاریخ ۱۵ تا ۲۰ ژوئن تدارک دیده بودیم ولی به دلیل مصادف شدن آن با انتخابات ریاست جمهوری در ایران، همکاران ایرانی با ابراز تأسف این برنامه را موکول به تاریخ دیگری کردند. اما ما موازی با این برنامه، سفر دیگری را برنامه ریزی کرده‌ایم که با وجود به تعویق افتادن برنامه‌ی اجرای کنسرت، به اجرا در خواهد آمد. از سوی شهردار شیراز این قول به ما داده شده که برنامه‌ی کنسرتی از سوی گروه‌های نوازندگان ایرانی در آرامگاه حافظ به اجرا درآید. همزمان میان دو شهر وایمار و شیراز ما پیوند همکاری فرهنگی منعقد کرده‌ایم. آنته هاینه‌برگ، یکی از هنرپیشگان سینما و تلویزیون آلمان همراه این گروه به شیراز سفر می‌کند و در کنار یکی از همکاران ایرانی اشعار حافظ را به آلمانی و فارسی در کنار مقبره‌ی این شاعر اجرا خواهند کرد. این برنامه جایگزین کوچکی برای برنامه گروه موسیقی وایمار است که در ایران به اجرا در خواهد آمد.
چه تعداد همراه این گروه خواهند بود؟
متأسفانه با محدود شدن برنامه ما فقط ۳۵ نفر را با خود به همراه می‌بریم. اما گروهی از شبکه تلویزیونی "بایریشر روند فونک" این گروه را همراهی خواهد کرد.
شما در ایران از چه شهرهای دیگری بازدید خواهید کرد؟
در برنامه‌ی سفر ما در ابتدا تهران قرار دارد. قصد من این است که گذشته و حال این شهر را به اعضاء گروه نشان دهم. از جمله در شمال تهران در باغ سعدآباد از قصر رضا شاه دیدن می کنیم. بعد از آن به شهر ری سفر می‌کنیم و از امامزاده‌ی آنجا دیدن خواهیم کرد. برای من مهم است که نشان دهم زندگی مذهبی مردم و اعتقاد به گونه‌ای که ما در غرب داریم، در ایران طور دیگری عملی می‌شود. به همین دلیل این بخش برنامه برای من مهم است. بعد به اصفهان می رویم. خواست ما این است که نشان دهیم ایران فقط آن چیزی نیست که در رسانه‌های غربی نمایش داده می‌شود. به همین جهت ما می‌خواهیم با نمایندگان ارامنه در جلفا دیدن کنیم. من حتی اسقف این کلیسا را می‌شناسم. ما در آنجا با او دیدار و گفت‌وگو می‌کنیم. طبق برنامه‌ی ما، سفر با اتوبوس به یزد و نائین و سپس شیراز ادامه خواهد یافت. از تخت جمشید و پاسارگاد، شهرهای دوره‌ی هخامنشیان، و همچنین شهرهای دوره‌ی ساسانی مثل فیروزآباد و غیره دیدن خواهیم کرد.
همکاری با مسئولین ایرانی چطور است؟ آیا شما برنامه‌ی سفر را به تنهایی سازماندهی می‌کنید یا در این مورد همکاری مشترک وجود دارد؟
تمام برنامه توسط خود ما در اینجا برنامه ریزی شده است اما همانطور که گفتم من در ارتباط خوبی با دفتر مسافرتی در دوسلدورف و شیراز هستم که در این مورد به ما کمک می‌کند.
آیا "فستیوال دیوان شرق- غرب وایمار" غیر از این سفر برنامه‌های دیگری را نیز تابحال اجرا کرده است؟
برنامه‌ی من این است که این فستیوال هر ساله به اجرا در آید. "فستیوال دیوان شرق غرب وایمار" دفتر مستقلی است. این طبیعی است که ما به‌دنبال تأمین مالی برنامه‌های خود هستیم. برنامه‌ی فستیوال برای سال آینده، ۲۰۱۰ میلادی هم تدارک دیده شده است. در این سال در مراکش و سال ۲۰۱۱ در سوریه برنامه اجرا خواهد شد. قصد ما این است که ارتباط فرهنگی از شهر وایمار با کشورهای اسلامی برقرار کنیم و در هرسال برنامه‌ی جشنواره را در کشور دیگری به اجرا درآوریم تا بتوانیم گفتگو با فرهنگ‌های مختلف داشته باشیم. هنرمندان ایرانی نیز که از ایران به وایمار بیایند، این طرح را توسعه خواهند داد. به این معنی که جشنواره در تاریخ ۹ تا ۱۲ اکتبر امسال، تا تقریبا پنج ماه دیگر، در وایمار برگزار خواهد شد. روز ۱۲ اکتبر روز بزرگداشت حافظ است و به همین دلیل جشنواره در این زمان برگزار می‌شود. در این شب برنامه‌های مختلف هنری و موسیقی از ایران، و نه فقط به شکل سنتی آن، عرضه خواهد شد. برای مثال دو کنسرت پیانو تنها برای روز دوازدهم برنامه ریزی شده است. و آنته هانه‌برگ، هنرپیشه آلمانی بخش‌هایی از دیوان شرقی غربی گوته را روخوانی خواهد کرد. علاوه بر آن در دوم اکتبر در دوسلدورف و در روز سوم در هامبورگ اجرای کنسرت‌هایی برنامه‌ریزی شده است. در سالن موتزارت اپرای قدیمی فرانکفورت نیز در چهارم اکتبر برنامه خواهیم داشت.
آقای گالاس،علاقمندی شما به ایران و فرهنگ این کشور چطور آغاز شد؟
ایران بخش ویژه ای را در قلب من به خود اختصاص داده است. من این کشور را از سال ۱۹۷۲، از زمان حکومت شاه می‌شناسم. در آن زمان من به تحصیلات معماری مشغول بودم و یکی از مناطق مورد تحقیق من ایران بود. بطور اتفاقی همسایه من در ساختمان دانشجویی، یک دانشجوی ایرانی بود. همه این ها باعث شد که من ارتباط زنده ای با این کشور و فرهنگ آن برقرار کنم که تا امروز این ارتباط حفظ شده است. من معماری خواندم و در رشته‌ی تاریخ هنر دکترا گرفتم. تاریخ هنر و مصر شناسی هم تحصیل کرده‌ام و همیشه به شرق علاقمند بوده‌ام. تا بحال حد اقل صد بار در دوران دانشجویی و بعد از آن به نقاط مختلف ایران سفر کردم و اولین کتاب گردشگری در ایران را در انتشارات دامو در آلمان به چاپ رساندم. آرزوی قلبی من ساختن پلی میان شرق و غرب است.
مصاحبه‌گر: شیرین جزایری
تحریریه: بهرام محیی