چاره جویی مشترک احزاب آلمانی بر ای دفن زبالههای اتمی
۱۳۹۱ اردیبهشت ۶, چهارشنبه
در آلمان دوره‌ی تولید برق از طریق نیروگاههای هسته‌ای در حال به پایان رسیدن است. زبالههای ناشی از این تولیدات و خطر تشعشعات رادیو‌اکتیوی آن‌ها ولی ده‌ها هزار سال باقی خواهد ماند. این زبالههای هسته‌ای، تا کنون به طور موقت در محلی در گورلبن در بشکه‌های فولادی انبار شده‌اند تا مکانی دایمی برای دفن آن‌ها یافت شود.
توافق در راه
گورلبن و مسئله‌ی انباشت زبالههای اتمی، همواره موضوع بحث و اختلاف احزاب مختلف آلمان بوده است. نوربرت روتگن، وزیر "حمایت از محیط زیست" و نامزد حزب دموکرات مسیحی در ایالت نورد راین وستفالن، برای پایان دادن به این بحث و یافتن راهکاری عملی در این زمینه، روز سه‌شنبه (۲۴ آوریل) نشستی در وزارت حمایت از محیط زیست با حضور سران احزاب اپوزیسیون، برپا کرد.
او در پایان این جلسه، ضمن اشاره به "قطعی نبودن" نتایج گفت‌وگوها اعلام کرد که تصمیم نهایی در مورد چگونگی بررسی امکان انباشت زبالههای هسته‌ای در مکانی دایمی در جلسه‌ی آینده گرفته خواهد شد. او در این رابطه گفت: «ما می‌توانستیم در این نشست هم به توافق برسیم. چون تقریباً با هم هم‌نظر بودیم.» روتگن تأکید کرد که در این نشست، هم‌چنین در خصوص موارد اختلاف نیز با رهبران احزاب اپوزیسیون تبادل نظر صورت گرفته است. وزارت حمایت از محیط زیست قصد دارد، در تابستان امسال طرح قانونی مربوط به چگونگی انباشت زبالههای هسته‌ای را به پارلمان این کشور ارائه دهد. روتگن در این رابطه گفت: «همه‌ی ما خواهان یافتن راهکاری عملی هستیم.»
موارد اختلاف
تشکیل یک نهاد مستقل و سپردن امر دفن زبالههای هسته‌ای به دست مسئولان "غیردولتی"، یکی از موارد اختلاف بین احزاب است. یورگن تریتین، یکی از رهبران دوگانه‌ی سبزها که به نمایندگی از این حزب در نشست وزارت حمایت از محیط زیست شرکت داشت، اعلام کرد که "امکان توافق" در این زمینه در جلسه‌ی آینده منتفی نیست.
وینفرید کرتشمن، نخست‌وزیر بادن ورتمبرگ و نیدرزاکسن نیز که دیدگاه‌های حزب سبزها را در این گردهم‌آیی نمایندگی می‌کرد، گفت که نسبت به نتایج گفت‌وگوها در جلسه‌ی آینده خوش‌بین است."
بر عکس، زیگموند گابریل، رهبر حزب سوسیا‌ل‌دموکرات‌ها، با شک و تردید به نتایج گفت‌وگو در آینده می‌نگرد. او به‌ویژه طرح "خصوصی کردن مسئله‌ی دفن زبالههای اتمی" را مورد انتقاد قرار می‌دهد. وزارت حمایت از محیط زیست در نظر دارد برای اجرای این طرح، نهادی با عنوان "موسسه‌ی مرکزی یافت مکان دایمی برای زبالهها" تأسیس کند. به نظر گابریل، نوربرت روتگن می‌کوشد با این استدلال که موضوع انباشت زبالهها را به دست یک سازمان علمی "غیروابسته" بسپارد، قصد دارد طرح خصوصی‌کردن انباشت زبالهها را پیش ببرد. به نظر گابریل این طرح با مفاد قانون اساسی آلمان که شرکت شهروندان آلمانی را در امور دولتی تضمین می‌کند، مغایرت دارد. گابریل در این رابطه می‌گوید، اگر همه‌ی امور به دست یک نهاد سپرده شود «حق و نظر شهروندان برای شرکت در روند یافتن راهکار انباشت زبالهها پایمال می‌شود.»
یکی دیگر از موارد اختلاف احزاب حاکم و اپوزیسیون، چگونگی انتقال بشکه‌های حاوی زباله‌ی هسته‌ای در گورلبن و استفاده‌ی این انبار بحث‌برانگیز است. ۳۵ سال است که از این تونل نمک زیرزمینی که ۱۵ کیلومتر طول و ۴ متر عرض دارد، به عنوان تنها محل انباشت زبالهها استفاده می‌شود. هر چند تظاهرات در مسیر انتقال زبالههای هسته‌ای به این انبار به‌طور قانونی ممنوع است، ولی هر بار هنگام انتقال بشکه‌های فولادی حاوی زبالههای اتمی، اعتراضات گسترده‌ای صورت می‌گیرد که اغلب به دخالت پلیس و پراکنده‌کردن تظاهرکنندگان می‌انجامد.
ساخت ۴ تونل برای انباشت زباله
در طرح قانونی وزارت حمایت از محیط زیست در کنار گورلبن، ساخت ۴ تونل دیگر به مثابه محل دایمی انباشت زبالهها پیش‌بینی شده است. برخی از دانشمندان معتقدند، از آن‌جا که آرایش درونی سنگ نمک در طول صدها سال به ندرت دستخوش تغییر و تحول می‌شود، انبار دایمی زبالهها باید از سنگ نمک ساخته شود. برخی دیگر استفاده از بتون و سنگ گرانیت را پیشنهاد می‌کنند.
در این طرح هم‌چنین بررسی چگونگی انتقال بشکه‌های فولادی زباله از گورلبن به محلی دیگر نیز پیش‌بینی شده است. مخالفان این طرح، خطر آزاد شدن پرتوهای رادیو‌آکتیو در این نقل و انتقالات را منتفی نمی‌دانند. تشعشعات رادیو‌اکتیو، حتی به میزان اندک نیز زیان‌آورند. این پرتوها، اگر وارد بدن شوند، تغییرات ژنتیکی بسیاری را در حلقه‌های DNA و RNA انسان سبب می‌شوند. این فرایند، به جهش (میوتیشن) یا تغییرات ژنتیکی می‌انجامد و احتمال انتقال نسل به نسل آن نیز منتفی نیست.
خاموشی هسته‌ای
"وداع با اتم" در آلمان در سال ۲۰۰۲ به ابتکار سوسیال‌دمکرات‌ها و سبزها به تصویب مجلس این کشور رسید. در این قانون آمده است که آلمان مجاز به ساخت نیروگاه هسته‌ای جدیدی نیست و نیروگاههای موجود نیز، در صورتی که ۳۲ سال از فعالیتشان گذشته باشد، باید تعطیل شوند. تا کنون دو نیروگاه هسته‌ای بر اساس این قانون در آلمان تعطیل شده‌اند و ۲۱ نیروگاه دیگر، به تدریج تا سال ۲۰۲۱ خاموش خواهند شد.