یمن درگیر بزرگترین بحران تاریخ خود
۱۳۹۴ فروردین ۴, سهشنبه
جمال بن عمر، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن، برنامههای مذاکرات صلح یمن را تنظیم کرده است، اما گرچه او در این باره سخنی نگفته، سیاستمداران یمنی در گفتوگو با خبرگزاری آلمان کوشش سازمان ملل متحد را برای تحقق برنامه صلح در این کشور تایید کردهاند.
مذاکرات صلح قرار است در شرایطی برگزار شود که شبهنظامیان شیعیمذهب حوثی یمن شمال و صنعا، پایتخت این کشور را فتح کردهاند و عبدربه منصور هادی، رئیس جمهوری یمن نیز به شهر بندری عدن در جنوب کشور گریخته و بخشی از هیئت دولت این کشور زیر نظر شبهنظامیان شیعیمذهب حوثی یمنقرار دارند.
عبدربه منصور هادی، رئیس جمهوری یمن و خالد بحاح، نخستوزیر این کشور، روز پنجشنبه (۲۲ ژانویه/ ۲ بهمن) استعفا کردند. این کنارهگیریها پس از آن صورت گرفت که شبهنظامیان حوثی روز سهشنبه (۲۰ ژانویه/ ۳۰ دی) نخست کاخ ریاست جمهوری را تصرف کرده و سپس ساختمان محل استقرار دولت را به محاصره خود درآوردند.
رئیس جمهوری یمن که در صنعا پایتخت یمن به حبس خانگی محکوم شده بود، در ماه فوریه سال جاری میلادی به شهر بندری عدن در جنوب این کشور گریخت.
شبهنظامیان شیعیمذهب حوثی یمن روز دوشنبه (۳ فروردین / ۲۳ مارس) نیروهایی را به جنوب این کشور ارسال کردند. آنها میکوشند رئیس جمهوری کشور را که مورد تایید مقامات جهانی است، یا دستگیر و یا مجبور به فرار از کشور کنند.
درگیری میان شیعیان و سنیمذهبان ۳۰ کشته برجای گذاشت
در جریان نبرد میان موافقان و مخالفان عبدربه منصور هادی، رئیس جمهوری یمن دست کم ۳۰ نفر کشته شدند. خبرگزاری فرانسه به نقل از رهبران قبایل یمن گزارش داد که این درگیری در استان بیضاء میان شبهنظامیان حوثی با حمایت هواداران رئیس جمهوری پیشین یمن، علی عبدالله صالح، علیه نفرات قبایل سنیمذهب این کشور جریان دارد. گفته میشود در جریان این درگیری ۹ نفر از افراد قبایل سنیمذهب و ۱۵ مبارز شبهنظامی شیعی کشته شدهاند.
در استان مارب یمن نیز که در شرق صنعا، پایتخت یمن واقع است، درگیریهای سختی میان شبهنظامیان حوثی و حامیان رئیس جمهوری پیشین یمن از یکسو و هواداران عبد ربه منصور هادی، رئیس جمهوری این کشور، از سوی دیگر درگرفته است. گفته میشود تلفات دوطرف در این درگیری بسیار زیاد بوده و سنیمذهبان موفق شدهاند شبهنظامیان حوثی را به عقبنشینی وادارند.
علی عبدالله صالح، رئیس جمهوری پیشین یمن که هنوز طرفدارانی در ارتش این کشور دارد، مجبور شد در سال ۲۰۱۲ پس از تظاهرات وسیع در سراسر کشور استعفا کند. او را متهم میکنند که از قدرت خود در ارتش به نفع شبهنظامیان شیعیمذهب حوثی استفاده کرده و آنها را از کوههای شمال یمن به سوی عدن در جنوب کشور به حرکت درآورده است.
حمله شیعیان حوثی به جنوب یمن
حوثیها به اقلیت زیدی یمن تعلق دارند که حدود ۳۰ درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند و اکثرا در شمال غربی یمن سکونت دارند. زیدیها یکی از فرقههای نزدیک به شیعه هستند. اکثریت مردم یمن سنیمذهب هستند.
حوثیها تا سال ۱۹۶۲ حدود هزار سال بود که در کوههای شمالی یمن زندگی میکردند و رهبرشان یکی از امامهایشان بود. درگیری میان حوثیها و دولت مرکزی یمن از سال ۲۰۰۴ آغاز شد. دولت مرکزی حوثیها را به تجزیهطلبی و برقراری حاکمیت شیعی در شمال غربی یمن متهم میکرد و بر این نظر بود که شبهنظامیان حوثی مورد حمایت مالی و تسلیحاتی ایران هستند. سران یمن بارها ایران را به دخالت در امور داخلی یمن متهم کردهاند.
شورشیان حوثی هرچند مخالف شبکه تروریستی القاعده هستند، اما با غرب و ایالات محده آمریکا نیز مخالفت میکنند و در تظاهرات خود پلاکاردهایی با شعار "مرگ بر آمریکا" و "مرگ بر اسرائیل" در دست میگیرند.
موج سلاح در یمن
نتایج یک پروژه تحقیقاتی در باره سلاحهای موجود در یمن مشخص کرده است که بهطور متوسط هر شهروند مذکر در این کشور یک سلاح دارد. البته در این تحقیق نوزادان مذکر و همچنین سالمندان یمنی نیز در محاسبات منظور شدهاند.
این پراکندگی بینظیر سلاح در دست شهروندان کشور در کنار سیستم ناکارای رهبری در جامعه یمن کار را به جایی رسانده که یمن دهها سال است از بحرانی به بحران دیگر میغلطد. اما تاکنون در تاریخ یمن هیچ گاه وضعیت این کشور تا این حد بحرانی نبوده است.
شبکه تروریستی القاعده
شبهنظامیان جهادگرا در یمن میکوشند از هرج و مرج سیاسی سوءاستفاده کرده و با گروگانگیری و انفجارهای متعدد مواضع خود را تحکیم بخشند. شبکه تروریستی القاعده پانزده سال است در یمن فعالیت میکند. شاخه یمن القاعده یکی از خشنترین شاخههای این شبکه است. القاعده یمن تاکنون مسئولیت چندین حمله تروریستی را در جهان به عهده گرفته است.
آخرین حمله شبکه تروریستی القاعده یمن حمله به روزنامه طنز "شارلی ابدو" در پاریس بود. القاعده به طور منظم به مسئولان بلندپایه سیاسی در یمن حمله میکند و آنها را به کام مرگ میبرد. حملات هواپیماهای بیسرنشین آمریکا به این گروه تروریستی تاکنون نتیجه مطلوبی نداشته و جنوب یمن در مجموع زیر فرمان القاعده است.
جریان تروریستی "دولت اسلامی"
رقیب شبکه تروریستی القاعده در یمن جریان "دولت اسلامی" است. تروریستهای "دولت اسلامی" سعی میکنند در یمن جای پای خود را سفت کنند. "دولت اسلامی" در سال ۲۰۱۴ اعلام کرد که شاخه یمن این گروه در یمن فعال شده است.
روز جمعه (۲۹ اسفند / ۲۰ مارس) شدیدترین سوءقصد انتحاری این گروه تروریستی در یمن انجام شد. پنج سوءقصدکننده انتحاری در دو مسجد شیعیان با انفجار خود بیش از ۱۲۰ نفر را به کام مرگ بردند.