Dietmar Nietan: Szansa na nowe otwarcie w relacjach z Polską

DW: Wszystko wskazuje na to, że PiS nie stworzy nowego rządu w Polsce. Jak może to odmienić relacje między Niemcami a Polską? 

- Ludzie w Polsce pokazali w imponujący sposób, z najwyższą od 1989 roku frekwencją, że stoją po stronie demokracji. Poczekajmy teraz na powstanie nowego rządu. Ale niezależnie od tego kiedy zostanie powołany, istnieje obecnie wielka szansa na nowy początek w niemiecko-polskich relacjach, którą obie strony powinny zdecydowanie wykorzystać. Chcemy jak najbliżej współpracować z naszymi sąsiadami w Polsce, zwłaszcza w tych sprawach albo obszarach polityki, które są ważne dla ludzi w Polsce. Powtarzam: dla ludzi, a nie tylko dla jakiejś konkretnej partii.

Jakie to sprawy?

- Chodzi o takie kwestie jak sposób obchodzenia się Niemiec z historią, o to, co możemy zrobić, aby pokazać, że nigdy nie zapomnimy o niewyobrażalnych krzywdach, jakie Niemcy wyrządzili Polakom pomiędzy 1939 a 1945 rokiem. Powinniśmy też szukać bliższego porozumienia z Polską, gdy chodzi o najważniejsze tematy w polityce europejskiej. I byłoby dobrze, gdybyśmy publicznie częściej okazywali naszą empatię dla ludzi w Polsce. Na przykład wobec wspaniałego polskiego wsparcia dla Ukrainy albo wobec żyjących tu u nas obywatelek i obywateli polskiego pochodzenia.

W jakich dziedzinach można by szybko wysłać taki sygnał?

- Na przykład w sprawie rozbudowy transgranicznych połączeń transportowych, głównie komunikacji kolejowej. Także w kwestii partnerstwa energetycznego, bezpieczeństwa energetycznego, w sprawie stawiania czoła rosyjskiemu imperializmowi, czy też pogłębiając współpracę na rzecz lepszego zabezpieczenia wschodniej flanki NATO. Całkiem w myśl ogłoszonego u nas zwrotu (Zeitenwende), w ramach którego my, Niemcy, zobowiązaliśmy się robić więcej na rzecz naszego wspólnego bezpieczeństwa w Europie.

Rząd PiS nie był szczególnie przyjaźnie nastawiony do Niemiec i chętnie sięgał po antyniemiecką retorykę. Wraz z nowym rządem w Polsce klimat relacji zapewne szybko się poprawi. Ale czy na tym się nie skończy? Czy stosunki zostaną wypełnione konkretami?

- Jesteśmy świadomi tego, że niemiecka polityka wobec Europy Środkowo-Wschodniej, niemiecka polityka wobec Rosji, rozczarowała wiele osób nie tylko w Polsce, ale zwłaszcza w Polsce. Najpóźniej od momentu ataku Rosji na Ukrainę jest dla nas w Berlinie jasne, że tylko bezpieczeństwo naszych partnerów w Europie Środkowo-Wschodniej daje bezpieczeństwo i wolność w Europie, w tym w Niemczech. Polska jest i pozostaje naszym dużym sąsiadem na wschodzie, który w szczególny sposób leży nam na sercu. Nasz komunikat musi być jasny: Chcemy bliższego i bardziej przyjacielskiego partnerstwa z Polską niż było to do tej pory.

Mówił Pan o nowym początku. Czy Berlin jest na to gotowy?

- Tak, widzę tę gotowość. Jako partnerzy w Europie mamy wspólną odpowiedzialność za dobrosąsiedzkie stosunki i bezpieczeństwo w Europie. I na rzecz tego chcemy razem pracować. Wsparcie dla Ukrainy jest przy tym centralnym, łączącym elementem pomiędzy Berlinem i Warszawą. A gdy znowu będziemy prowadzić bliższą współpracę, z większym zaufaniem, to skorzystają z tego nie tylko ludzie w Niemczech i Polsce, ale byłoby to też błogosławieństwem dla jedności Europy. Dlatego jako koordynator będę też nadal na wszystkich szczeblach zabiegał o to, abyśmy wspólnie pożegnali epokę lodowcową w relacjach polsko-niemieckich.

*Dietmar Nietan, rocznik 1964,  jest posłem do Bundestagu z ramienia  Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (SPD). Jest także członkiem zarządu tej partii. Od marca 2022 jest koordynatorem rządu Niemiec ds. współpracy z Polską.