ويكيا يا گوگل؟
۱۳۸۶ دی ۱۹, چهارشنبه
اواسط ماه دسامبر، یعنی كمتر از يك ماه پيش بود كه گوگل اعلام كرد، پروژه طراحى يك دانشنامه اينترنتى به نام "نول" Knol را آغاز كرده است.
دانشنامه اينترنتى؟ يعنى چيزى شبيه به ويكى‌پديا؟ پاسخ طراحان گوگل كه مطابق معمول با اطمينان صددرصد به موفقيت پروژه‌هاى تازه‌‌اشان را شروع مى‌كنند، اينطور بود: بهتر از ويكى‌پديا!
اينجا بود كه نگاه‌ها متوجه جيمى والس(Jimmy Wales)، بنيان‌گذار ويكى‌پديا شد.
والس در حالى که خونسردتر از معمول به نظر مى‌رسيد در يك كنفرانس خبرى گفت:«در اينكه طراحان گوگل مردان موفق و نامدار دنياى كامپيوتر هستند، شكى نيست. اما همه مى‌دانيم كه همه پروژه‌هاى گوگلى‌ها موفق نبوده‌اند!»
با وجود اين، مىشد حدس زد كه استارت پروژه "نول"، به رقابتى سخت ميان گوگل و ويكى‌پديا تبديل خواهد شد. به همين دليل، شايد جاى تعجب نداشت كه ۶ ژانویه، جيمى والس اعلام كرد:«جستجوگر اينترنتى ويكيا، كه پروژه طراحى آن از سال ۲۰۰۴ شروع شده، به زودى جاى گوگل را خواهد گرفت.»
او اضافه كرد كه اساس كار ويكيا شفافيت، و نه يك "سيستم بسته" خواهد بود. سيستم بسته‌اى كه والس به آن اشاره مى‌كند، فرمولى است كه سايت جستجوگر گوگل بر اساس آن عمل مى‌كند.
دنیای مرموز گوگل
ماشين جستجوگر گوگل، چندين ميليارد صفحه اينترنتى در اختيار دارد. نرم‌افزارهاي این جستجوگر به سرعت فايل‌هايى را كه به جستجوى كاربر مربوطند، پيدا مى‌كند.
آنچه كه در اين ميان مشخص نيست، اين است كه گوکل، سايت‌ها را بر اساس چه معيارى دسته‌بندى می‌کند؟ و ارزش گذارى اطلاعات فايل‌ها چه مبنایی دارد؟ درست همين بخش، قسمت سرى و مرموز ماجراست! جايى که شفافيت نيست.
والس مى‌خواهد اين نقطه تاريك را روشن كند، آن‌هم با جستجوگرى كه به كاربر اجازه مى‌دهد نظرش را در مورد دسته‌بندى اطلاعات ابراز كند.
نظر کاربران
در سايت جستجوگر ويكيا، مثل دانشنامه ويكى‌پديا، كاربران در طراحى و تكميل سايت دخيل هستند. طراحان اين سايت معتقدند، نظر كاربران براى دسته‌بندى فايل‌ها مهمتر از عمل نرم‌افزارهاست.
ويكيا قرار بود روز دوشنبه ۶ ژانويه، افتتاح شود. اما دوشنبه صبح، سايت به دليل مشكلات فنى كامل باز نمى‌شد. مشكلى كه چند ساعت بعد برطرف شد. از نظر كارشناسانى مثل پروفسور لواندوسكيس(Lewandowskis) ، والس عجله كرده است. ويكيا نبايد اينطور وارد بازار مىشد.
گذشته از مشكلات فنى، اين جستجوگر تنها حدود پنجاه ميليون سايت در اختيار دارد. در حاليكه حداقل چند صد ميليون سايت در مقايسه با چندين ميليارد سايتى كه گوگل در اختيار دارد، لازم بود!
ولس در برابر خرده‌گيرى كارشناسان مى‌گويد:« براى ما مهم اين است كه كاربران با ما ارتباط برقرار كنند.»
او و همكارنش، روى كاربرانى كه براى تكميل سايت به زبان‌هاى ديگر داوطلبانه با ويكيا همكارى كنند، حساب كرده‌اند. اما تا آن روز فقط به زبان انگليسى مى‌توان در ويكيا جستجو كرد.
از قرار معلوم طراحان گوگل و ويكى‌پديا نمى‌خواهند اين واقعيت را بپذيرند كه، كاربران حرفه‌اى اينترنت جستجو نمى‌كنند بلكه، گوگل مى‌كنند! و براى پيدا كردن اطلاعات تشريحى در مورد يك موضوع هم در سايت‌هاى اينترنتى نمى‌چرخند، بلكه مستقيم مى‌‌روند سراغ ويكى‌پديا!