Festiwal Beethovena pod znakiem kobiecości

Sprzeczność jest jedynie pozorna. Oto Mahler, jeden z najwybitniejszych kontynuatorów twórczości Beethovena, skomponował II Symfonię pod wpływem lektury „Dziadów” Mickiewicza – niemiecki przekład Siegfrieda Lipinera ukazał się w 1887 roku – oraz, koszmarnych ponoć, snów, w których jedyną jasną postacią, była Frau Weber, w owym czasie kochanka kompozytora. Najważniejsze: powstało wspaniałe dzieło. II Symfonię wykona na Festiwalu orkiestra Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Antoniego Wita.

Kobiety z pasją i pasje oratoryjne

Ale przecież w programie są również kompozycje żony Gustava Mahlera, Almy. Wątek kobiecości rozwinie też wybitna śpiewaczka niemiecka, Petra Lang, która wystąpi z recitalem pieśni Richarda Wagnera, zadedykowanych jego niespełnionej miłości, Matyldzie Wesendonck. Świetna interpretatorka muzyki współczesnej, a zarazem kompozytorka, Agata Zubel, będzie śpiewać w Pasji według św. Mateusza, jednym z trzech największych w świecie dzieł oratoryjnych.

Dwa pozostałe są także w programie Festiwalu Wielkanocnego. Drugie,Pasję według św, Jana jak i poprzednie, skomponował Jan Sebastian Bach. Dzieło trzecie to Krzysztofa Pendereckiego Pasja według św. Łukasza. Zdaniem wielu krytyków muzycznych, będą to zapewne największe wydarzenia tegorocznych spotkań pod patronatem Beethovena.

Pasję wg Św. Mateusza wykona Wrocławska Orkiestra Barokowa, Chór Filharmonii Wrocławskiej oraz Chór Chłopięcy tejże Filharmonii, a całość poprowadzi Andrzej Kosendiak. To na tym koncercie solistką będzie Agata Zubel. Pasję wg św. Jana, pod batutą Rolfa Becka, usłyszymy w wykonaniu Orkiestry Barokowej „Elbipolis” z Hamburga i Chóru Festiwalu w Szlezwiku–Holsztynie. Pasją wg Św. Łukasza dyrygować będzie sam kompozytor. Krzysztof Penderecki poprowadzi Orkiestrę Sinfonia Varsovia, Chór Filharmonii Narodowej, Chór Filharmonii i Opery Podlaskiej w Białymstoku, Chór "Dumka" z Kijowa i Warszawski Chór Chłopięcy. To ogromne przedsięwzięcie muzyczne zwieńczy Festiwal w Wielki Piątek.

Sukces w czasach zaciśniętych pasów

W sumie, słuchaczy oczekuje 20 koncertów symfonicznych i kameralnych, wśród nich światowej sławy Fine Arts Quartett, który występ w Warszawie poprzedził koncertem - Beethoven, Mozart, Brueckner - w Sukiennicach, w Krakowie. A tam, szczególna atrakcja - wystawa manuskryptów geniuszy muzycznych „Berlinki”. Kurator ekspozycji, Michał Lewicki tak pisze o niej we wstępie do katalogu Festiwalu: „Dla szerokiej publiczności wystawa jest do dnia dzisiejszego jedyną okazją zobaczenia najcenniejszych muzykaliów przechowywanych w Bibliotece Jagiellońskiej, które na co dzień udostępniane są jedynie w wyjątkowych przypadkach. Ekspozycje spotykają się niezmiennie z entuzjastycznym przyjęciem miłośników muzyki, wywołując nierzadko szczere wzruszenie”.

Niemałe emocje i świetne przyjęcie wywołał także recital sławnego niemieckiego pianisty, częstego gościa Festiwalu, Rudolfa Buchbindera. Beethovenowi co beethovenowskie: jednego dnia Buchbinder wykonał wszystkie koncerty fortepianowe patrona Festiwalu.

Mimo wielu głośnych nazwisk i świetnych zespołów, pojawiają się głosy, że tegoroczny program sprawia wrażenie nieco skromniejszego niż w poprzednich latach. Kryzys finansowy daje znać o sobie, szczodrość sponsorów szybciej osiąga granice. Ale w tych warunkach, tym większy sukces pani Elżbiety Pendereckiej, która pierwszy Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena zorganizowała w 1997 roku. W latach następnych Festiwal zyskał renomę europejskiego wydarzenia muzycznego i potwierdza ją jubileuszowa edycja piętnasta.

Tegoroczny 15. Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena potrwa do 22 kwietnia.

Michał Jaranowski, DW, Warszawa

red.odp.: Małgorzata Matzke