Już wkrótce kleszcze przez cały rok? A z nimi różne choroby

Gdy temperatura na zewnątrz rośnie, zaczyna się sezon na kleszcze. Niekiedy zdarza się to dość wcześnie. – W tym roku były już takie chwile, że kleszcze się tu i ówdzie uaktywniały – mówi Gerhard Dobler z Instytutu Mikrobiologii Niemieckich Sił Zbrojnych w Monachium. Generalnie ujmując, początek ich aktywności przesuwa się na wcześniejsze miesiące roku, wyjaśnia ekspert. – Świadczy o tym również fakt, że wcześniej pojawiają się przypadki kleszczowego zapalenia mózgu – podkreśla Dobler.

Już na początku marca Instytut Roberta Kocha (RKI) wskazał kolejne trzy strefy w Bawarii i Saksonii jako nowe niemieckie obszary ryzyka kleszczowego zapalenia mózgu. Kleszcze mogą przenosić wirusy. Większość zakażeń przebiega bez objawów. Ryzyko ciężkiej przebiegu choroby znacznie wzrasta u osób powyżej 60 roku życia. W pierwszej fazie często występują objawy grypopodobne, później może dojść do zapalenia mózgu, opon mózgowych lub rdzenia kręgowego.

Według RKI ryzyko zakażenia istnieje przede wszystkim w Bawarii i Badenii-Wirtembergii, południowej Hesji, południowo-wschodniej Turyngii, Saksonii i od ubiegłego roku także w południowo-wschodniej Brandenburgii. W innych landach istnieją pojedyncze obszary ryzyka. Ludziom żyjącym na obszarach ryzyka Stała Komisja do spraw Szczepień (Stiko) zaleca szczepienia przeciwko wczesnoletniemu kleszczowemu zapaleniu mózgu.

Borelioza jest wszędzie

Kleszcze mogą również przenosić patogeny boreliozy, zwanej też chorobą z Lyme, albo krętkowicą kleszczową. Do zakażenia często dochodzi w wiele godzin po przyssaniu się kleszcza. Według RKI choroba ta jest znacznie bardziej powszechna i występuje na terenie całych Niemiec. Często pierwszym objawem jest rosnące zaczerwienienie wokół miejsca przyssania. Pomimo szczepień liczba zachorowań na kleszczowe zapalenie mózgu według Doblera wzrasta od 2015 roku i to nie tylko w południowych Niemczech, ale także w Czechach, Austrii i Szwajcarii. – Sądzimy, że odgrywa w tym rolę zmiana klimatu, tylko jeszcze po prostu nie wiemy, jak to się dzieje – mówi.

Dlatego Dobler i jego zespół zbierają teraz kleszcze w obszarach ryzyka,aby zbadać je pod kątem obecności w nich wirusa. – Już w lutym odkryto kleszcze w parku w Monachium – mówi Dobler. Kryzys klimatyczny może być jego zdaniem również odpowiedzialny za to, że przypadki kleszczowego zapalenia mózgu mnożą się także na większych wysokościach nad poziomem morza.

Ekspert Volker Fingerle z bawarskiego Urzędu Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności w Erlangen uważa za prawdopodobne, że najczęściej występujący w tym kraju gatunek kleszcza, czyli kleszcz pospolity, może rozprzestrzenić się dalej na północ Europy. Pojedyncze badania wskazują już także, że coraz częściej mnoży się on na wyższych wysokościach. – Konieczne są jednak długoterminowe badania – podkreśla Fingerle.

Hyalomma – olbrzymie kleszcze z południa

Według eksperta z Bawarii w Niemczech występuje ponad 20 różnych gatunków kleszczy. Wraz z globalnym ociepleniem również nowe gatunki mogą zdobywać tu przyczółki, uważa Fingerle. Jednym z przykładów są olbrzymie kleszcze z rodzaju hyalomma, które pochodzą z jałowych, półpustynnych regionów Afryki, Azji i południowej Europy. Do Niemiec przynoszą je ptaki wędrowne.

– Zazwyczaj te kleszcze giną w zimie, ponieważ nie wytrzymują zimna – mówi Fingerle. – Z pewnością czeka nas taka zmiana klimatu, że przetrwają zimę lub się dostosują – przekonuje ekspert. Nawet jeśli nie jest to jeszcze pewne, pierwsze hibernujące kleszcze hyalomma zostały już wykryte w Niemczech, jak ogłosił w 2019 roku Uniwersytet Hohenheim w Stuttgarcie. Pięć znaleziono w jednej z hodowli koni w Nadrenii Północnej-Westfalii, jednego na koniu w Dolnej Saksonii.

(DPA/pedz)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>