Beethoven, Liszt i Bregovic

W roku Liszta rozpoczęty w piątek (9.9.11) kolejny Festiwal Beethovenowski w Bonn koncentruje się na postaci, która powołała go do życia. W 1845 roku, z okazji 75. rocznicy urodzin Beethovena (1770-1827), na Münsterplatz, centralnym placu w Bonn, odsłonięto pomnik kompozytora - do dziś najsłynniejszego syna tego miasta. Z tej okazji Liszt zorganizował tu trzydniowy festiwal. Była to absolutna nowość - jeszcze nigdy przedtem nie czczono w taki sposób urodzin nieżyjącego kompozytora.

Ferenc Liszt był nie tylko kompozytorem i genialnym wirtuozem fortepianu (swego czasu przyjaźnił się z Chopinem), ale i - mówiąc współczesnym językiem - charyzmatycznym menedżerem kultury.

Koncert, który w 1845 otworzył zorganizowany przez niego festiwal, odtworzony zostanie 7 października 2011 roku w Bońskiej Filharmonii. Renomowany zespół Concerto Köln zagra na instrumentach z epoki Beethovena i Liszta m. in.  uwerturę do "Koriolana", V symfonię i V koncert fortepianowy Beethovena. W 1845 roku solistą był sam Liszt, w 2011 partię fortepianu zagra Alexander Melnikov.

Muzyka przyszłości i gwiazdy estrady

"Muzyka przyszłości" to motto tegorocznego (2011) Festiwalu Beethovenowskiego. To nawiązanie właśnie do Ferenca Liszta i stworzonej przez niego "nowej szkoły niemieckiej". Ruch ten od połowy XIX wieku promował nie tylko nowe ideały w sztuce, ale i przyczynił się do rozwoju nowych gatunków muzycznych jak np. poematu symfonicznego. W czasie "Nocy Liszta" (24.09.11) w ramach dziesięciu koncertów pokazane zostaną różne strony twórczości słynnego Węgra.

Ferenc Liszt - podobnie jak Chopin - inspirował się między innymi muzyką ludową swojej ojczyzny. Dlatego w Bonn wystąpią muzycy, którzy dziś sięgają po inspirację z tych źródeł jak zespół Gypsy Devils z Paulem Guldą. Będzie też znany w Polsce Goran Bregovic.

Jednak znakomita większość wykonawców to gwiazdy muzyki poważnej jak skrzypaczka Anne-Sophie Mutter, czy pianiści Hélène Grimaud, Murray Perahia i Arkadij Wołodos. Będą też świetne orkiestry jak London Symphony Orchestra i mistrzowie batuty jak Sir Colin Davis czy Sir John Eliot Gardiner. W ciągu miesiąca zaplanowane są 62 koncerty.

Niezwykłe warsztaty muzyczne

Tradycją festiwalu od 11 lat jest zapraszanie orkiestry akademickiej z zagranicy na kilkudniowe warsztaty muzyczne. W tym roku do Bonn na zaproszenie Deutsche Welle i Festiwalu Beethovenowskiego przyjedzie Narodowa Orkiestra Młodzieżowa Iraku. Młodzi muzycy - Kurdowie i Arabowie - zagrają w Filharmonii Bońskiej 1 października. "To, że istnieje taka orkiestra, składająca się z muzyków z całego Iraku, jest zadziwiające, bo muzyka poważna nie ma tam długiej tradycji" - mówi szefowa festiwalu Ilona Schmiel. "Mam wrażenie, że młodzi ludzie, którzy tam żyją, marzą nie tylko o tym, by odbudować wspólnie ich kraj, ale i znaleźć język muzyczny, w którym mogliby się porozumiewać. Język, który byłby w stanie przezwyciężyć wszystkie granice" - dodaje.

Ilona Schmiel jest przekonana, że to przesłanie jest bardzo ważne także dla europejskiej publiczności. "Jeśli te warsztaty przyczynią się do zmiany sposobu postrzegania tego kraju, to znaczy, że obok muzyki może wydarzyć się bardzo, bardzo wiele."  

Marita Berg / Bartosz Dudek

red. odp. Alexandra Jarecka