پاکستان در پی رفع فیلترینگ از یوتیوب
۱۳۹۱ آبان ۲۲, دوشنبه
با گذشت دو ماه از حمله مرگبار به کنسولگری آمریکا در بنغازی٬ پایتخت لیبی٬ که موجب کشته شدن کریستوفر استیونز٬ سفیر آمریکا٬ و سه تن دیگر از دیپلمات‌های آمریکایی شد٬ پاکستانی‌ها می‌گویند از فیلتر بودن وبسایت یوتیوب به تنگ آمده‌اند. اگرچه تردیدهایی درباره ارتباط مستقیم انتشار فیلم آمریکایی توهین‌آمیز به پیامبر اسلام در یوتیوب و حمله به کنسولگری آمریکا در بنغازی وجود دارد٬ ولی انتشار آن فیلم باعث خشم عمومی در بسیاری از کشورهای مسلمان‌نشین شد. یکی از تبعات این خشم عمومی فیلترینگ وبسایت یوتیوب در پاکستان بود.
پخش فیلم "بیگناهی مسلمانان" که توهین‌آمیز به پیامبر اسلام قلمداد شده است در ماه سپتامبر ۲۰۱۲ سبب اعتراض و راه‌پیمایی مسلمانان در کشورهای مختلف شد. طی این اعتراضات بیش از ۵۰ نفر کشته و ده‌ها نفر زخمی شدند.
در پاکستان نیز در اعتراض به این فیلم تظاهرات مختلفی انجام شد. فقط در یک تظاهرات در کراچی که در واپسین روزهای سپتامبر برگزار شد ۱۵ هزار نفر شرکت کردند. خشم از ساخت و انتشار این فیلم به حدی بود که حتی غلام احمد بلور، وزیر راه آهن پاکستان، برای قتل مسئول فیلم جایزه ۱۰۰ هزار دلاری تعیین کرد.
وزیر راه‌آهن پاکستان حتی از نیروهای افراطی و اسلام‌گرای طالبان و القاعده خواست که به اجرای این تصمیم کمک کنند. او گفت که غیر از این نمی‌توان جلوی افرادی را که به اسلام توهین می‌کنند گرفت.
البته اظهارات این عضو کابینه پاکستان از سوی دولت این کشور مورد انتقاد قرار گرفت. با این‌همه این گونه سخنان و خشم‌های عیان نقولا بیسلی نقولا٬ تهیه‌کننده ۵۵ ساله فیلم را مجبور کرد که برای حفاظت از جان خود به پلیس آمریکا پناه ببرد. نقولا پس از محاکمه در دادگاهی در آمریکا در روز ۸ نوامبر (۱۸ آبان) به یک سال زندان محکوم شد. اگرچه این حکم مربوط به ساخت فیلم نیست، اما وکیل نقولا گفته است که علت اصلی صدور چنین حکمی ساخت فیلم "بیگناهی مسلمانان" بوده است و برای همین او از آن‌چه نقض آزادی بیان موکل خود نامیده، شکایت کرده است.
در حالی که وکیل نقولا، این آمریکایی مصری‌‌تبار، از نقض آزادی بیان موکل خود سخن می‌گوید، شهروندان پاکستان هم که در طرف دیگر قضیه بوده‌اند خواستار باز پس گیری آزادی خود در دسترسی به یوتیوب هستند. از همین رو رحمان ملک٬ وزیر کشور پاکستان، هفته گذشته خبر داد که دولت کمیته‌ای را جهت یافتن راهی برای فیلتر کردن تنها محتوای ضداسلامی در یوتیوب و آزاد کردن دسترسی به بقیه سایت تشکیل خواهد داد.
رحمان ملک که خود از کاربران شبکه‌های اجتماعی آن‌لاین است در توییتی که سه‌شنبه (۶ نوامبر) نوشت٬ چنین تاکید کرد: «تلاش خود را برای آزاد کردن یوتیوب انجام خواهم داد.» وی همچنین توییت کرد: «همه شما می‌دانید که این موضوع مربوط به وزارتخانه من نیست اما همه از من تقاضا می‌کنند که یوتیوب را باز کنم.»
به گزارش "واشنگتن‌پست"، رحمان خبر داد که تعداد زیادی از افراد در توییتر٬ فیس‌بوک و دیگر سایت‌های اجتماعی در اینترنت خواستار رفع فیلترینگ از یوتیوب شده‌اند. به گفته وی، دولت پاکستان در پی راهی است که از آن طریق از فیلتر ماندن ویدیوهای کفرآمیز یا جنجال‌برانگیز در صورت رفع فیلترینگ کلی از یوتیوب اطمینان حاصل کند.
دولت پاکستان در ماه مارس ۲۰۱۲ (اسفند ۹۰) نیز با انتشار دعوت‌نامه‌ای برای پذیرش طرح‌های کارشناسی در جهت استقرار و بهره‌برداری از یک سیستم "فیلترینگ ملی" اظهار آمادگی کرده بود.
فیلترینگ یوتیوب در پاکستان در میانه سپتامبر امسال و از سوی وزارت فن‌آوری ارتباطات این کشور انجام گرفت. بنا به گزارش "واشنگتن پست"، اگرچه قیمت اینترنت پرسرعت در پاکستان بالاست اما کاربران اغلب از موبایل خود که اینترنت آن ارزان‌تر تمام می‌شود برای وب‌گردی استفاده می‌کنند و در بسیاری از اوقات از این طریق به یوتیوب دسترسی داشته‌اند.
پاکستان بر سر دوراهی انتخاب الگوی ایران یا جهان
این نخستین بار نیست که آن‌چه محتوای توهین‌آمیز به اسلام خوانده شده به مسدود شدن یک شبکه اجتماعی در پاکستان منجر می‌شود. در ماه مه امسال نیز دولت پاکستان وبسایت پرطرفدار توییتر را به علت آن‌چه توهین به اسلام خواند فیلتر کرد. این فیلترینگ تنها هشت ساعت دوام یافت. اگرچه توییتر حاضر به حذف توییت‌های مناقشه‌برانگیز نشد٬ پاکستان علت تغییر عقیده‌اش را اعلام نکرد. توییت‌های مناقشه‌برانگیز کاربران را نسبت به شرکت در مسابقه‌ای فیس‌بوکی که برای نقاشی چهره پیامبر اسلام برگزار شده، تشویق می‌کرد. بسیاری از مسلمانان تصویرسازی از پیامبر را کفر می‌خوانند.
البته در مدت هشت ساعت فیلترینگ توییتر بسیاری از کاربران در پاکستان با استفاده از فیلترشکن از توییتر استفاده کردند. یکی از کاربران توییتر هنگامی که توییتر در این کشور فیلتر بود چنین توییت کرد: «همین که ما الان همچنان داریم توییت می‌کنیم باید به آن‌ها نشان دهد تا چه حد فیلترینگ احمقانه است.»
البته فیس‌بوک در مقایسه با توییتر همکاری بیش‌تری از خود نشان داد. هرچند صفحه‌ای که فراخوان مناقشه‌برانگیز دعوت به ترسیم چهره پیامبر اسلام را منتشر کرده بود، همچنان در فیس‌بوک موجود ماند اما بنا بر گزارش شبکه خبری سی‌ان‌ان مسئولان فیس‌بوک در بیانیه‌ای اعلام کردند این سایت دسترسی به صفحه را در پاکستان به خواست مقامات این کشور محدود کرده است. این احتمالا راهکاری است که اکنون دولت پاکستان برای آزادسازی دوباره یوتیوب در عین فیلتر نگه داشتن محتوای ضد اسلامی در آن در سر دارد.
فیس‌بوک پیش از این برای دو هفته در سال ۲۰۱۰ در پاکستان فیلتر شده بود و سپس با مصالحه از فیلتر بیرون آمده بود. فعالان آزادی بیان در پاکستان می‌گویند که پاکستان یا باید به فیلترینگ ادامه دهد و مثل ایران سودای راه‌اندازی اینترنتی از آن خود -اینترنت ملی- را داشته باشد یا بپذیرد که عضوی از جامعه جهانی دیجیتال باشد.