پوتین احتمال اقدام نظامی در اوکراین را رد نکرد
۱۳۹۳ فروردین ۲۸, پنجشنبهرئیس جمهور روسیه روز پنجشنبه (۱۷ آوریل/۲۸ فروردین) گفتوگوی تلویزیونی سالیانه خود با مردم روسیه را به موضوع اوکراین، سیاستهای دولت موقت کییف، عملکرد ناتو و پرسش و پاسخ با مردم کریمه اختصاص داد.
او با حمله شدید به رهبران دولت موقت اوکراین، سیاستهای آنها را به پرتگاه کشاندن کشور خواند. او به اعزام نیروهای ارتش به شرق اوکراین اشاره کرد و فرستادن تانک و هواپیما و نفرات نظامی به آنجا به جای برقراری دیالوگ با مردم روسزبان را "جنایتی بزرگ" دانست.
ولادیمیر پوتین اتهام حضور نظامی روسیه در شرق اوکراین را بیمعنا خواند اما این را انکار نکرد که در زمان برگزاری رفراندوم شبهجزیره کریمه در میانه ماه مارس، سربازان روسی در منطقه مستقر بودند. او هدف این حضور را فراهم کردن شرایط برگزاری یک انتخابات آزاد دانست.
بیشتر بخوانید: وقوع درگیریهای مسلحانه در شرق اوکراین
پوتین دلیل دیگر حضور نیروهای نظامی روسیه در کریمه را گسترش نیروهای ناتو در سالهای گذشته و واکنش به نزدیک شدن این نیروها به مرزهای روسیه عنوان کرد. رئیس جمهور روسیه افزود: «باید جلوی این را میگرفتیم که ورود ناتو به اوکراین به ورود این پیمان به کریمه نیز منجر شود.»
رئیس جمهور روسیه اما امکان مذاکره برای حل بحران اوکراین را از نظر دور نداشت و با کنایه به رویکرد مسئولان دولت موقت اوکراین گفت که نمیتوان با هواپیما و تانک به مصاف موضوع رفت.
او اظهار اطمینان کرد که روسیه و اوکراین به دلیل منافع مشترک بسیار، میتوانند به تفاهم دست یابند. پوتین این را نیز افزود که مردم روسزبان شرق اوکراین باید تضمیندریافت کنند.
میتوان گفت که پوتین، استودیوی بزرگ تلویزیونی و پرسش و پاسخ مستقیم با مردم را به مکانی برای هشدارهای جدید به دولت کییف تبدیل کرد.
پیامهای مثبت در معامله گاز
رئیس جمهور روسیه در مناقشه معامله گاز با اوکراین تاحدودی امتیاز داد و گفت روسیه آماده است در صورت پرداخت قروض اوکراین در یک ماه آینده، ارسال گاز را از سر گیرد.
بیشتر بخوانید: تامین گاز اروپا در گرو پرداخت بدهیهای اوکراین به روسیه
پوتین گفت اگر دولت کییف نتواند در این مدت بدهی خود را پرداخت کند، از اوکراین تقاضای پیشپرداخت خواهد شد.
البته پوتین مشابه این پیشنهاد را در هفته گذشته نیز ارائه کرده بود. اوکراین در حال حاضر دستکم ۲ میلیارد و دویست میلیون دلار بابت گاز خریداری شده، به روسیه بدهی دارد.
موضوع پرداخت این بدهی در حال حاضر کاملا منتفی به نظر میرسد؛ آن هم پس از آن که در آغاز ماه آوریل اعلام شد که امکان پرداخت قسط ۵۰۰ میلیون دلاری به کنسرن روسی گازپروم وجود ندارد. این کنسرن پس از الحاق کریمه به روسیه، قیمت گاز اوکراین را به شدت بالا برد.
دیپلماسی در ژنو
همزمان با پرسش و پاسخ تلویزیونی پوتین، نشست وزیران خارجه آمریکا، روسیه، اوکراین و کاترین اشتون، نماینده اتحادیه اروپا در ژنو برای بحث پیرامون اوضاع اوکراین آغاز به کار کرد. هدف این نشست، مشورت در باره راهحلهای سیاسی برای بحران کنونی و رسیدن به یک نقشه راه برای گفتگوهای بیشتر است، اما ناظران آگاه عقیده دارند که این دیدار جنبه تشریفاتی خواهد داشت.
شاید تنها دستاورد این جلسه ، نشستن وزیران خارجه روسیه و اوکراین پشت یک میز باشد. این دو برای نخستین بار از ۲۴ مارس در یک جلسه مشترک شرکت میکنند.
بیشتر بخوانید: مذاکرات دیپلماتهای ارشد در ژنو برای حل بحران اوکراین
لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه اعلام کرده که در صورت عدم دستیابی نشست ژنو به یک نتیجه ملموس، روسیه باید روی تشدید تحریمهای اتحادیه اروپا حساب کند.
گفته میشود که هیئت اوکراینی در این نشست، پیشنهادهایی برای درنظرگرفتن خواستههای اقلیت روسزبان در شرق اوکراین آماده کرده است. به نقل از محافل دیپلماتیک، آنها همچنین قصد دارند شواهد جمعآوری شده از دخالت روسیه در تحریک و تشویق جداییطلبان مسلح در شرق اوکراین را به نشست ارائه کنند.
مقامات آمریکایی نیز گفتهاند که در صورت شکست نشست ژنو، به فکر تحریمهای دیگری علیه روسیه خواهند بود. در این میان، باراک اوباما موضوع ارسال اسلحه به اوکراین را رد کرده است.
بحران اوکراین، مناسبات روسیه و آمریکا را به سطح پایان جنگ سرد تنزل داده است. برخی تحلیلگران گفتهاند که اجلاس ژنو مشابه مذاکرات شرق و غرب در دوران جنگ سرد خواهد بود.