Nie będzie literackiego Nobla 2018

Nagroda Nobla w dziedzinie literatury w 2018 roku nie zostanie przyznana – poinformowała Szwedzka Akademia. Za to w 2019 r. ogłoszonych zostanie dwóch laureatów, w tym jeden za 2018 rok. – Jesteśmy przekonani, że należy zainwestować czas, aby przywrócić zaufanie opinii publicznej do Akademii, zanim zostanie ogłoszony następny laureat – wyjaśnił tymczasowy przewodniczący Akademii Aners Olsson.

Decyzja zapadła w wyniku skandalu o korupcję i molestowanie seksualne, który zmusił do dymisji kilku członków jury przyznającego nagrodę. Ostatecznie z 18 osób pozostało jedynie 10, co sprawiało, że gremium to nie było w stanie podejmować decyzji. Do przyznania literackiej Nagrody Nobla wymaganych jest 12 głosów. Nowi członkowie nie mogli zastąpić tych, którzy ustąpili, bo statuty Akademii przewidują mianowanie jej członków dożywotnio. Już w 1989 r. pracę porzuciło dwóch członków Akademii, gdy ta wzbraniała się przed ostrą reakcją na fatwę wydaną na Salmana Rushdiego.

Afera w duchu #MeToo

Najnowszy skandal zaczął się pod koniec 2017 roku. 18 kobiet oskarżyło wpływowego działacza Jean-Claude'a Arnaulta o molestowanie seksualne i przemoc. Arnault jest mężem Katariny Frostenson, zasiadającej w jury odpowiedzialnym za przyznawanie literackiej Nagrody Nobla. Na dodatek pojawiły się oskarżenia o przecieki. Informacje o laureatach nagrody miały wyciekać na długo przed ich oficjalnym ogłoszeniem.

Początkowo nie powiodły się próby Akademii usunięcia Frostenson, w końcu sama zrezygnowała.

W przeszłości też przerwy

Po kolejnych rezygnacjach stanowisko zajęła szwedzka rodzina królewska. Król Karol XVI Gustaw oznajmił, że chce uzupełnić statut o zasady opuszczania Akademii. W przyszłości możliwe będzie mianowanie następców członków, którzy zrezygnowali i zastąpienie tych, którzy nie udzielali się przez ostatnie dwa lata.

Decyzja o zawieszeniu nagrody nie jest nowością. W przeszłości szwedzka Akademia skorzystała z tej możliwości aż siedem razy. Do tej pory zdarzało się to wtedy, kiedy nie udało się znaleźć odpowiedniego kandydata. Między innymi Irlandczyk George Bernard Shaw nagrodę za rok 1925 otrzymał dopiero w 1926. Nagroda Nobla była też zawieszana z powodu dwóch wojen światowych.

DPA, AFP, DW