40 lat Greenpeace

Historia Greenpeace zaczęła się 15 września 1971 roku. Tego dnia mała grupa aktywistów wystartowała niewielką łodzią z Vancouver na zachodnim wybrzeżu Kanady w kierunku wysp Aleuckich. Zamierzali udaremnić próby przeprowadzenia przez rząd USA testów atomowych u wybrzeży Alaski. Swej pierwszej ekspedycji nadali symboliczną nazwę "Greenpeace" będącą zbitką dwóch słów: „zielony” i „pokój”. Co prawda wyprawa nie udała się, ale dzięki nietypowej akcji grupa zyskała światową sławę.

Walka bez przemocy

Walkę, którą Greenpeace prowadzi od tego czasu, można przyrównać do walki Dawida z Goliatem. Z pomocą najprostszych środków organizacja walczy przeciwko niszczeniu środowiska naturalnego, przeciwko wyrębom lasów w Amazonii, odławianiu wielorybów, przeciwko trującym odpadom, zmianom klimatycznym i użyciu energii nuklearnej. Akcje pilnie śledzone przez media mają wielki wpływ na opinię publiczną, która reaguje z oburzeniem na brutalne reakcje przeciwników Greenpeace. Jedną z najbardziej dramatycznych była akcja z 10 lipca 1985 roku. Nurkowie francuskiego wywiadu przyczepili bombę do dziobu statku "Rainbow", należącego do Greenpeace. Załoga chciała zapobiec testom nuklearnym na Pacyfiku. W akcji zginął fotograf organizacji Fernando Pereira.

Niezwykłe metody

Greenpeace działa zwykle z zaskoczenia oraz używa jasno czytelnej symboliki. Na przykład rozwiesza transparenty na kominach zakładów chemicznych, siłowni atomowych oraz elektrowni węglowych, informując o zagrożeniu. Działacze Greenpeace na łodziach pontonowych utrudniają niejednokrotnie statkom rybackim połów wielorybów. Jedną z bardziej spektakularnych akcji było zajęcie przez Greenpeace wieży wiertniczej „Brent Spar” na Morzu Płn. w 1995 roku, którą koncern Shella chciał zatopić. Organizacja nawoływała wtedy kierowców samochodów do bojkotowania stacji benzynowych tego koncernu.

Liczący się głos ekspertów

Z małej grupki aktywistów Greenpeace zamienił się tym czasem we wpływową  międzynarodową organizację z siedzibą w Amsterdamie. Greenpeace zrzesza 40 oddziałów na wszystkich kontynentach. Organizacja pełni funkcję obserwatora przy ONZ. Z niezależnych porad Greenpeace często korzysta się podczas konferencji dotyczących ochrony środowiska czy ochrony klimatu. Ranga organizacji jest tym czasem tak wysoka, że mało kto z polityków czy koncernów odważyłby się zlekceważyć działanie czy opinię Greenpeace.

Sponsorzy

Organizacja finansowana jest z darowizn. Wiarygodność Greenpeace podkreśla fakt, że nie korzysta ona z pieniędzy pochodzących ze środowisk politycznych lub przemysłowych. W 2010 roku na konto organizacji wpłynęło 230 milionów euro. Najsilniejszym finansowo oddziałem Greenpeace jest oddział niemiecki liczący 500 tysięcy członków, który wygospodarowuje 1/5 całego dochodu tej organizacji. Z tych pieniędzy finansowanych jest 150 pełnych etatów Greenpeace w Niemczech.

Chroniąc konsumenta

Wielką rolę w polityce Greenpeace odgrywa konsument, którego ostrzega się przed trującymi składnikami w zabawkach lub w żywności, prowadząc własne analizy oraz wydając własne poradniki. Zarówno konsumenci, jak i koncerny spożywcze oraz rolnicy traktują poważnie ostrzeżenia Greenpeace. Dzięki kampaniom tej organizacji obniżono m. in. zawartość pestycydów w żywności oraz zakazano wprowadzenia na rynek europejski artykułów spożywczych genetycznie modyfikowanych.

Lobby ekologów

Do zadań Greenpeace należy też lobbing. 16 pracowników organizacji usiłuje w Brukseli wpłynąć na unijną politykę dotyczącą ochrony środowiska. W porównaniu z potężnym lobbingiem przemysłu motoryzacyjnego, chemicznego, węglowego czy atomowego, który tworzą tysiące pracowników, mała reprezentacja Greenpeace w Brukseli pasuje do starego obrazu sprzed 40 lat. Walkę Greenpeace można przyrównać w dalszym ciągu do walki Dawida z Goliatem.

Gero Rueter/ Alexandra Jarecka

red.odp.: Iwona Metzner