پاییز تهران: افزایش ترافیک و شدت گرفتن آلودگی هوا

یکی از پیامدهای افزایش ترافیک شدت گرفتن آلودگی هواست. گفته می‌شود میزان آلاینده‌های سرطان‌زای بنزین در هوای تهران از ده برابر استانداردهای اتحادیه‌ی اروپا فراتر رفته است.

به گفته‌ی مسئولان، تهران خود را برای روزانه ۱۸ تا ۲۰ میلیون سفر درون‌شهری در مهرماه آماده می‌کند. بسیاری از کارشناسان معتقدند آماده سازی برای وضعیت ترافیک پایتخت، عبارتی اغراق آمیز است. اغلب برنامه‌هایی که برای بهبود وضع رفت و آمد در تهران اندیشیده شده، در بهترین حالت، به جابه‌جایی ساعت‌های اوج ترافیک یا تقسیم آن در طول ساعت‌های روز منجر می‌شود. برخی دیگر از تدبیرها، مانند استفاده از اتوبوس‌های تندرو در ناوگان حمل و نقل عمومی، گرچه نقشی چشم‌گیر در جابه جایی مسافران دارند، به دلیل افزایش جمعیت و خودروهای شخصی، تنها مانع بدتر شدن اوضاع می‌شوند. در ۴ سال گذشته، تعداد خودروها در تهران دو برابر شده‌است.

کمبود ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار پارکینگ

به گفته‌ی رییس پلیس راهنمایی و رانندگی، از مهرماه سال پیش تا کنون، بیش از ۴۰۰ هزار خودروی شخصی به تهران اضافه شده است. محمد رویانیان روز شنبه، ۳۰ شهریور، به ایسنا می‌گوید: «افزایش تعداد خودرو موجب افزایش پارک حاشیه‌ای و کاهش سطح معبر شده و این روند معکوس متاسفانه همچنان ادامه دارد». او با اشاره به وجود ۲۵۰ هزار پارکینگ در تهران می‌افزاید: « در حال حاضر به حداقل یک میلیون و ۲۰۰ هزار پارکینگ نیاز داریم.» شهریار افندی‌زاد مدیرعامل شرکت مطالعات حمل‌و‌نقل و ترافیک معتقد است که در حال حاضر « بهترین شیوه کوتاه‌مدت بازکردن گره‌ترافیک خیابان‌های تهران، تغییر زمان آغاز به کار مدارس و بانک‌ها به ۷:۳۰، ادارات به ۸:۳۰ و اصناف، به ۹:۳۰ صبح است». این گونه تدبیرها، اگر گره‌ی ترافیک را در کوتاه مدت بگشاید، نقش چندانی در کاهش الودگی هوا نخواهد داشت.

۵ میلیون خودرو و موتورسیکلت در تهران

در پایتخت، بیش از سه میلیون خودرو و حدود دو میلیون موتورسیکلت فعال وجود دارد که مولد ۸۰ درصد از آلودگی هوا محسوب می‌شوند. مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، یوسف رشیدی، سی و یکم شهریور با بیان این که « اندازه‌گیری هیدروکربن‌های خاص در هوای تهران نشان می‌دهد وضعیت اصلا مناسب نیست» خبر می‌دهد: « میزان آلاینده‌های سرطان‌زای بنزن در تهران، بین ۲ تا ۵ برابر استاندارد سازمان بهداشت جهانی و بیش از ۱۰ برابر استاندارد اتحادیه اروپا و ژاپن است». مطابق گزارش این شرکت، در سال ۸۶ شاخص آلاینده‌های متفاوت به نسبت سال‌های پیش روندی صعودی یافته هوای تهران تنها در ۲۸ درصد از روزهای سال در وضعیت «پاک» قرار داشته است. به گفته‌ی رشیدی، امسال نه تنها تعداد روزهای ناسالم به نسبت سال پیش بیشتر شده، بلکه: « برای نخستین بار، آلاینده ازون نیز در تهران از حد مجاز فراتر رفته است».

مسئولان راهنمایی و رانندگی معتقدند در مهرماه با بازگشایی مدارس دست‌کم سی درصد به تراکم ترافیک تهران افزوده می‌شود. این افزایش که معمولا آلودگی بیشتر هوا را به دنبال دارد، امسال از آن جهت نگران کننده‌تر شده که سازمان هواشناسی پیش بینی می‌کند میزان بارندگی‌های پاییزی نیز کاهش داشته باشد. استاندارد نبودن اغلب خودروهای تولید داخل، درصد بیش از حد میزان گوگرد در گازوئیل مصرفی و بی‌تناسب بودن ظرفیت ناوگان حمل و نقل عمومی با جمعیت، از عوامل اصلی تراکم ترافیک و الودگی هوا به شمار می‌روند.

متوسط مصرف بنزین در سال ۸۵ روزانه ۷۵ میلیون لیتر بوده که سال پیش با اجرای طرح سهمیه‌بندی سوخت کاهش یافت. بر اساس آمار رسمی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، مرداد ماه امسال متوسط مصرف روزانه به ۷۳ میلیون لیتر رسید. این نهاد مصرف بنزین در هفته‌ی پایانی شهریور را ۶۲ میلیون لیتر در روز اعلام کرد. انتظار می‌رود با افزایش رفت و آمدها در مهرماه،میانگین مصرف روزانه، در سال ۸۵ نیز بیشتر شود.