پيشگام در باستان‌شناسی و نگارش تاريخ سينمای ايران
۱۳۹۹ خرداد ۳۱, شنبه
می‌گفت: "ايرانی‌های كنونی بايد بفهمند كه اگر رودكی زنده بود، پاسپورت تاجيكی داشت و مولوی هم با پاسپورت ترك‌ها سفر می‌كرد".
شهريار عدل سال ۱۳۲۲ در تهران زاده شد.
پدرش تبريزی و طراح كشاورزی نوين ايران و مادرش از خانواده‌ای سرشناس بود.
دبيرستان را تمام نكرده بود كه:
«۱۵ ساله بودم كه به فرانسه رفتم. یادم هست یكی از تابستان‌ها برای دیدن پدر و مادرم به ایران آمدم. تصمیم گرفتم دیپلم ایران را هم بگیرم.
یادم نیست كدام درسم را ۲ گرفتم اما تاریخ و زبان فرانسه را ۲۰ شدم».
۱۸ ساله بود كه در دانشگاه بنام سوربن رشته‌های تاريخ هنر و باستان‌شناسی خاورزمين و هنر دوره اسلامی را آغاز كرد و هفت سال پس از آن پايان‌نامه دكتری‌اش را با عنوان "فتوحات همايون" نوشت كه به جنگ‌های شاه عباس صفوی در خراسان و هرات پرداخته است.
۳۳ ساله بود كه عضو "مركز پژوهش‌های علمی فرانسه" شد و سرپرستی "كميته جهانی تدوين تاريخ آسيای ميانه" را در يونسكو پذيرفت و پژوهش‌های باستان‌شناسی را در ايران آغاز كرد.
در آغاز انقلاب ۱۳۵۷ خشك‌انديشان متعصب "برای از بين بردن بقايای سلطنت" آرامگاه صفويان را در قم ويران كردند و او كه نگران آثار تاريخی بود با هزينه خود به مصر سفر كرد و توانست با ثبت آثار مهمی مانند تخت جمشيد، چغازنبيل و ميدان نقش جهان اصفهان به عنوان ميراث فرهنگی جهان، نگاه‌ها را به سوی اين آثار جلب و از نابودی احتمالی آنها جلوگيری كند.
او افزون بر كشف‌ها و پژوهش‌ها و ترميم‌های آثار باستانی به نخستين فيلم‌هايی كه در سال‌های ۱۲۷۷ تا ۱۲۸۴ خورشیدی در زمان مظفر الدين‌شاه ساخته شده، دست يافت و با مرمت آنها به كمك نهاد سينماتوگرافی فرانسه، گام بلندی در پژوهش تاريخ سينمای ايران برداشت و چند مقاله كليدی راهگشا در اين زمينه نگاشت.
اواخر جنگ عراق و ايران و دوران بمب‌باران شهرها توسط عراق، مسجد جامع اصفهان هم ضربه خورد و او توانست با طرح مسأله "ويرانی ميراث فرهنگی جهان توسط موشك‌های عراقی" در روزنامه هرالد تريبيون لندن افشاگری و از تخريب بيشتر شهرهای تاريخی ايران جلوگيری كند.
۵۶ ساله بود كه مدال افتخار "پنج قاره" را به خاطر تلاش‌های پيگيرش در ثبت ميراث‌های فرهنگی در ايران و افغانستان از يونسكو دريافت كرد.
شهريار عدل در ۷۱ سالگی در پايتخت فرانسه درگذشت.