Нобелова награда за мир за противниците на атомско оружје
11 октомври 2024Нобеловата награда за мир за 2024 година оди во рацете на јапонската мировна организација Нихон Хиданкио. Организацијата е одликувана за нејзината посветеност на свет без нуклеарно оружје, како што соопшти норвешкиот Нобелов комитет во Осло.
Јорген Ватне Фриднес, претседател на Норвешкиот Нобелов комитет, изјави дека табуто за употреба на нуклеарно оружје е под притисок. Според него, Нобеловиот комитет сака „да им оддаде почит на сите преживеани кои, и покрај физичкото страдање и болните спомени, избраа да ги искористат своите скапи искуства за да негуваат надеж и посветеност за мир".
Организацијата Нихон Хиданкио е основана од преживеаните од американските атомски бомбардирања врз Хирошима и Нагасаки. Во Јапонија се нарекуваат и хибакуша. Се проценува дека повеќе од 200.000 луѓе загинале директно за време или како резултат на атомските бомби на 6-ти и 9-ти август 1945 година.
Претседавачот на Нихон Хиданкио, Тошиуки Мимаки, кој се наоѓал во Градското собрание на Хирошима за време на објавата, се радуваше и имаше солзи во очите кога ја прими веста. Нобеловата награда за мир е дотирана со единаесет милиони шведски круни (околу 967.000 евра).
Во време на војна на Блискиот Исток, војна во Украина и десетици други конфликти, немаше јасен фаворит за Нобеловата награда за мир оваа година. Овој пат беа номинирани вкупно 286 кандидати, од кои 197 личности и 89 организации. Тоа беше значително помалку од претходните години.
И во минатото веќе им беа доделени признанија од Комитетот за Нобелова награда на луѓе и организациите посветени на нуклеарно разоружување. Меѓународната кампања за укинување на нуклеарното оружје ја доби наградата за мир во 2017 година. Минатата година, затворената иранска активистка Наргес Мохамади беше наградена за нејзиниот ангажман за правата на жените и демократијата и против смртната казна.
Меѓу познатите добитници на Нобеловата награда за мир беа Нелсон Мандела (1993), Вили Брант (1971), Мајка Тереза (1979) и Алберт Швајцер (1952).
Нобеловата награда за мир се смета за најважната светска награда за достигнувања во разоружувањето, зачувувањето на мирот и човековите права. Оваа недела во Стокхолм беа објавени овогодинешните добитници на Нобеловата награда во категориите медицина, физика, хемија и литература.Наградата за економија ќе следи во понеделник.
Сите Нобелови награди традиционално се доделуваат на годишнината од смртта на Алфред Нобел на 10 декември - Нобеловата награда за мир е единствената која не се доделува во Стокхолм, туку во Осло.