کارزاری آنلاین در افغانستان برای جلوگیری از فرار مغزها
۱۳۹۴ مهر ۶, دوشنبه
جوانانی در کابل برای جلوگیری از مهاجرت نسل جوان افغانستان در شبکه‌های اجتماعی کارزاری با عنوان "Afghanistan needs you" (افغانستان به تو نیاز دارد) به راه انداخته‌اند. صفحه‌ای به همین نام در فیسبوک بازشده؛ حساب توییتری کارزار هم زیر اسم "@afgneedsu" فعالیت می‌کند.
مبتکران این کارزار می‌کوشند از خروج دسته‌جمعی شهروندان این کشور به سمت اروپا پیشگیری کنند.
شبکه رادیویی "دویچلند فونک" آلمان به نقل از شکیب محسن‌یار، مبتکر کارزار می‌نویسد: «در ماه‌های اخیر بسیاری از جوانان [از کشور] گریخته‌اند، آشنایان من هم در میان آنها بوده‌اند. اما نباید گذاشت دستاوردهای ۱۵ سال اخیر [در افغانستان] از بین بروند. نباید گذاشت مهاجرت جوانان کشور را دچار بحران کند.»
"افغانستان به تو نیاز دارد" که به گفته‌ی مبتکرش مستقل از احزاب، دسته‌بندی‌های سیاسی یا نهادی خاص است، پس از مدتی فعالیت آنلاین، تلاش می‌کند با مصاحبه با رسانه‌ها نام خود را به گوش دیگران برساند. قصد این است که سیاستمداران، هنرمندان و ورزشکاران پیام کارزار را بشنوند و کمک کنند "اعتماد از دست رفته شهروندان به دولت و کشور" احیا شود.
خطری که بیش از همه خود افغانستان را تهدید می‌کند
به نوشته دویچلند فونک، روزانه ده‌ها اتوبوس از نقاط مختلف افغانستان راهی مرز این کشور با ایران می‌شوند. افغان‌ها از آنجا به بعد به کمک قاچاقچیان در گروه‌های کوچک به سمت مرزهای غربی ایران به راه می‌افتند. بسیاری از مهاجران و پناهجویان افغان جوان هستند. به همین دلیل بیم آن می‌رود که این کشور یک نسل کامل را از دست بدهد.
پس از شهروندان سوریه (صرف نظر از مهاجرانی که از کشورهای حوزه بالکان به دیگر کشورهای اروپایی می‌آیند) بیش از همه شهروندان افغانستان هستند که به امید زندگی بهتر راهی اروپا می‌شوند. بنا بر آمار سازمان ملل، بیش از ۵۵ هزار شهروند افغانستان کشور خود را ترک کرده‌اند؛ هزاران تن دیگر هم در راهند. گفته می‌شود روزانه هفت هزار نفر در افغانستان گذرنامه تقاضا می‌کنند.
صفحه ویژه پناهجویی در اروپا
به اعتقاد مسعود راحل، اندیشمند اهل افغانستان که از دهه ۱۹۷۰ در آلمان زندگی می‌کند، مهاجرت دسته‌جمعی شهروندان افغانستان به اروپا پیامدهای هولناکی برای خود این کشور و مقاومت علیه طالبان و گروه‌های افراط‌گرا دارد.
مهاجرت دسته‌جمعی از افغانستان دولت این کشور را هم نسبت به فرار مغزها نگران کرده است. نشریه اتریشی "استاندارد" به نقل از اسلام‌الدین جرات می‌نویسد: «برخی مهاجران افغان آموزش دیده‌اند، بعضی حتی مدرک دکتری دارند.» جرات سخنگوی وزارتخانه‌ای است که مسئول ادغام مهاجران بازگشته به افغانستان است.
خروج نیروی کارآزموده تعویق بازسازی افغانستان و در نهایت خروج شهروندان بیشتر را در پی دارد.
به نظر مسعود راحل، افغان‌ها حس می‌کنند که کشورهای خارجی پس از خروج نیروهای بین‌المللی (پایان ۲۰۱۴) افغانستان را به حال خود رها کرده‌اند؛ ترس از آینده یا بیم از تسلط دوباره طالبان، جوانان را به اروپا فراری می‌دهد.
مهاجرت تحت تأثیر "فرهنگ خوشامدگویی اروپا"
نبود امنیت و آنچه کارشناسان "کساد اقتصادی" می‌نامندش، مهمترین دلایل خروج افغان‌ها از کشورشان برشمرده می‌شوند. تقریبا هر هفته خبر حملات تروریستی یا آدم‌ربایی در افغانستان منتشر می‌شود. از مجموع ۴۰۰ هزار دانش‌آموزی که برآورد می‌شود دیپلم گرفته باشند، تنها گروه کوچکی می‌تواند وارد دانشگاه شود یا دوره کارآموزی فنی را بگذراند.
فساد سراسری و عدم تقسیم فرصت‌ها بین قومیت‌ها یا گروه‌های خاص نیز از دیگر مشکلاتی هستند که شهروندان افغانستان بر آن انگشت انتقاد می‌گذارند. آمار قابل اتکایی وجود ندارد اما گفته می‌شود بین ۵۰ تا ۸۰ درصد جمعیت ۳۰ میلیون نفری افغانستان بیکارند. رشد اقتصادی این کشور در طول دو سال گذشته از ۱۲ درصد به ۷/ ۱ درصد سقوط کرده است. مذاکره با طالبان هم هنوز به نتیجه نرسیده و فعالیت یکساله دولت اشرف غنی تغییر ملموسی ایجاد نکرده است.
در چنین شرایطی انتشار تصاویری که در آن شهروندان برخی کشورهای اروپایی پلاکارد "پناهجویان خوش آمدید" را بالای سر نگه داشته‌اند، امید به زندگی بهتر در خارج از مرزهای افغانستان را در دل شهروندان افغانستان زنده می‌کند.