وداع با ولفگانگ پترسن؛ نماینده موفق سینمای آلمان در هالیوود

سینمای آلمان یکی از چهره‌های پرسابقه و موفق خود را از دست داد. ولفگانگ پترسن روز جمعه ۱۲ اوت (۲۱ مرداد) در لس آنجلس چشم از جهان فرو بست. خبر درگذشت او اما دوشنبه ۱۶ اوت رسانه‌ای شد. پترسن در هنگام مرگ ۸۱ سال داشت.

ولفگانگ پترسن در سال ۱۹۷۷ با کارگردانیِ فیلم "گواهی بلوغ" در سریال جنایی "تات‌اورت" (محل جنایت) فعالیت‌های هنری خود را در رشته کارگردانی آغاز کرد. ناستازیا کینسکی در این فیلم با بازی در نقش دانش‌آموزی که با معلم خود رابطه‌ای عاشقانه برقرار کرده، خوش درخشید. فیلم "گواهی بلوغ" را هنوز هم هرازگاهی از شبکه‌های تلویزیونی آلمان پخش می‌شود.

ولفگانگ پترسن پس از نخستین فیلم خود به تابوی هم‌جنس‌گرایی پرداخت و فیلمی ساخت به نام "پی‌آمد". او در این فیلم به موضوع هم‌جنس‌گرایی و رابطه‌ی دو هم‌جنس‌گرا پرداخت. این فیلم با حذف بعضی قسمت‌های آن در تلویزیون بسیاری از ایالت‌های آلمان به نمایش درآمد، اما در ایالت بایرن اجازه پخش تلویزیونی نیافت. فیلم "پی‌آمد" در سینماها نیز به نمایش درآمد.

پترسن در آغاز دهه ۱۹۸۰ با فیلم سینمایی "کشتی" به موفقیت بزرگی دست یافت. موفقیت این فیلم ابتدا در آلمان و سپس در آمریکا برسر زبان‌ها افتاد. فیلم سینمایی "کشتی" زنگی روزمره کارکنان یک زیردریایی آلمان را نشان می‌دهد و تلاش آنها در انجام دقیق یک مأموریت دشوار. این فیلم نامزد دریافت ۶ جایزه اسکار شد.

پترسن که به شهرت زیادی رسیده بود، فیلم "داستان بی‌پایان" را برمبنای کتاب میشائیل اِنده کارگردانی کرد. فیلم "داستان بی‌پایان" هم بسیار موفق بود و فروش خوبی داشت. ولفگانگ پترسن اکنون دیگر در فکر هالیوود و ادامه فعالیت در عرصه سینمای بین‌المللی بود.

اگرچه فیلم علمی تخیلی "دشمن من" که در سال ۱۹۸۵ ساخته شد تا حد زیادی در آلمان فیلم‌برداری شده بود، اما بیشتر هزینه آن را آمریکا تامین کرد. نقش‌های اصلی این فیلم را نیز ستاره‌های‌هالیوودی بازی کردند. این فیلم برای مدتی طولانی آخرین فیلم پترسن در آلمان بود.

پترسن در آمریکا نخست فیلم "مرگ در آینه" را ساخت و سپس با فیلم "در خط آتش" (In the Line of Fire) جای خود را در میان فیلمسازان هالیوود باز کرد. "مرگ در آینه" فیلمی بود با بازیگری کلینت ایستوود و جان مالکوویچ در ژانر جنایی، اکشن، مهیج و سیاسی که در سال ۱۹۹۳ اکران شد.

فیلم دیگر ولفگانگ پترسن "نیروی هوایی یک" بود که در ایران با نام "هواپیمای رئیس جمهور" شناخته شده است. این فیلم ۱۲۴ دقیقه‌ای محصول کشور آمریکا بود و در آن هریسون فورد بازی می‌کرد. این فیلم نیز خوش درخشید و فروش خوبی داشت، اما در اروپا به خاطر گرایش میهن‌پرستانه آمریکایی‌اش با انتقادهایی روبرو شد.

پترسن به خاطر تجربه تولید فیلم "کشتی" آشنایی کاملی با آب و زندگی در آب داشت؛ به همین دلیل بود که او کارگردانی فیلم "طوفان" را پذیرفت. طوفان که فیلمی در ژانر اکشن-حادثه‌ای است از بازیگرانی چون جورج کلونی و مارک والبرگ سود برده و داستان ناخدای ماهر یک کشتی ماهیگیری را روایت می‌کند که به علت ناموفق بودن در صید ماهی، از سوی کارفرمایش تهدید به اخراج شده است.

اگر فیلم طوفان با هزینه‌ای ۱۴۰ میلیون دلاری تهیه شد، فیلم بعدی ولفگانگ پترسن از طوفان هم گران‌تر بود. فیلم ۱۶۲ دقیقه‌ای حماسی-اکشن "تروآ" ۱۷۵ میلیون دلار خرج برداشت. داستان فیلم برگرفته از افسانه یونانی "ایلیاد" اثر هومر است و پی‌آمدهای جنگ ۱۰ ساله را به تصویر می‌کشد. در این فیلم براد پیت نقش قهرمان یونانی آشیل را بازی کرد.

پترسون در طول چند دهه فعالیت سینمایی با بازیگران و ستارگان صاحبنامی همکاری داشت. تصویری از او و برد پیت (چپ) در هنگام اکران افتتاحیه فیلم "تروا" در ماه مه سال ۲۰۰۴.

ولفگانگ پترسن در سال ۲۰۰۶ میلادی مجبور به پذیرش شکستی بزرگ شد. فیلم "پوزئیدون" (خدای دریا)ی او با بازی جاش لوکاس فروش کافی نداشت. این فیلم آخرین فعالیت بزرگ هنری پترسن در ‌هالیوود به حساب می‌آید. پترسن پس از مدتی طولانی سرانجام تصمیم گرفت به آلمان بازگردد و در زادگاه خود به فعالیت هنری ادامه دهد. فیلم کمدی-جنایی "چهار نفر علیه یک بانک" که از آخرین ساخته‌های پترسن است، در پایان سال ۲۰۱۶ اکران شد.

"چهار نفر علیه بانک" به کارگردانی پترسن كه در ژانر کمدی ـ جنایی ساخته شده است، در سال ۲۰۱۶ به سینماها راه یافت. در این فیلم ستارگان معروف سینمای آلمان از جمله تیل شوایگر (راست) و ماتیاس شوایگه‌هوفر (چپ) نقش‌آفرینی کرده‌اند.