کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل "درباره مرگ جواد روحی تحقیق کند"
۱۴۰۲ شهریور ۱۰, جمعه
سازمان دیده‌بان حقوق بشر طی بیانیه‌ای اعلام کرد که جواد روحی، معترضی که در زندان نوشهر جان باخت به شدت تحت شکنجه بوده و به همین دلیل خواهان دخالت کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل در پرونده مرگ مشکوک او شد.
این سازمان مستقل حقوق بشری از قول یک منبع آگاه گزارش کرده که جواد روحی در مدت بازداشت از سوی اطلاعات سپاه شهرستان ساری تحت شدیدترین شکنجه‌ها بوده است، از جمله اینکه به مدت ۴۰ روز او را در سلول انفرادی نگه داشته و به خانواده‌اش اطلاع نداده‌اند.
منبع آگاه به دیده‌بان حقوق بشر گفته، جواد روحی در طول بازداشت مدت‌ها در دمای زیر صفر نگه داشته شده و روی بیضه‌هایش و سایر قسمت‌های بدنش به مدت ۴۸ ساعت یخ گذاشته‌اند.
بیشتر بخوانید: عفو بین‌الملل: جواد روحی تحت شکنجه‌های شدید قرار داشته است
ماموران اطلاعات سپاه همچنین با باتوم او را به شدت مورد ضرب و شتم قرار داده و به بدنش از جمله کف پایش در حالی که به میله‌ای بسته شده بود، شلاق زدند.
این منبع آگاه همچنین گفته است که جواد روحی در اثر این شکنجه‌ها کنترل روده و تحرک یکی از پاهای خود را از دست داده و دچار اختلال گفتاری شده است.
بر اساس این گزارش، او در هنگام بازداشت بر اثر شکنجه دچار ضربه مغزی شد و به مدت ۲۴ ساعت در بیمارستان بستری بود.
سابقه بیماری قبلی
این منبع آگاه به دیده‌بان حقوق بشر گفته که جواد روحی سابقه بیماری عصبی داشته و به همین دلیل مدتی در یک بیمارستان تحت درمان بوده است.
موضوع سابقه بیماری جواد روحی از سوی خبرگزاری‌های امنیتی مانند شبکه شرق، تسنیم و خبرگزاری قوه قضاییه نیز مطرح شده است. اما محسن برهانی، حقوقدان منتقد حکومت نوشته، اگر او سابقه بیماری داشته اصلا نباید در زندان نگه داشته می‌شده و باید مشمول عفو می‌شده است.
این در حالی است که سازمان عفو بین‌الملل در اطلاعیه‌اش گفته، بر اساس تحقیقات این سازمان، جواد روحی سابقه هیچگونه بیماری نداشته است.
تدفین خصوصی و شبانه
این منبع آگاه همچنین گفته، ماموران امنیتی پس از مرگ جواد روحی خانواده او را وادار کرده‌اند که او را شبانه و بدون حضور اقوام و فامیل دفن کنند.
بیشتر بخوانید: جواد روحی، معترض محکوم به اعدام در زندان جان سپرد
تارا سپهری‌فر، پژوهشگر ارشد ایران در دیده‌بان حقوق بشر گفته است: «سوابق آشکار مقامات زندان ایران در مورد شکنجه و بدرفتاری، مرگ جواد روحی در زندان را بیش از پیش مشکوک کرده است.»
او خواهان تحقیقات بین‌المللی در این زمینه شده است، چرا که به گفته او "هیچ دلیلی وجود ندارد که باور کنیم مقامات ایرانی تحقیقات شفافی را انجام خواهند داد".
۷۲ مورد مرگ مشکوک در زندانهای ایران
سازمان عفو بین‌الملل در تحقیقاتی که انجام داده توانسته حداقل ۷۲ مورد مرگ مشکوک در زندانهای ایران را از سال ۲۰۱۰ مستند کند. اکثر این افراد در اثر شکنجه یا سایر رفتارهای ایذایی از سوی مقامات امنیتی یا مسئولان زندان جانشان را از دست داده‌اند.
مقامات جمهوری اسلامی از تحقیق شفاف درباره این مرگ‌ها خودداری کرده و هیچ آمار رسمی نیز در این باره منتشر نمی‌کنند.
دیده‌بان حقوق بشر نوشته، اصول سازمان ملل متحد بر پیشگیری و بررسی مؤثر اعدام‌های غیرقانونی و خودسرانه و "تحقیق کامل، سریع و بی‌طرفانه" در مورد همه مرگ‌های مشکوک در بازداشت به منظور"تعیین علت، نحوه و زمان مرگ، شخص مسئول، و هر الگو یا عملی که ممکن است باعث آن مرگ شود" اصرار دارد.
این اصول بیان می‌کند که "خانواده‌های متوفی و نمایندگان قانونی آن‌ها باید از هر جلسه استماع و همچنین کلیه اطلاعات مربوط به تحقیقات مطلع شوند و به کلیه شواهد و مدارک ارائه‌شده دسترسی داشته باشند".
دیده‌بان حقوق بشر خواستار آن شده تا کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل که به منظور رسیدگی به موارد نقض حقوق بشر از سوی مقامات ایران در جریان سرکوب اعتراضات سال گذشته تشکیل شده، به مرگ مشکوک جواد روحی نیز رسیدگی کند.
تارا سپهری فر گفته است: «هیات حقیقت‌یاب سازمان ملل متحد باید تمامی شکنجه‌ها و مرگ‌های ناشی از اعتراضات در ایران را بررسی کند که متاسفانه پرونده جواد روحی آخرین مورد آن است.»