گشایش نمایشگاه کتاب لایپزیگ با موضوع محوری پناهجویان

نمایشگاه بین‌المللی کتاب لایپزیگ روز پنجشنبه (۱۷ مارس / ۲۷ اسفند) رسما کار خود را آغاز کرد و تا روز یکشنبه (۲۰ مارس) ادامه دارد.

در نمایشگاه امسال بیش از ۲۲۵۰ بنگاه انتشاراتی از ۴۲ کشور جهان حضور دارند. اکثر شرکت‌کنندگان بنگاه‌های انتشاراتی آلمانی هستد و ۴۰۰ غرفه از شمار یادشده به بنگاه‌های انتشارتی خارجی اختصاص دارند.

علاقمندان کتاب برخلاف نمایشگاه جهانی کتاب فرانکفورت که درهای آن تنها در دو روز پایانی به روی عموم باز است، می‌توانند در همه روزها از نمایشگاه کتاب لایپزیگ دیدن کنند. هر سال حدود ۲۵۰ هزار نفر راهی نمایشگاه کتاب لایپزیگ می‌شوند.

این دوره از نمایشگاه کتاب لایپزیگ به ویژه به خاطر بحران پناهجویان رنگ و بویی سیاسی به خود گرفته است. در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه که شامگاه چهارشنبه (۱۶ مارس) برگزار شد، روی ۱۹۰۰ صندلی چیده‌ شده در سالن اصلی برگه‌ای با شعار "در راستای واژه و آزادی" گذاشته شده بود، تا حضار آن را بالای سر خود نگه دارند.

هاینریش ریتمولر، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان آلمان، این ابتکار عمل را واکنشی به خدشه‌دار شدن ارزش‌های مدنی و انسانی در این کشور دانست.

او افزود در برابر کسانی که بدون ارائه راه‌حل فقط مطالبات سیاسی خود را بیان می‌کنند یا به تبلیغات تصویرگرایانه‌ ساده متوسل می‌شوند و صدایشان بسیار بلندتر از کسانی در جامعه است که واقعا می‌اندیشند و تأمل می‌کنند، به قطب دیگری نیاز داریم.

سخنان رئیس‌اتحادیه ناشران و کتابفروشان آلمان به ویژه از این لحاظ حائز اهمیت است که شهر لایپزیگ در ایالت زاکسن قرار دارد؛ ایالتی که در ماه‌های اخیر به خاطر حملات بیگانه‌ستیزانه و نژادپرستی خبرساز بوده است.

"سایه‌ی پناهجویان"

نمایشگاه‌ها به طور معمول محفل و فضایی هستند برای تبادل فرهنگ‌ها و اقوام. البته این بار مسئله پناهجویان و پناهندگان بر نمایشگاه کتاب لایپزیگ سایه‌افکن شده است.

تا اواسط ماه دسامبر سال گذشته میلادی (تا حدود سه ماه پیش) نزدیک به ۱۸۰۰ پناهجو در سالن‌های نمایشگاه لایپزیگ اسکان داده شده بودند. در حال حاضر سالن‌هایی کوچک در محوطه‌ نمایشگاه به پناهجویان تازه‌وارد اختصاص داده شده، تا آنان آرام‌آرام به آلمان و آنچه در این کشور انتظارشان را می‌کشد، عادت کنند و آن را درک کنند.

پناهجویی، مهاجرت و همگرایی اجتماعی و همچنین اهمیت آزادی اندیشه و آزادی بیان از موضوعات محوری این دوره از نمایشگاه بین‌المللی کتاب لایپزیگ است.

رئیس نمایشگاه لایزپیگ در این باره می‌گوید: «آزادی اندیشه اساس و پایه‌ کردارها در عرصه بین‌المللی و حوزه فعالیت ما است. تنها از طریق گفت‌وگوهایی باز و بی‌پرده است که می‌توان در فراسوی مرزها وارد عمل شد.»

آزادی اندیشه و آزادی بیان از نکاتی است که اتحادیه ناشران و کتابفروشان آلمان نیز بر آن تأکید دارد. آلکساندر اسکیپیس، مدیر اجرایی این اتحادیه روند و تحولات جهانی در این ارتباط را با نگرانی دنبال می‌کند.

این اتحادیه به همراه انجمن جهانی قلم (PEN) و گردانندگان نمایشگاه کتاب لایپزیگ ابتکارعمل‌ها و برنامه‌هایی گوناگونی در ایام برگزاری این نمایشگاه تدارک دیده که هدف آن پشتیبانی از نویسندگان، دگراندیشان، اصحاب رسانه‌ها و کنشگران فضای مجازی است که در بند به سر می‌برند.

در طول نمایشگاه نیز مراسم و نشست‌های کتابخوانی متعددی برگزار می‌شود که شماری از آنها به موضوع پناهجویان و مهاجران اختصاص دارد. همچنین قرار است که در میزگردهای گوناگون به این موضوع پرداخته شود.

یکی از برنامه‌هایی که در این راستا برگزار خواهد شد، "اروپا ۲۱" نام دارد که قرار است فضایی باشد برای بحث و اندیشه و تبادل نظر درباره "جامعه‌ فردا".

قرار است که بیش از ۲۰۰ روشنفکر، نویسنده و هنرمند نظرات، تجربیات و راهکارهای خود در ارتباط پناهجویی و مهاجرت را ارائه دهند و به سناریوهایی گوناگون ممکن از جامعه‌ی فردا بپردازند.