گذری تصویری در سینمای ۲۰۱۵

سال ۲۰۱۵ همچنین سال بازگشت جیمز باند، مأمور ۰۰۷ به پرده سینما بود. "شبح" به کارگردانی سم مدنس بیست و چهارمین فیلم از مجموعه فیلم‌های جیمز باند است و دنیل کریگ (تصویر) برای چهارمین بار نقش جیمز باند را ایفا کرده است. "شبح" که با بودجه‌ای بالغ بر حدود ۲۵۰ میلیون دلار ساخته شده، در روز ۲۶ اکتبر به اکران عمومی درآمد و در عرض تنها هشت هفته (تا ۲۵ دسامبر) بیش از ۸۳۸ میلیون دلار فروش داشت.

در هفتاد و دومین دوره از مراسم اهدای جوایز گلدن گلوب، فیلم "پسربچگی" عنوان بهترین فیلم در بخش فیلم درام را به خود اختصاص داد. جایزه بهترین کارگردانی نیز به ریچارد لینکلیتر، کارگردان "پسربچگی" اهدا شد. این فیلم که حدود ۱۶۴ دقیقه است، سیر زندگی و حوادث ۱۲ سال از زندگی یک پسر‌بچه را با حضور هنرپیشگانی که از ابتدای فیلمبرداری در "پسربچگی" نقش ایفا کرده‌اند، به تصویر می‌کشد. نمایی از فیلم "پسربچگی".

فرانک سیناترا در طول زندگی هنری‌اش صدها ترانه از خود به جای گذاشت و در ۶۰ فیلم نقش‌آفرینی کرد. او در سال ۱۹۵۳ حتی موفق به دریافت جایزه اسکار بهترین نقش مکمل مرد برای بازیگری در فیلم "از اینجا تا ابدیت" شد. سیناترا به خاطر صدای فوق‌العاده‌اش هم در فیلم‌های موزیکال حضور یافت و هم در فیلم‌های جدی مانند "مرد بازوطلایی". ۱۲ دسامبر ۲۰۱۵ مصادف بود با تولد ۱۰۰ سالگی او.

آنتونی کوئین نیز از چهره‌های معروف سینما است که اگر در قید حیات می‌بود، در سال ۲۰۱۵ (روز ۲۱ آوریل) صدمین سالگرد تولدش را جشن می‌گرفت. کمتر فیلم‌دوستی است که کوئین را نشناسد و از دیدن شخصیت دوست‌داشتنی‌اش در نقش زوربای یونانی لذت نبرده باشد. او در حدود ۳۰۰ اثر سینمایی نقش‌آفرینی کرد و دو بار جایزه اسکار گرفت. "گوژپشت نوتردام"، "زنده باد زاپاتا" و "لارنس عربستان"از فیلم‌های معروف او هستند.

یکی دیگر از فیلم‌هایی که هوادران فیلم‌های علمی-تخیلی بی‌صبرانه انتظار اکرانش را می‌کشیدند، بخش دوم "عطش مبارزه: زاغ مقلد" با بازیگری جنیفر لارنس (راست در تصویر) بود. اکران عمومی این فیلم در روز ۲۰ نوامبر ۲۰۱۵ آغاز شد. عطش مبارزه: زاغ مقلد (۲) که با بودجه‌ای بالغ بر ۱۶۰ میلیون دلار ساخته شده، در عرض حدود چهار هفته (تا ۲۲ دسامبر) نزدیک به ۶۰۳ میلیون دلار فروش داشت.

ناگفته نماند که بازی در مجموعه فیلم‌های "عطش مبارزه" جنیفر لارنس را میلیونر کرده و این هنرپیشه ۲۵ ساله هم‌اکنون به عنوان پردرآمدترین هنرپیشه زن هالیوود شناخته می‌شود. او در ۱۲ ماه (اوت ۲۰۱۴ تا اوت ۲۰۱۵) با بازی در فیلم‌های سینمایی و تبلیغات ۴۶ میلیون درآمد داشت. پس از جنیفر لارنس، اسکارلت جوهانسون با ۳۲ میلیون یورو درآمد سالانه، دومین هنرپیشه پردرآمد زن هالیوود است.

شاید اگر عشق سرعت نبود، ستاره پرفروغ جیمز دین، هنرپیشه بااستعداد هالیوود به این زودی خاموش نمی‌شد. این یاغی کوتاه‌قامت ۲۴ سال عمر کرد و با نقش‌آفرینی در تنها چند فیلم جادوانی شد. "شرق بهشت"، "شورش بی‌دلیل" و "غول" آثار به یادماندنی سینما با بازیگری جیمز دین هستند. ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۵ مصادف با شصتمین سالمرگ او.

"بردمن" به کارگردانی الخاندرو ایناریتو (تصویر) فیلم موفق مراسم اسکار بود. "بردمن" که ترکیب موفقی از کمدی و تراژدی است، داستان زندگی ریگن تامسون (با بازیگری مایکل کیتون) را به تصویر می‌کشد که دوران اوج فعالیت‌های هنری‌اش دیگر سپری شده است. این فیلم در مجموع نامزد دریافت ۹ جایزه اسکار شده بود و چهار جایزه را شکار کرد: بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه تألیفی و بهترین فیلمبرداری.

فیلم "تاکسی" خرس طلایی شصت و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین را از آن خود کرد. هیئت ۷ نفره داوران بین‌المللی به ریاست دارن آرنوفسکی فیلم پناهی را به اتفاق آرا برجسته‌ترین اثر در بخش رقابتی برلیناله ارزیابی کرد. پناهی مانند سال‌های پیش نتوانست شخصاً در برلیناله حضور یابد و به همین دلیل خواهرزاده‌اش خرس طلایی را با چشمان گریان دریافت کرد. "تاکسی" در تابستان نیز در سینماهای آلمان اکران عمومی شد.

نخل طلایی فستیوال کن به درام اجتماعی انتقادی "دیپان" (Dheepan) ساخته کارگردان فرانسوی، ژاک اودیار (تصویر) تعلق یافت. او در فیلم خود به موضوع پناهندگی و وضعیت حاشیه‌نشینی شهرهای بزرگ فرانسه پرداخته است. اودیار سرنوشت سه پناهجوی اهل سریلانکا را به تصویر کشیده که خود را به عنوان یک خانواده معرفی می‌کنند تا زندگی نویی را در فرانسه بنا کنند، اما در حاشیه پاریس در میانه جنگ بین باندها گرفتار می‌آیند.

هیأت داوران هفتاد و دومین دوره از جشنواره ونیز "از دوردست" ساخته لورنزو ویگاس را به عنوان فیلم برتر این دوره و برنده جایزه شیر طلایی انتخاب کرد. فیلم "از دوردست" درباره رابطه‌ی یک پسر نوجوان و مردی مسن است. در جشنواره ۲۰۱۵ سینمای ایران نیز شرکت داشت. فیلم "چهارشنبه، ۱۹ اردیبهشت" به کارگردانی وحید جلیلوند در بخش رقابتی "افق‌ها" به نمایش درآمد، اما موفق به کسب جایزه نشد.

شانتال آکرمن (Chantal Akerman) کارگردان، هنرپیشه، فیلم‌نامه‌نویس و سینماشناس لهستانی‌تبار بلژیکی روز ۵ اکتبر ۲۰۱۵ در سن ۶۵ سالگی درگذشت. او یکی از برجسته‌ترین فیلمسازان تجربی و آوانگارد سینمای اروپا و جهان محسوب می‌شود که تأثیر زیادی بر سینماگران تجربی، آوانگارد، فمینیست و مینیمالیست جهان گذاشت. او به ویژه در گسترش فیلمسازی فمینیستی و سینمای آوانگارد نقش پررنگی داشته است.

شصت و هشتمین دوره‌ی جشنواره لوکارنو در سوئیس با موفقیت سینمای آسیا به پایان رسید. فیلم "الان درسته، بعدا غلط" جایزه یوزپلنگ طلایی را از آن خود کرد. سینمای ایران که پس از سال‌ها سکوت بار دیگر در جشنواره لوکارنو شرکت جسته بود نیز بی‌نصیب نماند. فیلم "ما در بهشت" به کارگردانی سینا عطاییان که در بخش اصلی این جشنواره با ۱۸ فیلم دیگر رقابت داشت، جایزه "سواچ" را دریافت کرد. نمایی از فیلم "ما در بهشت".

عمر شریف، بازیگر مصری هالیوود روز ۸ ژوئیه ۲۰۱۵ در سن ۸۳ سالگی بر اثر ایست قلبی در قاهره درگذشت. دیوید لین، کارگردان برجسته بریتانیایی در سال ۱۹۶۲ برای فیلم حماسی "لارنس عربستان" در جستجوی بازیگری عرب بود و عمر شریف را برای ایفای نقش "شریف علی" انتخاب کرد. بازی هنرمندانه عمر شریف راه او را به سینمای هالیوود باز کرد. "دکتر ژیواگو" هم حاصل همکاری لین و عمر شریف است.

چارلی چاپلین ۷۵ سال پیش با تهیه فیلم "دیکتاتور بزرگ" دین خود را به بحران سیاسی جهان ادا کرد. فیلم با استقبال بزرگ بینندگان روبرو شد و نژادپرستان نازی را به شدت خشمگین کرد. چاپلین در این فیلم موفق شده با تیزبینی دشوارترین شرایط بشری را در جنگ به تمسخر گیرد و با طنزی تلخ به نقش پلید هیتلر بپردازد. تلفیق کمدی و تراژدی یکی از اسرار هنری چارلی چاپلین بود که در فیلم "دیکتاتور بزرگ" نیز نمایان است.

هالیوود یکی از آهنگسازان زبردست و مشهورش را از دست داد. جیمز هورنر روز ۲۲ ژوئن ۲۰۱۵ در جریان سقوط هواپیمای شخصی‌اش در سن ۶۱ سالگی درگذشت. آهنگسازی فیلم‌های "تایتانیک"، "شجاع‌دل"، "آواتار" و "خانه‌ای از ماسه و مه" از جمله آثار تحسین‌شده وی بودند. معروفترین اثر تحسین‌شده وی، موسیقی متن فیلم پرفروش "تایتانیک" بود که در سال ۱۹۹۸ جایزه اسکار را رای او به ارمغان آورد.

۱۰۰ سال از تولد اینگرید برگمن، یکی از ستارگان فراموش‌نشدنی آسمان سینما گذشت. در تاریخ فیلم و سینما شاید کمتر هنرپیشه زنی را بتوان یافت که با چنین طیف گسترده‌ای از چهره‌های برجسته و محبوب سینمایی همکاری کرده باشد؛ از آلفرد هیچکاک و روسلینی گرفته تا همفری بوگارت و کری گرانت. تماشاگران شیفته‌اش بودند، هالیوود او را می‌ستود و منتقدان او را "ترکیبی از دلفریبی و معصومیت" لقب داده بودند.

لئوناردو دی‌کاپریو گوی سبقت را از دیگر بازیگران هالیوود ربوده است، دست کم از لحاظ دستمزد. او برای نقش‌آفرینی در فیلم "گرگ وال‌استریت" مبلغ ۲۵ میلیون دلار دریافت کرد. متوسط دستمزد دی‌کاپریو برای بازیگری در یک اثر سینمایی بر ۲۳ میلیون دلار بالغ می‌شود. ساندرا بولاک، رابرت دونی جونیور، دنزل واشنگتن و مت دیمن هر یک با دریافت ۲۰ میلیون دلار در صف پردرآمدهای هالیوود قرار دارند.

فریتس لانگ (راست) سینماگری بود که دید و نگاه آلمانی‌زبان‌ها را به سینما باز کرد. بسیاری او را مهمترین سینماگر حوزه آلمانی‌زبان می‌دانند. در تأثیر و نفوذ او بر نسل‌های بعدی فیلم‌سازان جهان، خواه در اروپا و خواه در هالیوود، شک و تردیدی نیست. او با آفریدن آثاری چون "متروپولیس" و "ام" فیلم‌سازان نسل‌های بعد را تحت تأثیر قرار داد. ۵ دسامبر ۲۰۱۵ مصادف بود با صد و بیست و پنجمین زادروز لانگ.

فیلم "استیو جابز"، به کارگردانی دنی بویل از فیلم‌های بود که در ماه اکتبر ۲۰۱۵ به نمایش درآمد. این فیلم بر اساس زندگی استیو جابز، مدیر مشهور کمپانی اپل ساخته شده که در سال ۲۰۱۱ درگذشت. بویل در تازه‌ترین اثر خود کوشیده، خصلت‌ها و ابعاد گوناگون این شخصیت سرشار از تضاد را به نمایش بگذارد. بازی درخشان مایکل فسبندر، بازیگر آلمانی ـ ایرلندی در نقش جابز در استقبال منتقدان از این فیلم سهم بسزایی داشت.

سر کریستوفر لی، بازیگر نقش دراکولا، روز هفتم ژوئن در سن ۹۳ سالگی درگذشت. مهارت در بازی نقش‌های خوفناک، او را به یکی از مشهورترین هنرپیشه‌های جهان و چهره‌ای فراموش‌نشدنی تبدیل کرد. او در طی فعالیت هنری‌اش در نقش‌های گوناگون ظاهر شد و از سال ۱۹۴۶ در ساخت بیش از ۲۷۵ فیلم سهیم بود. الیزابت دوم، ملکه بریتانیا در سال ۱۹۹۲ نشان "شوالیه" را به او داد و از آن پس او "سر کریستوفر لی" خوانده شد.

وس کریون، کارگردان صاحب‌سبک فیلم‌های ژانر وحشت روز ۳۱ اوت ۲۰۱۵ در پی ابتلا به سرطان مغز در سن ۷۶ سالگی در خانه‌اش در لس‌آنجلس درگذشت. او کارگردانی فیلم‌های مشهوری نظیر "کابوس خیابان الم" و مجموعه فیلم‌های "جیغ" را در کارنامه‌اش داشت. "جیغ" با بودجه ۱۵ میلیون دلاری ساخته شد و توانست از فروش جهانی خود ۱۷۳ میلیون دلار نصیب سازندگانش کند.

با اکران افتتاحیه هفتمین قسمت از مجموعه "جنگ ستارگان" انتظار هواداران بالاخره به سر رسید. تنها در آلمان صدها هزار بلیت این فیلم پیش‌فروش شد و پیش‌بینی می‌شود که "جنگ ستارگان ۷: نیرو برمی‌خیزد" از لحاظ گیشه رکوردشکنی کند. این فیلم را جی‌‌.جی. آبرامز کارگردانی کرده است. پدر و خالق "جنگ ستارگان" جرج لوکاس است که در سال ۲۰۱۲ حق و حقوق ساختن قسمت‌هایی تازه از این مجموعه را به کمپانی دیزنی فروخت.

به نوشته نشریه فوربس، کریس ایوانز پردرآمدترین بازیگر در سال ۲۰۱۵ بوده است. او با نزدیک به بیش از ۱۸۲ میلیون دلار گوی سبقت را از همکاران خود ربود و رتبه نخست فهرست فوربس را به خود اختصاص داد. "چهار شگفت‌انگیز"، "انتقا‌مجویان" و "کاپیتان آمریکا" از فیلم‌های معروف او هستند.