Црногорскиот-дијалект на српскиот или посебен јазик?

Црногорскиот јазик официјално стана национален јазик во 2007 година, една година откако малата држава се отцепи од големата сестра Србија. Подржувачите велат дека меѓу црногорскиот и српскиот јазик постојат разлики пред се во вокабуларот и во изговорот. Зборот „млеко“ од српскиот јазик, на пример, на црногорски се изговара „млијеко“. Најголемата разлика според нив се наоѓа во новите две букви и гласови.

Но, дали може да се каже дека е конституиран нов јазик или пак тој е само дијалект на српскиот јазик? Јелена Сушиќ од Центарот во Подгорица вели: „Ако постојат српски, хрватски и босански, зошто не би постоел и црногорски јазик? Постои црногорска нација, а секоја нација има своја религија, култура, традиција и во црногорската култура имаме така да го наречеме специфичен јазик.“

Многу Црногорци не веруваат во посебноста на јазикот

Во училиштата низ земјата тој не се именува конкретно, туку се користи изразот „мајчин јазик“. Учителката во основно училиште Јелена Беговиќ предава „мајчин јазик“ и го објаснува концептот на овој предмет: „Името на јзикот ја одразува лингвистичката различност. Затоа ова решение е добро, бидејќи сите сме исти. Не постојат разлики. На училиште не зборуваме за политички разлики, а името на јазикот во Црна Гора е политичка тема.“

Прашањето за јазикот навистина стана голема политичка тема во Црна Гора. Националистичките политичари и српската опозиција водат своевидна лингвистичка војна. Фронтот е посебно видлив на универзитетот во градот Никшиќ. Во зградата на универзитетот на факултетот за филологија се предава за српскиот јазик. Горан Радоњиќ е српски професор за литература и член на опозициската партија Српска Демократија. Тој вели дека единствената разлика меѓу српскиот и црногорскиот е политичката иделогоија што стои зад нив. И вели, дека луѓето што го бранат српскиот јазик веќе не можат да го прават тоа јавно.

Мала држава со голема национална гордост

„Ако сакате да ја задржите вашата работа мора да прифатите дека црногорски јазик постои и активно се зборува. Сите оние кои работат во државни институции се плашат да не ја загубат својата работа или пак да бидат сметани за предавници. Цел на еден јазик е да се овозможи комуникација меѓу луѓето. Кога создавате нов јазик создавате и нова бариера помеѓу нив.“

Малата држава Црна Гора има само 650.000 жители, но затоа пак, голема национална гордост. Прашањето што се поставува е дали јазичниот конфликт не го попречува зацврстувањето на нејзиниот идентитет, кој е поразличен од Србија.

Автор: Марк Лоуен / Бисера Огњановска Митров

Редактор: Жана Ацеска