وزیر ارشاد: اسکار را تحریم کردیم به "آرگو" جایزه دادند
۱۳۹۱ اسفند ۸, سه‌شنبه
اهدای اسکار بهترین فیلم سال ۲۰۱۳ به "آرگو"، به کارگردانی بن افلک، در ایران حساسیت‌هایی زیادی، به ویژه در میان مسئولان به وجود آورده است.
"آرگو" بر اساس ماجرای واقعی فراری دادن شش کارمند سفارت آمریکا در تهران، که ۱۳ آبان ۱۳۵۸ توسط "دانشجویان مسلمان پیرو خط امام" اشغال شد، ساخته شده است.
اشغال دفتر نمایندگی آمریکا در تهران و به گروگان گرفتن کارمندان سفارت و دیپلمات‌های آمریکایی سرآغاز تنش‌هایی در روابط جمهوری اسلامی با جامعه جهانی شد، که با گذشته بیش از سه دهه همچنان ادامه دارد.
«اسکار به آرگو، پیامد عصبانیت از ایران»
به گزارش خبرگزاری فارس، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت محمود احمدی‌نژاد روز سه‌شنبه (۸ اسفند/ ۲۶ فوریه) گفت: «آرگو یک فیلم ضد ایرانی است و کاملا مشخص است که نه جنبه هنری آنچنانی دارد و نه محتوای مورد توجهی، اما بالاخره از ابتدا تبلیغات و سرمایه‌گذاری وسیعی انجام دادند تا جایزه اسکار به این فیلم تعلق بگیرد.»
محمد حسینی در ادامه می‌افزاید: «شاید آنها عصبانی بودند از اینکه ما امسال بخاطر جسارتی که به ساحت نورانی پیامبر شده بود اسکار را تحریم کرده و شرکت نکردیم، آنها به دنبال فیلمی رفتند با مضمونی که مطابق واقع نیست.» اشاره او به نمایش محدود فیلم جنجالی "بی‌گناهی مسلمانان" مربوط می‌شود که برخی از مسلمانان آن را توهین به پیامبر اسلام می‌دانند.
وزیر ارشاد در جریان برگزاری جشن دهمین سال تاسیس فارس به خبرگزاری مهر گفت: این فیلم ضد ایرانی جنبه هنری ندارد و از نظر هنری فیلمی بسیار ضعیف است و در ضمن از دشمن چیزی جز این انتظار نمی‌رود.
فراری دادن شش گروگان آمریکایی
منتقدان در مورد ارزش فیلم برگزیده امسال اسکار از لحاظ هنری نظرات گوناگونی دارند، اما این فیلم در میان تماشاگران با استقبال چشمگیری روبرو شده و پیشتر نیز جایزه "گلدن گلوب" را از آن خود کرده است.
سه ماه پس از اشغال سفارت آمریکا در تهران یکی از ماموران سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده (سیا) در پوشش یک کارگردان کانادایی که قصد ساخت یک فیلم علمی – تخیلی به نام "آرگو" را دارد وارد تهران شد. او چند روز بعد موفق شد شش کارمند سفارت را با گذرنامه‌های کانادایی و به عنوان دست‌اندرکاران تولید فیلم از ایران خارج کند.
بن افلک بارها تاکید کرده که قصد ساختن یک فیلم سیاسی را نداشته اما برای تهیه یک فیلم جاسوسی پر کشش لازم بود که جنبه‌های دراماتیک یک ماجرای واقعی را پررنگ‌تر از واقعیت به نمایش بگذارد.
وزیر ارشاد: وظیفه ما سنگینتر شد
وزیر ارشاد دولت دهم می‌گوید اهدای اسکار به فیلم بن افلک "وظیفه ما را سنگینتر می‌کند تا در آینده در پاسخ به آنها فیلم‌های قوی بسازیم".
به گزارش خبرگزاری ایسنا، محمد حسینی در حاشیه مراسم پایانی نوزدهمین جشنواره مطبوعات در مورد کمبود فیلم‌های سیاسی در سینمای ایران توضیح داد: «در این مدت به این موضوع بیش از گذشته توجه داشته‌ایم مثلا با توجه به اتفاقاتی که در سال ۸۸ داشتیم بلافاصله فیلم "قلاده‌های طلا" را ساختیم.»
بنابر این گزارش، وزیر ارشاد ابراز تاسف می‌کند که در ایران تا کنون فیلمی در مورد اشغال سفارت آمریکا ساخته نشده است. به گفته‌ی او "در مرحله اول خود سینماگران تلاشی نکرده‌اند و در مرحله بعد مسئولین سینمایی و وزرای فرهنگ و ارشاد در این زمینه کم‌کاری کرده‌اند".
وزیر ارشاد می‌گوید باید در ایران مانند غرب فیلم‌های سیاسی بیشتری ساخته شود و "ما نیز باید بیش از گذشته به نقش رسانه‌ها توجه کنیم". به گزارش ایسنا حسینی در توضیح این ضرورت گفت: «الان چفیه که نماد مقاومت در ایران و فلسطین است توسط آنها مصادره شده است یعنی حتی از نمادهای ما نیز به نفع خودشان استفاده می‌کنند.»
توطئه‌ی غرب؛ توهم سالیان ما
اصغر فرهادی، کارگردان فیلم "جدایی نادر از سیمین" که سال گذشته برنده جایزه اسکار شد معتقد است آثار مطرح امسال مانند "آرگو" و "لینکلن" به کارگردانی استیون اسپیلبرگ، بیش از آنکه فیلم سیاسی باشند فیلم‌هایی درباره یک شخصیت یا واقعه‌ی سیاسی‌اند.
فرهادی هم اکنون عضو آکادمی اسکار است که چند هزار سینماگر جهان در آن عضو هستند و با رای خود برندگان این جایزه را انتخاب می‌کنند.
اصغر فرهادی در گفتگو با روزنامه "بهار" درباره‌ی کسانی که اهدای اسکار را توطئه‌ی غرب و هالیوود می‌پندارند می‌گوید، این تصور که اعضای آکادمی "یک پیکر واحدند و تحت کنترل یک اتاق فکر مخوف که همه هم و غمش برنامه‌ریزی برای تخریب ادیان و فرهنگ‌های ملل دیگر و ترویج یک تفکر یا یک شیوه زندگی است، همان توهمی است که سال‌ها است در بسیاری زمینه‌ها گریبان ما را گرفته".
ادعای "لابی‌گری" شمقدری برای اسکار فرهادی
برنده اسکار بهترین فیلم خارجی سال ۲۰۱۲ با اشاره به اینکه در میان چند هزار عضو آکادمی داوری برخی از اعضا می‌تواند تحت تاثیر تبلیغات و"تعصبات ایدئولوژیک، سلیقه‌های سیاسی یا منافع گروهی" باشد می‌افزاید "اما اینکه همه اعضا چشم‌بسته و گوش به فرمان منتظر دستورالعمل اتاق فکری در پشت پرده هستند تا به آنها در انتخاب‌هایشان سمت و سو بدهند یک شوخی است".
جواد شمقدری، رئیس سازمان سینمایی کشور هفته گذشته مدعی شد برای اهدای اسکار به فرهادی "ما طراحی کردیم و حتی لابی‌گری کردیم تا این اتفاق بیفتد".
شمقدری ۳۰ بهمن به خبرگزاری ایلنا گفت: «زمانی که قرار بود مسئولیت سینمایی آن زمان را برعهده بگیرم از آقای احمدی‌نژاد پرسیدم اگر بخواهید در یک جمله من را نصیحت کنید چه می‌گویید؟ ایشان گفتند برو سینمای ایران را بین‌المللی کن و من گفتم اولین گام این است که اسکار بگیریم و او گفت خوب اینکار را انجام بده و این اتفاق افتاد.»
واکنش فرهادی به "حواشی بی‌ارزش" شمقدری
رئیس سازمان سینمایی کشور که پس از تهیه فیلم تبلیغات انتخاباتی محمود احمدی‌نژاد با این سمت رسید در گفتگویی که روز سه‌شنبه، ۸ اسفند در روزنامه شرق منتشر شد گفته است: «حضور یک فیلم اسراییلی در میان نامزدهای خارجی جایزه اسکار [سال ۲۰۱۲] این موقعیت را برای ایران به وجود آورد که جایزه را از آن خود کند.»
جواد شمقدری مدعی است مسئولان ایرانی با شناختی که از اختلاف نظر نخبگان آمریکایی در مورد اسرائیل داشتند تلاش کردند "ظرفیت ضداسراییلی نمود پیدا کند" و آرای بیشتری نصیب فیلم فرهادی شود.
اصغر فرهادی در گفتگو با روزنامه بهار در واکنش به ادعای شمقدری گفت: «قابل پیش‌بینی بود که بعد از آن میزان شادی که مردم، اندیشمندان، سینماگران و فعالان اجتماعی در واکنش به این اتفاق داشتند، حاشیه‌هایی هم ساخته و پرداخته خواهد شد. مشغول فیلم بعدی شدن بهانه خوبی بود برای دور ماندن از این‌گونه حواشی بی‌ارزش.»
عباس عبدی: عصبانی نشویم
فرهادی "آرگو" را "فیلم متوسطی" ارزیابی می‌کند که "از نظر سینمایی به‌زودی فراموش خواهد شد." او معتقد است استقبال فراوان تماشاچیان و جاذبه‌هایی که این فیلم برای آنها دارد در موفقیتش بی‌تاثیر نبوده است.
به گفته‌ی فرهادی "خوش‌شانسی این فیلم در آن است که سازنده فیلم رقیبش [استیون اسپیلبرگ] به دفعات در این رقابت حضور داشته و موفقیت کسب کرده است".
عباس عبدی، یکی از رهبران اشغال‌کنندگان سفارت آمریکا در یاداشت کوتاهی که ۸ اسفند در روزنامه شرق منتشر شد، اهدای اسکار به "آرگو" را به "ارزش سیاسی" نسبت می‌دهد. او در عین حال به منتقدان توصیه می‌کند که "باید به انتخاب آنها احترام بگذاریم و عصبانی نشویم. ضمنا این جایزه توسط آمریکایی‌ها و در جشنواره خودشان داده شده نه توسط ما!"
به نوشته شرق، کیومرث پوراحمد، کارگردان سینما، انتخاب آرگو را مایه تاسف می‌داند و می‌گوید این قضاوت از روی تعصب سیاسی نیست بلکه به دلیل ضعف فیلم است: «چون ابدا با اشغال هیچ سفارتی در هیچ کشوری در هیچ کجای جهان موافق نبوده و نیستم.»
«میزان تحریف تاریخ زیاد نیست»
برخلاف انتقادهایی که "آرگو" را به تحریف تاریخ معاصر ایران و حوادث پس از انقلاب متهم می‌کنند، مجید تفرشی، پژوهشگری که به گفته‌ی خود "مرور دقیقی بر اسناد محرمانه و عمدتا دیده‌نشده بریتانیایی درباره حوادث مرتبط با گروگانگیری داشته" نظر متفاوتی دارد.
به نوشته روزنامه شرق، تفرشی به در نظر گرفتن اسنادی که در مورد گروگانگیری ۴۴۴ روزه کارمندان سفارت آمریکا در تهران منتشر شده به این نتیجه می‌رسد که: «دست‌کم در برخی موارد، به‌خصوص در سکانس‌های پایانی فیلم، به منظور جلب‌نظر بیننده و فروش بیشتر، دراماتیزه و پرهیجان‌تر از واقعیت شده است.»
تفرشی در عین حال تاکید می‌کند: «باید اذعان کرد که میزان اغراق‌گویی و تحریف تاریخ در "آرگو"، از بسیاری از اقتباس‌های هالیوودی از تاریخ معاصر آمریکا یا رویدادهای مرتبط با ایران بیشتر نیست.»