Dachau. "Szczególne miejsce dla polskiego Kościoła"

Dokładnie w południe, w 70. rocznicę wyzwolenia obozu, polscy i niemieccy duchowni odprawili mszę za więzionych i pomordowanych w Dachau. Liturgii przewodniczyli wspólnie przewodniczący episkopatów Polski i Niemiec abp Stanisław Gądecki oraz kardynał Reinhard Marx, który wygłosił też homilię.

W Dachau co trzeci więzień był Polakiem

- Jest to szczególne miejsce dla polskiego Kościoła - powiedział Marx w swoim kazaniu. – Obywatele polscy, 41 tys. osób, stanowili najliczniejszą grupę narodową wśród więźniów. W ich gronie było 1780 książy, z których przynajmniej 868 poniosło śmierć – dodał.

Przypomniał, że „polscy księża, jako ludzie Kościoła, należeli do elity polskiego narodu, którzy ucieleśniali polską kulturę i dawali społeczeństwu moralną siłę”.- Oddzielić pasterzy od owczarni to była część polityki wyniszczania i zniewolenia, którą nazistowskie Niemcy prowadziły w stosunku do narodów słowiańskich i do Polski - podkreślił niemiecki hierarcha.

Dachau – obozem wzorcowym nazistów

KL Dachau powstał już w 1933 roku. Uchodzi za najstarszy obóz koncentracyjny. Niemieccy naziści uważali go za "wzorcowy". W ciągu 12 lat istnienia w obozie przebywało łącznie ok. 200 tys. osób. Ponad 40 tys. zostało zamordowanych, a wielu wywieziono do innych obozów, gdzie zginęli. W czasie II wojny światowej był to główny ośrodek eksterminacji duchowieństwa w okupowanej Europie - duchownych katolickich, protestanckich i prawosławnych.

Cierpienia duchownych w tym hitlerowskim obozie długo pozostawały nieznane. Władze komunistyczne PRL zabroniły mówienia o martyrologii duchowieństwa polskiego w czasie wojny. Deportacje duchownych do Dachau były częścią planu likwidacji polskiej inteligencji przez nazistowskie Niemcy. Na wielu przeprowadzano tu eksperymenty pseudomedyczne.

Wyzwolenie w ostatniej chwili

W połowie kwietnia 1945 roku szef SS Heinrich Himmler wydał rozkaz zamordowania więźniów. Egzekucje zaplanowano na wieczór, 29 kwietnia 1945. Kilka godzin wcześniej do obozu wkroczyły oddziały amerykańskie.

Msza przypomniała o męczeństwie polskich duchownych w byłym obozie koncentracyjnym.

Po południu odbyła się druga msza, tym razem w katedrze we Fryzyndze, podczas której duchowni modlili się o pokój i pojednanie. Wśród przybyłych pielgrzymów byli przedstawiciele większości polskich diecezji. Łącznie przybyło ok. 800 osób, w tym 40 biskupów.

Róża Romaniec, Dachau/ Monachium